در هم‌اندیشی رئیس سازمان ارتباطات با شماری از اندیشه‌ورزان مطرح شد؛
تشکیل زیست‌بوم برای تبیین جایگاه فرهنگی ایران در سطح بین‌الملل/ آبادی سفره ایرانی با نمایش تصویری درست از ایران
مشاور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، از آغاز حرکت این سازمان به‌سمت تشکیل زیست‌بوم‌هایی برای تبیین جایگاه قرارگاه امور فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سطح بین‌الملل و قرارگاه دیپلماسی عمومی ایران خبر داد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی خانه اندیشه‌ورزان، رضا ملکی (مشاور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی) در نشست هم‌اندیشی رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با شماری از اندیشه‌ورزان، با این توضیح که ما در دوران گذار قرار داریم و این دوران با سرعت بیش از آن چیزی که ما پیش‌بینی می‌کردیم در حال طی شدن است، در ادامه اظهار کرد: برحسب بیانات مقام معظم رهبری سه هدف را جمهوری اسلامی در دوران گذار برای خود متصور شده است.
وی ادامه داد: نخست این‌که باید یک جانمایی شایسته برای جمهوری اسلامی در نظم آینده جهان شکل بگیرد. امت اسلامی هم باید جایگاه شایسته خود را در نظم جدید جهان داشته باشد. هم‌چنین ما در شکل‌گیری این نظم باید تأثیرگذار باشیم و در عین‌حال که به این نظم شکل می‌دهیم باید تأثیر مناسبی را روی این شکل‌گیری نظم جدید داشته باشیم.
مشاور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با بیان این‌که این نظم جدید در سه بستر می‌تواند اتفاق بیفتد، در ادامه خاطرنشان کرد: برای این‌که این نسبت به خوبی برقرار شود باید بدانیم که دوران گذار در سه زیست‌بوم اتفاق می‌افتد.
زیست‌بوم فرهنگی، زیست‌بومی تمدن‌ساز
ملکی، زیست بوم جغرافیای سیاسی، جغرافیای اقتصادی و جغرافیای فرهنگی را از جمله این زیست‌بوم‌ها برشمرد و افزود: از میان این ۳ زیست‌بوم، زیست‌بوم فرهنگ، تمدن‌ساز است و جهان فعلی را از یک وضعیت دولت‌محور به تمدن‌محور هدایت می‌کند.
وی، با تأکید مجدد بر این‌که توان تمدن‌سازی در زیست‌بوم فرهنگ تعریف می‌شود، در ادامه تصریح کرد: فرهنگ و دین در این دوران گذار و شکل‌گیری نظم آینده و دیپلماسی عمومی و فرهنگی می‌تواند به‌عنوان ابزارهایی برای جمهوری اسلامی ایران باشد که با استفاده از این‌ها به‌خوبی بتواند محل شایسته خود را در این نظم نوین داشته باشد.
مشاور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با اشاره به شرایط پیچیده و پرتحول و نیز تحولات پرسرعت دنیا گفت: بنابراین در این شرایط بیش از هر چیزی نیازمند تدبیر هستیم.
ملکی، در مقایسه وضعیت ایران با دنیا توضیح داد: ما در یک کارزار تدبیر و اراده قرار داریم، دیگران از جمله آمریکا برای تدبیر خود ۲۸۰۰ تا ۳۰۰۰ اندیشکده را طراحی، هزینه و سرمایه‌گذاری کرده‌اند تنها برای این‌که تدبیر خود را در نسبت به دنیا به دست بیاورد.
وی، با طرح این پرسش که جمهوری اسلامی ایران در نسبت خود با دنیای خارج برای این‌که به یک تدبیر درست برسد چقدر برای این حوزه سرمایه‌گذاری کرده یا می‌کند و آیا باید اراده‌ای برای این تدبیر شکل بگیرد؟ افزود: زیست‌بوم اندیشه‌ورزی در کشور، زیست‌بوم نوپایی است و تا رسیدن به نقطه تکامل فاصله زیادی وجود دارد اما ظرفیت‌های بسیار خوب، بالقوه و بالفعلی هست که بسیار امیدبخش هستند که ما به کمک آن بتوانیم تدبیر خود را در رابطه با دنیا در حوزه فرهنگ و دیپلماسی عمومی به دست بیاوریم.
مشاور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، خاطرنشان کرد: از همین‌رو سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در جایگاه قرارگاه امور فرهنگی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و قرارگاه دیپلماسی عمومی ایران حرکت خود را به سمت زیست‌بوم‌ها آغاز کرده است.
در ادامه این نشست، حجت الاسلام مهدی ایمانی‌پور (رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی)، با بیان این‌که هدف از برگزاری این نشست رسیدن به مدلی برای ایجاد ارتباط با اندیشکده‌هاست، گفت: هم‌اکنون به کانونی به اسم خانه اندیشه‌ورزان برای برگزاری مستمر چنین نشست‌هایی رسیده‌ایم.
وی، نداشتن قدرت تعبیه و اطلاع‌رسانی را از مشکلات موجود برشمرد و افزود: در زمانی که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی وجود نداشت کلام و پیام حضرت امام (ره) مسیر را در امور فرهنگی باز کرد برای نخستین بار که به کشورهای آفریقایی رفتیم متوجه شدیم کلام حضرت امام (ره) را شنیده‌اند اما درباره این‌که این سازمان چه کرده است؟ باید گفت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حفظ، صیانت و حمایت از حلقه هم‌سو در این سال‌ها را انجام داده است، این جریان هم‌سوی ما به خودی خود شکل گرفته به‌عبارتی شکل‌گیری آن مربوط به ما نبوده بلکه به همان سخنان شنیده شده از حضرت امام (ره) مرتبط است.
بودجه ایران اینترنشنال ۵۰ برابر بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با بیان این‌که میزان بودجه ایران اینترنشنال ۵۰ برابر بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است، افزود: برای قضاوت در امور فرهنگی باید از نزدیک شاهد بود ما در عراق نه فقط در بغداد بلکه در ۵ شهرعراق از جمله اربیل، نجف، بغداد، کربلا و بصره فعالیت فرهنگی داریم.
ایمانی‌پور، با بیان این‌که برای فعالیت فرهنگی و برطرف کردن تحریف‌ها نیازمند بودجه هستیم، در ادامه خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم تصویر مناسبی از ایران برای جهانیان به نمایش بگذاریم قطعاً سفره ایرانی هم آباد می‌شود.
وی، با بیان این‌که باید حداقل ۵ درصد بودجه و اعتبارات به موضوع فرهنگی اختصاص یابد، افزود: بخشی از مشکلات به‌علت کمبود اعتبار و بخشی هم به نوع روایت مربوط است. بخشی از روایت مربوط به روایت مقام معظم رهبری و بخشی هم روایت جاری کشور است، برای شناسایی ظرفیت‌های غیردولتی، هم باید رویدادها را به‌درستی تعریف کنیم.
عنوان شدن طرح تحول در شورای‌عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با بیان این‌که این هجمه شکل گرفته در دنیا علیه ایران ناشی از مسیر درست فعالیت‌های فرهنگی ما است، ادامه داد: ما جلسه گذشته در شورای‌عالی فرهنگی و ارتباطات اسلامی طرح تحول در شورای‌عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را مطرح کردیم.
ایمانی‌پور، با این توضیح ۸۰ درصد تصمیمات سازمانی و برنامه‌ای اما اعتبارات هیئت امنایی است نه شورای‌عالی افزود: این در حالی است که این ترکیب برای مشارکت همه نهادهای فرهنگی و بین‌المللی شکل گرفته است.
وی، با بیان این‌که به تعبیر مقام معظم رهبری صحنه موجود صحنه جنگ است، ادامه داد: از این‌رو ایشان وجود اقتدار و ایجاد قرارگاه را در صحنه جنگ فرهنگی توصیه می‌کنند تا زمانی که باور نداشته باشیم که در صحنه جنگ قرار داریم نمی‌توانیم به‌درستی برنامه‌ریزی و اجرا داشته باشیم.
ثبت بنیاد دیپلماسی عمومی ایران و ایجاد مراکز رشد و نوآوری در برخی کشورها از برنامه‌های این بنیاد
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در ادامه از ثبت بنیاد دیپلماسی عمومی ایران خبر داد و گفت: ایجاد مراکز رشد و نوآوری در برخی کشورها از فعالیت‌های‌ست که برای بنیاد دیپلماسی عمومی ایران تعریف شده است، هم‌اکنون کشورهای هدف اول ما عراق، پاکستان با گرایش کراچی و روسیه است البته منظور ما به‌صورت عام بخش فن‌آوری است، یعنی شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها را پرورش و مهارت‌افزایی کنیم.
ایمانی‌پور، با بیان این‌که از دیگر اهداف ما تمرکز بر روی صنایع خلاق فرهنگی است، گفت: به‌عنوان مثال کسانی که ظرفیت دارند باید در حوزه انیمیشن و بازی، فیلم بلند و کوتاه و تولید مستند فعالیت کنند.
وی، با بیان این‌که هم‌اکنون با همکاری دیگر بخش‌ها در حال طراحی نظام نوین حکمرانی حوزه بین‌الملل هستیم، در پایان از هر گونه انتقاد سازنده‌ای استقبال کرد و یادآور شد: ایده‌ای موفق است که در میان مردم و دانشگاه‌ها به نقد گذاشته شود چون معتقدیم نقد پایه هر پیشرفتی است.
در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام محمد کاشی‌زاده، از موسسه دین‌پژوهی اندیشکده مطالعات راهبردی جنوب‌شرق آسیا، با اشاره به شناخت خوب این موسسه از جنوب‌شرق آسیا به‌لحاظ زبانی و فرهنگی در ادامه اظهار کرد: هر اقدام موثر، عمیق، نقطه‌زن و به‌هنگام، مبتنی بر یک شناخت دقیق است از این‌رو یک طرح مطالعاتی آمایشی را با عنوان «اطلس فرهنگی، مذهبی اندونزی» به‌عنوان بزرگترین کشور اسلامی با ۱۷ هزار جزیره، ۳۰۰۰ جزیره مسکونی که ما را به دنیا متصل می‌کند، را آغاز کردیم.
وی، با بیان این‌که در برنامه تحول فرهنگی سازمان هم در اقدام ۳۷ ذیل کلان برنامه ۱۲ به‌عنوان مسائل سازمان چند مسأله جدی مطرح شده است، افزود: شاید در ابتدا این سنخ مطالعات افراد با ارتباط میدانی با منطقه و آشنا به‌لحاظ منطقه زیست‌بوم فرهنگی، جغرافیایی و زبانی برای ورود مناسب باشند.
اجرای طرح مطالعاتی آمایشی «اطلس فرهنگی، مذهبی اندونزی»، با هدف بررسی ظرفیت‌های دینی منطقه
کاشی‌زاده، تصریح کرد: برای مثال مطالعات می‌تواند درباره ضعف در پایش محیط فرهنگی بین‌المللی و تحولات، ضعف در تجربه‌نگاری و مدیریت دانش راهبردی، ضعف در تحلیل موقعیت، ظرفیت‌های ایران و اسلام و انقلاب در جوامع دیگر و ضعف در مطالعات تطبیقی روندشناسی و آینده‌پژوهی باشد، این اطلس که قرار است با نهاد دین آغاز شود ظرفیت‌های دینی آن منطقه را به‌عنوان منطقه‌ای با ارتباط فکری نزدیک به ما را بررسی می‌کند.
حجت‌الاسلام مهدی مهریزی، از بنیاد بین‌المللی مطالعات راهبردی و آینده‌پژوهی و تمدن امین هم با اشاره به فعالیت‌های بین‌المللی خود از سال ۸۸ تاکنون گفت: بجز آن نقطه ضعف‌هایی که ما در جامعه اسلامی به‌صورت عام و در جامعه تشیع به‌صورت خاص و در حوزه‌های علمیه و جامعه مذهبی خود به‌صورت اخص داریم به ضعف نگاه راهبردی و فقیر بودن مطالعات راهبردی و نگاه اندیشکده‌ای هم دچار هستیم.
وضعیت‌سنجی زنان اعراب از حیث فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی
وی، با اشاره به آغاز فعالیت‌های این‌چنینی و چندین پروژه با رویکرد بین‌المللی در این بنیاد در ادامه توضیح داد: سه پروژه به سفارش آستان قدس رضوی انجام شد، نخستین مورد وضعیت‌سنجی زنان اعراب به سفارش آقای رئیسی تولیت آستان قدس وقت بود، یکی از اولویت‌های ایشان فعالیت میدانی در کشورها به‌طور خاص جامعه اسلام و با اولویت کشورهای منطقه بود که به‌طور طبیعی چون جامعه زنانه اعراب نیمی از جمعیت را تشکیل می‌دهند و بخش زیادی از زائران عرب ما را زنان تشکیل می‌دهند این کار انجام شد و آن چیزی که ما به دست آوردیم تنها اثر به زبان فارسی درباره وضعیت‌سنجی زنان اعراب از حیث فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است و منابع آن هم متأسفانه به زبان انگلیسی است.
حجت‌الاسلام مهریزی، درباره دو طرح دیگر هم گفت: رصد و تحلیل فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی افغانستان، تنها اثر فارسی و رصد و تحلیل فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی عراق از دیگر طرح‌ها بوده است.
وی، تشدد و واگرایی در فضای بین‌الملل را از جمله مشکلات در حوزه فرهنگی برشمرد و افزود: برای حل این مشکل باید با رویکرد اندیشکده‌ای چاره‌ای اندیشیده شود. به اعتقاد من اگر این ظرفیت به‌نحوی با همین رویکرد بالفعل شود و این واگرایی، به یک همگرایی نسبی با نسبت بسیار پائین تبدیل شود تا این امکان و ظرفیت انسانی با یک هم‌افزایی به خدمت گرفته شود تا از بروکراسی سنگین دستگاه حاکمیتی خارج شویم بسیار مناسب است.
به اعتقاد حجت‌الاسلام مهریزی، با ضمانت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دستاورد خوب و قابل اعتنایی با آثار تضمین‌شده خواهیم داشت.
حسین رحمانی (قائم مقام خانه اندیشه‌ورزان) نیز با بیان این‌که مأموریت خانه اندیشه‌ورزان ایجاد و تسهیل سازوکار ارتباط بین اندیشکده‌ها و اندیشه‌ورزان با یکدیگر و حاکمیت و مسئولان ارشد کشور و در نهایت با مردم است، در ادامه ابراز خرسندی کرد که ارتباط میان اندیشکده‌ها و نظام‌های تصمیم‌گیری از سوی یک سازمان حاکمیتی یعنی سازمان فرهنگ و ارتباطات جدی گرفته شد.
تبیین مسائل دستگاه‌های مختلف از فواید ارتباط بین اندیشکده‌ها و نظام‌های تصمیم‌گیری کشور
وی، با بیان این‌که ارتباط بین اندیشکده‌ها و نظام‌های تصمیم‌گیری کشور فوایدی دارد، افزود: این ارتباط سبب می‌شود مسائل دستگاه‌ها به‌صورت روشن‌تری بیان شود، نظام تصمیم‌گیری و کارشناسی دستگاه‌ها از ظرفیت عقل بیرونی استفاده کنند و زمینه پرورش اندیشه‌ورزان جوان و مستعد حاصل شود.
