سرنخ‌هایی از یک مرکز امپراتوری آشور در قواخ تپه (قباق تپه) کوزران در کرمانشاه
سرپرست کاوش‌های قواق تپه با اشاره به آخرین یافته‌های نخستین فصل کاوش در این محوطه باستانی گفت: علاوه بر دو قطعه شکسته از یک سنگ یادمان آشوری با نوشته‌ای به خط میخی به زبان آشوری، این کاوش یافته‌های دیگری از جمله معماری و بقایای جانوری داشت.
به گزارش خبرنگار ایلنا، قواخ تپه (قواق تپه) از محوطه‌هایی است که نخستین فصل کاوش در آن با کشف کتیبه‌ای آغاز شد که نشان از پادشاهی سارگن دوم یکی از قدرتمندترین پادشاهان آشوری در این منطقه داشت. حکومت سارگن دوم بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ سال پیش از جنوب و غرب تا مصر، قبرس و خلیج فارس، از شمال تا ترکیه و از شرق تا تهران و کاشان امروزی گسترش پیدا کرده بود و در ششمین لشکرکشی خود به فلات ایران، وارد کرمانشاه شد و اقدام به برپا کردن مرکز قدرت و ساختمان‌های حکومتی و اداری و ساخت یادمان کرد.
شاید بتوان گفت قبل از کشف آثار قواق تپه، آنچه از سارگن دوم در غرب ایران بدست آمده بود کتیبه‌ای باستانی در منطقه «تنگیور» استان کردستان بود که ماجرای پیروزی این پادشاه بر قوم «کارالا» را نشان می‌داد. اما در سال ۱۳۹۸ بود که سجاد علی بیگی (باستان‌شناس و سرپرست کاوش‌های قباق تپه) هنگام کاوش در تپه خیبر متوجه شد قطعه سنگ حجاری شده در قواق تپه کوزران وجود دارد که می‌تواند متعلق به دوره سارگن دوم باشد. در نهایت بر اساس بررسی‌های اولیه مشخص شد با قاب سنگی پاشنه در حجاری شده مربوط به دوره آشور نو یعنی حدود قرن هشتم قبل از میلاد روبرو هستند که البته تنها بخش کوچکی از آن باقی مانده بود و احتمالا سایر بخش‌ها شکسته شده است.
باستان‌شناسان در نخستین فصل کاوش در قباق تپه قطعه سنگ دیگری حاوی کتیبه‌ای ۲۳ سطری به خط میخی و زبان آشوری در مورد لشکرکشی سارگن دوم پیدا کردند که یک تیم بین المللی برای ترجمه آن دست به کار شده است. نتایج این کاوش‌ها نشان از اهمیت قواق تپه در عصر آهن III دارد. همچنین یافته‌های این کاوش نشان می‌دهد که قواخ تپه در روزگار آشور نو یکی از مراکز زاگرس برای مقابله و مقاومت در برابر هجوم و حملات سازمان‌یافته آشوری‌ها بوده و به استناد سنگ یادمان برپاشده در محوطه، این قلعه – شهر حداقل یک‌بار در روزگار سارگن دوم فتح شده است.
به گفته علی بیگی علاوه بر دو قطعه شکسته از یک سنگ یادمان آشوری با نوشته‌ای به خط میخی به زبان آشوری، این کاوش یافته‌های دیگری نیز داشته که از آن جمله می‌توان به بقایای جانوری لایه‌های هزاره‌ی دوم پ. م حاکی از وجود بقایای گوسفند، بز و گو اهلی، گوسفندسانان، گراز، خر اهلی، اردکیان و پستانداران بزرگ و متوسط از عصر آهن، یک قطعه استخوان بند انگشت شتر و دیگر یافته‌های استخوانی مشابه از هزاره دوم برای دوره اشکانی اشاره داشت. همچنین از دوره ساسانی علاوه بر نمونه‌های مشابه هزاره دوم پ. م و دوره اشکانی، استخوان آهو، اسب اهلی، سگ اهلی، لاک پشت و خرگوش بدست آمده است.
ادامه‌کاوش‌ها در این محوطه می‌تواند افقی تازه در خصوص وضعیت غرب ایران و به‌ویژه ماهیدشت در قرن هشتم پ. م در اختیار قرار دهد. ضمن آنکه به گفته باستان‌شناسان قدمت قباق تپه کوزران بسیار بیشتر از عمر حکومت سارگن دوم است به نحوی که قدمت برخی از لایه‌های کاوش شده به حدود ۱۳۰۰ پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. قدمت آن به بیش از یک هزار و ۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد. این محوطه در سال ۱۳۴۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
