ایلنا گزارش می‌دهد؛
«عشق‌آباد» پشتِ‌بام یک شهر باستانی مدفون شده/ چشم طمع شهرداری نوشآباد به محوطه دست‌نخورده عشق‌آباد برای ساخت شهرک صنعتی!
عشق‌آباد یکی از محوطه‌های پنهان و دست‌نخورده در جنوب شهر باستانی نوشآباد در دشت کاشان است. محوطه‌ای بسیار ارزشمند که در ۳ کیلومتری آن تپه قبرستان متعلق به دوره نوسنگی، واقع شده که البته این محوطه هم به‌دلیل فعالیت‌های انسانی به‌شدت آسیب دیده و بخش روییِ آن کاملا از بین رفته است. باستان‌شناسان معتقدند، مسئله خاستگاه و الگوی زندگی یکجانشینی و تولید خوراک در این بخش مرکزی ایران درحالی به‌دلیل از دست رفتن محوطه‌ها و کمبود مدارک و شواهد باستان‌شناختی بی‌پاسخ مانده که شهرداری نوشآباد یکی از مهمترین ذخیره‌گاه‌های علمی – تاریخی مرکز ایران را با هدف ساخت شهرک صنعتی، نشانه گرفته است.
به‌گزارش خبرنگار ایلنا، دشت کاشان در منطقه مرکزی ایران از جمله دشت‌های رسوبی مرکز ایران است که با توجه به قابلیت‌های زیست‌محیطی و موقعیت راهبردی‌اش که میان دو ساختار زمین‌شناختی یعنی کوه‌های مرکزی و کویر مرکزی ایران قرار گرفته، دارای آثار و استقرارهایی از دوره نوسنگی میانی تا عصر حاضر را در خود جای داده است.
با این حال در سالهای اخیر بسیاری از محوطه‌های تاریخی که مراحل ابتدایی زندگی یکجانشینی مبتنی بر تولید خوراک را مشخص می‌کند در اثر فعالیت‌های انسانی در دشت کاشان از بین رفته‌اند.
با این‌حال، کارشناسان و فعالان میراث‌فرهنگی همچنان معقتدند یکی از نقاطی که دارای شواهد محکمی از استقرارگاه‌های تاریخی و پیش از تاریخ ایران در منطقه مرکزی ایران است محوطه‌هایی هستند که در شمال، جنوب، شرق و غرب شهر تاریخی نوشآباد واقع شده‌اند.
یکی از کارشناسان میراث‌فرهنگی در نوشآباد به خبرنگار ایلنا میگوید: در شرایطی که باستان‌شناسان در منطقه مرکزی ایران با بحران داده‌ها و اطلاعات علمی دست و پنجه نرم می‌کنند محوطه‌های باستانی در نوشآباد در اثر فعالیت‌های انسانی و با هدف ساخت شهرک‌های صنعتی و کارگاه‌های مزاحم توسط شهرداری نوشآباد یکی پس از دیگری معدوم می‌شود.
او با تاکید بر اهمیت محوطه‌های تاریخی پیرامون نوشآباد ادامه داد: در شمال نوشآباد محوطه ارزشمند و تاریخی فیض‌آباد واقع شده است که باستان‌شناسان هم‌اکنون درحال انجام هشتمین فصل از کاوش‌های خود را در این محوطه باستانی هستند. در جنوب نوشآباد محوطه عشق‌آباد واقع شده که به‌نظر می‌رسد با توجه به ارتباط راه‌های ارتباطی زیر‌زمینی نوشآباد، این محوطه نیز همانند فیض‌آباد پشتِ‌بام یک شهر تاریخی مدفون شده باشد.
این کارشناس تاکید کرد: با وجود ادعای شهرداری نوشآباد که در این محوطه گمانه‌زنی‌های باستان‌شناسی انجام شده اما تاکنون هیچ گمانه‌زنی و کارشناسی دقیقی از این محوطه ارزشمند تاریخی صورت نگرفته و درحال‌حاضر بیم آن می‌رود که شهرداری نوشآباد با تفکیک زمین و خاکبرداری دوباره با لودر این محوطه باستانی را برای ساخت یک شهرک صنعتی برای همیشه از بین ببرد.
او به ایلنا گفت: اهمیت پراکندگی محوطه‌های تاریخی نوشآباد غیرقابل انکار است در محوطه شمالی نوشآباد که دکتر جاوری درحال کاوش است تمدن ایلخانی و آثار و شواهد باستان‌شناسی پیش از ایلخانیان یافت شده و محوطه عشق آباد نه‌تنها در نقطه مقابل محوطه فیض‌آباد قرار دارد که در 3 کیلومتری تپه قبرستان که دارای آثار و استقرارهایی از دوره نوسنگی میانی تا عصر‌حاضر است، واقع شده است.
او میگوید: در محوطه عشق‌آباد درحالی با پراکندگی سفال و متعلقات آثار دوره‌های مختلف تاریخی مواجه هستیم که شهرداری نوشآباد با اینکه از میراث‌فرهنگی استعلام گرفته بود و با نظر منفی میراث‌فرهنگی مواجه شده بود با لودر به جان این محوطه تاریخی افتاد و سفال‌های و شواهد تاریخی این محوطه را زیر و رو کرد. این درحالی است که پیشتر نیز سایت تاریخی الاغ‌بند در ضلع شرقی نوشآباد و در 2 کیلومتری محوطه عشق‌آباد، در زمانی که زهرا ساروخانی درحال تهیه پرونده ثبتی آثار آن بود توسط شهرداری نوشآباد با هدف شهرک‌سازی معدوم شد و از بین رفت.
این کارشناس معتقد است، سایت‌های پراکنده و دروازه‌های ورودی نوشآباد زندگی، تمدن و وسعت این شهر تاریخی را نشان می‌دهد در محوطه تاریخی فیض‌آباد نیز قرار بود با ساخت قبرستان امامزاده آن توسعه پیدا کند که دکتر جاوری و زهرا ساروخانی بلافاصله به این محوطه رفتند و با ثبت این محوطه آن را نجات دادند اما شهرداری نوشآباد اینبار به جان محوطه تاریخی عشق‌آباد افتاده و یکبار با لودر محوطه را قلع و قمع کرد که یگان حفاظت میراث‌فرهنگی فعالیت‌هایش را متوقف کرد. با این حال هنوز نگرانی‌ها نسبت به تخریب‌های دوباره این محوطه از سوی شهرداری وجود دارد.
«محمد‌جواد عبدلی» رئیس اداره میراث‌فرهنگی آران و بیدگل در رابطه با تعرض و تخریب‌های اخیر شهرداری نوشآباد در محوطه تاریخی عشق‌آباد به ایلنا اینطور اعلام کرد: محوطه عشق‌آباد بالغ بر 40 هکتار است. در گزارش کارشناسی اولیه با توجه به آثار موجود در سطح محوطه، استان با تغییر کاربری زمین‌های این محوطه برای ساخت شهرک‌صنعتی مخالفت کرده بود.
او گفت: با این حال وقتی شهرداری نوشآباد شروع به فعالیت عمرانی در این محوطه کرد همکاران ما در همان لحظه در محوطه حضور داشتند و فعالیت شهرداری را متوقف کردند.
عبدلی تاکید کرد: براساس پیگیری‌های صورت گرفته و براساس گفته‌‌های شفاهی کارشناسان شهرداری نوشآباد در محوطه عشق‌آباد گمانه‌زنی‌های باستان‌شناسی انجام شده و قرار شده اگر مستنداتی دارند به ما ارائه بدهند تا کارشناسی دقیق‌تر صورت بگیرد درحال‌حاضر هم کار شهرداری متوقف شده و اینگونه نیست که محوطه را شخم زده و یا زیر و رو کرده باشند.
مدیر اداره میراث‌فرهنگی آران و بیدگل در پاسخ به این پرسش که چرا شهرداری با استعلام از میراث‌فرهنگی و پاسخ منفی اقدام به خاکبرداری در محوطه کرده است گفت: آنطور که شهرداری نوشآباد اعلام کرده است در طرح جامع شهری، کارگاهی از قبل تعریف شده و به‌همین دلیل آنها دست به این اقدام زده‌اند. با این حال ما در ابتدای کار، فعالیت آنها را متوقف کردیم و اگر گمانه‌زنی باستان‌شناسی انجام نشده باشد این گروه‌های باستان‌شناسی هستند که باید به محوطه آمده و با بررسی‌های باستان‌شناختی نظر قطعی را اعلام کنند.
عبدلی درحالی از جزئیات طرح شهرداری اظهار بی‌اطلاعی کرد که به گفته او در استعلام شهرداری نوشآباد به موضوع ساخت شهرک صنعتی اشاره شده بود.
عبدلی تاکید کرد: حتی اگر شهرداری بخواهد شهرک‌صنعتی بسازد، درصورت گمانه زنی باستان‌شناسان و تاریخی بودن محوطه عشق‌آباد، شهرداری حق ندارد دست‌اندازی کند و تغییر کاربری دهد.
