ممیزی باعث شد به پایان جدیدی برای «روشن» برسیم

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای ارسباران، ششصد و یازدهمین نشست باشگاه فیلم تهران با نمایش و نقد فیلم سینمایی «روشن» ساخته روح الله حجازی یکشنبه ۲۶ فروردین ماه ۱۴۰۳ با حضور روح‌الله حجازی نویسنده و کارگردان و کورش جاهد کارشناس مجری در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.

کورش جاهد منتقد و کارشناس سینما درباره فیلم «روشن» گفت: به نظر من این فیلم بسیار جدی و پرنکته است. ارجاعات سینمایی به فیلم‌های تاریخ سینما و به طور خاص «راننده تاکسی» ساخته اسکورسیزی یکی از ویژگی‌های این فیلم است. دغدغه‌های شخصیت اصلی شباهت زیادی به تراویس بیکل دارد و نشانه‌های دیگری هم وجود دارد؛ مثلا اینکه زنگ موبایل شخصیت روشن (رضا عطاران) موسیقی فیلم «سینما پارادیزو» است.

وی با اشاره به نحوه شخصیت‌پردازی شخصیت اصلی نیز عنوان کرد: شخصیت روشن اصطلاحا یک کودک ابدی است و فیلم نشانه‌های زیادی دال بر این موضوع ارائه می‌کند. مثلا زخم کهنه روی سینه روشن که از کودکی به جا مانده یا اینکه در حمام از شخصیت سعید (سیامک انصاری) شامپو بچه می‌خواهد و در سکانسی دیگر همراه با دخترش به شکل کودکانه می‌دود.

جاهد اضافه کرد: کودک ابدی معمولا مرد سن و سال‌داری است که نمی‌تواند بجنگد و در کودکی‌اش مانده است. یکی از صحنه‌های دردناک و تاثیرگذار فیلم، آپارتمان‌هایی است که به شکل انبوه ساخته شده و آدم‌های درمانده با نهایت استیصال در برابرشان ایستاده‌اند.

در ادامه روح‌الله حجازی نویسنده و کارگردان فیلم «روشن» ضمن تشکر از برگزارکنندگان این نشست بیان کرد: تداوم نشست‌های باشگاه فیلم فرهنگسرای ارسباران تحسین‌برانگیز است و چنین استمراری در نشست‌های فرهنگی کمتر در ایران دیده می‌شود. خوشحالم که نمایش فیلم‌های خارجی هم در این سالن با این کیفیت خوب برگزار می‌شود.

وی درباره شخصیت‌پردازی روشن گفت: در شخصیت روشن چیزی که خیلی ذهنم را مشغول کرده بود، منفعل بودن او بود. شخصیت‌ها و به طور کلی جامعه‌ای که هیچ کاری نمی‌کنند. وقتی شخصیت کاری نمی‌کند از نظر بسیاری از مخاطبان یک اشکال است، در حالی که کاری نکردن خودش یک تعریف از شخصیت است و نمی‌توان از لحاظ شخصیت‌پردازی سینمایی به این موضوع ایراد وارد کرد.

حجازی ادامه داد: عباس یاری منتقد سینما، روشن را یک تعریف مدرن از قیصر می‌داند. اگر قیصر دست به عمل می‌زد، روشن دست به عمل نمی‌زند. اینکه قهرمان فیلم منفعل باشد چالش بزرگی برایم بود. اتفاق خوبی افتاد که رضا عطاران این نقش را بازی کرد. نقشی که برای خودش نوشته شده بود و در نهایت سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول را از جشنواره فجر کسب کرد.

نویسنده و کارگردان فیلم «روشن» در پاسخ به پرسش جاهد درباره دلایل مجلل نبودن خانه و زندگی شخصیت سعید (سیامک انصاری) توضیح داد: خانه سعید در محله ارباب‌جمشید است و اصولا نمی‌خواستم تعریف کلیشه‌ای اختلاف طبقاتی را نمایش دهم. تعریفم این بود که وضعیت مالی این شخصیت فقط کمی بهتر از روشن است.

وی با بیان اینکه فیلم‌های زیادی درباره طبقه فرودست ساخته شده است، افزود: فیلم «نرگس» خانم بنی‌اعتماد، «شهر زیبا» و «رقص در غبار» از اصغر فرهادی و فیلم‌های سعید روستایی نمونه‌های مهمی در این حوزه هستند که من هم به آن‌ها علاقه داشتم، ولی تلاش کردم کار متفاوتی با آثار قبلی با این مضمون ارائه کنم.

وی در پاسخ به پرسش یکی از مخاطبان درباره تغییر پایان فیلم گفت: در نسخه جشنواره اتفاق پایانی واقعا می‌افتد و ممیزی باعث شد به یک پایان جدید برسیم و در مرز خیال و واقعیت اتفاق پایانی را ببینیم. البته هم من و هم میثم مولایی تدوینگر فیلم از این تغییر راضی بودیم و فکر می‌کنم به فیلم کمک کرد.

حجازی در پاسخ به پرسشی درباره ریشه داشتن شخصیت روشن در شخصیت‌های واقعی بیان کرد: تلاش می‌کنم پیرامونم را خوب ببینم و شخصیت روشن کولاژی از شخصیت‌های مختلفی بود که در جامعه دیده بودم. مثلا جهان کودکانه روشن را در شخصیت یک عکاس که می‌شناختم، مشاهده کرده بودم.

وی در پایان در پاسخ به پرسشی درباره علت نام‌گذاری شخصیت اصلی گفت: اسم روشن را شنیده بودم و دوست داشتم، اما نکته‌اش برایم تعارض و تضادی بود که با فضای فیلم داشت. چون فیلم و شخصیت کاملا تاریک هستند.