ایران خواستار سیاست‌‌زدایی در روند تصمیم‌‌‌گیری صندوق تسهیلات محیط‌زیست است

به گزارش ایلنا، رضا نجفی در سمینار آموزشی کنوانسیون «میناماتا» در مورد جیوه در سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در سطح بین المللی، جمهوری اسلامی ایران معتقد است اجرای کامل و رضایت‌بخش کنوانسیون میناماتا نیازمند الزاماتی مهم است که عمده آن در متن کنوانسیون در مواد ۱۳ و ۱۴ مورد تأکید و پذیرش قرار گرفته است.

وی ادامه داد: اعطای کمک‌‌های فنی و حمایت‌های مالی پایدار، کافی و قابل دسترس، انتقال فناوری توانمندسازی در عرصه‌‌های فنی و آموزش مناسب به ویژه برای کشورهای در حال توسعه از سوی سایر اعضا و به‌‌خصوص کشورهای توسعه‌یافته و نیز دبیرخانه کنوانسیون مورد انتظار ایران و کشورهای در حال توسعه است.

این مدیرکل وزارت امور خارجه با بیان اینکه در زمینه حمایت‌‌های مالی و فنی ایران در نخستین دور برنامه ویژه به عنوان یک بخش از مکانیسم مالی کنوانسیون میناماتا موفق به کسب تأیید نهایی شورای اجرایی برای پروژه کلر آلکالی در صنایع پتروشیمی شده است، اظهار داشت: در این خصوص مقدمات اجرای پروژه و کسب حمایت مالی انجام شده و قرارداد آن اکنون برای امضا میان ایران و در دبیرخانه کنوانسیون در حال نهایی شدن است که امیدوارم گام‌های بعدی در راستای حمایت از سایر پروژه‌های پیشنهادی ایران جهت اجرای کنوانسیون میناماتا برداشته شود و شاهد همکاری بیشتر در زمینه اجرای پروژه‌های مشترک باشیم.

نجفی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره نقش سازنده دبیرخانه این کنوانسیون تاکید داشته و ضمن استقبال از حمایت های فنی و مالی صورت گرفته، این اقدامات را کافی ندانسته و خواهان اقدامات بیشتر در این زمینه است، تصریح کرد: در این رابطه مکانیزم مالی هدف و عملکرد آن به عنوان بازوی مالی برنامه محیط زیست ملل متحد به دلیل سیاست خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران همواره جانبدارانه و مغرضانه بوده است.

وی با بیان اینکه صندوق تسهیلات جهانی محیط زیست (شورای جف) با دلایل غیرفنی مانع از بررسی پروژه‌‌های حمایت مالی و فنی برخی کشورها از جمله ایران شده است، خاطرنشان کرد: با توجه به سیاست‌‌زدگی روند تصمیم‌‌گیری در شورای جف و مواضع این مکانیزم در قبال پروژه‌‌های پیشنهادی، ما خواستار سیاست‌‌زدایی در روند تصمیم‌‌‌گیری این صندوق هستیم.

مدیرکل صلح و امنیت بین‌المللی وزارت امور خارجه با بیان اینکه محیط زیست و مدیریت صحیح آن به منظور ارتقای سلامت انسان و حفاظت از محیط زیست در مقابل حوادث ناشی از مواد شیمیایی و پسماند همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های جمهوری اسلامی ایران بوده است، ابراز داشت: این نگاه در آینده نیز مبنای هر گونه سیاستگذاری در رابطه با محیط زیست خواهد بود. در واقع محیط زیست یکی از ارکان اصلی سیاست‌‌‌های ایران در سطح ملی و بین‌‌‌المللی و همین امر موجبات حضور فعال ایران در مسائل مربوط به محیط زیست را فراهم کرده است.

نجفی افزود: یکی از مواد شیمیایی مهم مدیریت شده در چارچوب معاهدات فوق جیوه است، ایران یکی از کشورهایی است که فعالانه در تمام مراحل مذاکرات و تصویب کنوانسیون میناماتا مشارکت داشته است.

وی با یادآوری اینکه کنفرانس دیپلماتیک برای تدوین نهایی و امضای این کنوانسیون در اکتبر ۲۰۱۳ در ژاپن برگزار شد و نمایندگان بسیاری از دولت‌‌ها از جمله ایران با شرکت در این کنفرانس، کنوانسیون را امضا کردند، بیان کرد: کمیسیون جیوه از ۱۶ آگوست سال ۲۰۱۷ در سطح بین‌‌‌المللی لازم‌‌الاجرا شده و ایران در ۲۶ شهریور ۱۳۹۶ به این کنوانسیون پیوسته است.

این مقام مسئول اضافه کرد: مقررات کنوانسیون جیوه مستلزم اقداماتی در جهت کنترل و ممنوعیت برخی فعالیت‌های مرتبط با جیوه است که عبارتند از ممنوعیت فعالیت معادن اصلی جیوه، کنترل و ممنوعیت رهاسازی جیوه و ترکیبات آن در خاک، هوا و آب، حذف فرآیندهای صنعتی با کاربری جیوه مانند جیوه در معادن طلا و حذف تدریجی آن در لوازم پزشکی. همچنین نقل و انتقال، تجارت، شیوه فعال‌‌سازی، ذخیره‌‌‌سازی و امحا آن نیز در دایره شمول تعهدات کنوانسیون مذکور قرار دارد البته در کنار اینها بهره‌مندی از همکاری‌‌‌های بین المللی جهت اجرای این کنوانسیون از جمله مزایایی که در این سند حقوقی الزام‌آور پیش‌‌بینی شده است.

نجفی با بیان اینکه ایران از همان ابتدای امر با ایجاد کمیته ملی جیوه در وزارت امور خارجه، تمام امور مربوط به این کنوانسیون اعم از بررسی اسناد، حضور فعال و موثر در نشست‌‌‌های بین‌‌المللی، تعیین مواضع ملی، تقسیم کار بین دست‌اندرکاران مختلف و تدوین نقشه‌‌راه اجرای ملی کنوانسیون را در دستورکار خود قرار داده است، یادآور شد: علاوه‌‌بر این، کمیته فنی جیوه در سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان مرجع ملی و هماهنگ‌کننده اجرای ملی کنوانسیون تشکیل شده است.

وی با بیان اینکه ایران همواره در نشست‌‌های بین‌‌المللی، کمیته‌های فرعی، ارکان تابعه و نیز هیات‌رئیسه کنوانسیون حضوری فعال داشته است، عنوان کرد: هم‌‌‌اکنون کارشناسان ایران در هیات رئیسه کنوانسیون، کمیته اجرا و پایبندی، کارگروه‌های تخصصی مانند ارزیابی کارآمدی کنوانسیون میناماتا، انتشار جیوه و تعیین حد آستانه پسماندهای جیوه عضویت فعال دارد. اکنون پس از لازم‌‌‌الاجرا شدن کنوانسیون و برگزاری دو کنفرانس آن در دو سال گذشته، مهمترین موضوع درخصوص مسئله، اجرای ملی است و بدون شک اجرای صحیح و کامل کنوانسیون منوط به فراهم کردن مقدمات و الزامات اولیه است که می‌توان آن را در دو بخش ملی و بین‌المللی مورد ارزیابی قرار داد.