چشم‌ها در انتظار کنش هوشمندانه
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران و استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس به بررسی رقابت محمدرضا عارف و علی لاریجانی در خصوص ریاست مجلس پرداخته است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، متن یادداشت علی محمد حاضری به شرح زیر است:
هوشمندی سیاسی و توفیق در تصمیم‌گیری سنجیده و سرنوشت‌ساز در مسیر هم‌نوایی با خرد جمعی و مهار تمایلات نفسانی در کسب مقام و موقعیت اجتماعی، آزمون بزرگی بود که دکتر عارف در سال 92 با سربلندی هرچه تمام‌تر از عهده آن برآمد و به پاس همین ایثار و تعامل مثبت با انتظارات ملی است که امروز عارف دیگر نه صرفاً یک نخبه علمی و مدیر اجرایی توانمند که یکی از سیاست‌ورزان محبوب و سرمایه ملی و در قامت رهبران بزرگ جریان اصلاح‌طلب کشور ظاهر شده است. در اردوگاه جریان اصولگرایی نیز شاهد مراتبی از این ارتقاء موقعیت و ترمیم جایگاه و نقش سیاسی در شخصیت دکتر علی لاریجانی هستیم.
دکتر لاریجانی طی چند سال اخیر با اتخاذ مواضعی عقلانی و اعتدالگرایانه به ویژه در فرایند تعامل مثبت با دولت در به سرانجام رساندن مذاکرات هستهای و برجام، توانست از چهرهای محبوب و مطلوب عناصر افراطی و تندرو در جبهه اصولگرایی، به چهرهای معتدل و نماد اصولگرایان معقول و تعامل‌گرا تبدیل شود. در این گذار سرنوشت‌ساز دکتر لاریجانی هزینههای سنگین ناشی از انفصال نسبی از مواضع طیف افراطی را پرداخت، تا آنجا که در انتخابات اخیر به انواع خشم و کینه انتقام‌جویانه این افراط‌گرایان نواخته شد و اگر رویکرد قدرشناسانه اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان به حمایت از لاریجانی و دوستانش نپرداخته بود قطعاً عزم افراط‌گرایان برای تخریب وجهه لاریجانی و دوستانش به ثمر نشسته بود و آنان از راهیابی به مجلس باز می‌ماندند.
اکنون که دکتر لاریجانی و معدود دوستانش از مسیر رویکرد تعامل‌گرایانه اصلاح‌طلبان و اصولگرایان معتدل به کرسی نمایندگی مجلس دست یافته‌اند، این دوستان در معرض آزمون بزرگی قرار گرفته‌اند که تا حد زیادی مشابه شرایط دکتر عارف در انتخابات 92 است.
لاریجانی هم میتواند با هوشمندی و تصمیم‌گیری سنجیده به عارف دیگری در مجموعه سیاست‌ورزان محبوب کشور تبدیل شود و مقام و موقعیت رفیع و عقلانی کسب شده خود را استحکام ببخشد، هم میتواند در دام وسوسه‌های نفسانی و ترغیب و تشویق افراط‌گرایان گرفتار آید و از این منزلت کسب شده ساقط گردد.
لاریجانی میتواند با اتخاذ مشی ورود به رقابت حذفی با دکتر عارف، بازی باخت - باختی را برای خود رقم بزند چرا که اگر حتی لاریجانی به ظاهر پیروز این میدان هم باشد، این نتیجه، مستلزم بازگشت لاریجانی به هم‌سویی و همراهی با افراط‌گرایانی است که تا دیروز سایهاش را به تیر میزدند و امروز فرصت‌طلبانه به حمایت از وی برمی‌خیزند و او را وامدار خویش می‌گردانند و لاجرم لاریجانی یکبار دیگر وادار میشود در هیأت یک سیاستمدار محبوب تندروها ظاهر شود و این بازگشتی خسارت‌بار برای لاریجانی است. همچنین لاریجانی با اتخاذ این مشی، مجموعه مردمی که امیدوارانه به لیست امید رأی دادند تا شاهد تغییر و اصلاح مواضع مجلس باشند از احتمال تغییرات در حد مطلوب ناامید میگرداند و این امر به منزله ناامیدی مردم از ثمر بخش بودن رویکرد ائتلاف‌گرایانه اصلاح‌طلبان خواهد بود که بدست خود لاریجانی و دوستانش را در لیست امید قرار دادند و اکنون این انتخاب، سد راه تغییرات مطلوب آنها شده است و این به موقعیت ملی و کلان لاریجانی آسیب جدی وارد میکند.
اما اگر آنچنان که احتمالش قوی است، لاریجانی در این رقابت حذفی، شکست بخورد به نحوی مضاعف متحمل شکست خواهد شد زیرا پروژه ناموفق افراط‌گرایان که در مرحله انتخابات مجلس، عزم را جزم کرده بودند تا لاریجانی را به جرم اتخاذ مواضع اعتدالگرایانه مجازات کنند و او را از کرسی نمایندگی باز دارند با اندکی تأخیر به ثمر خواهد نشست و شکست و ناکامی لاریجانی در کسب ریاست را که طبیعتاً به علت قرار گرفتن در موضع تخاصم و تقابل با اصلاح‌طلبان نیز به نیرویی شکست خورده تبدیل میشود از جایگاه مناسب و نقش‌آفرین در مجلس محروم میکند. اما اگر لاریجانی هوشمندانه و به نحوی تعامل‌گرایانه از ورود به رقابتی حذفی با عارف پرهیز نماید بی‌تردید منطق عقلانی و قدرشناسانه اصلاح‌طلبان، وامدار این موضع خردورزانه لاریجانی خواهند بود و موقعیت وی و دوستانش را در سطوح دیگر مدیریتی مجلس و حتی در دیگر مصادر مرتبط با دولت ارج خواهند نهاد و اکثریت مردم طرفدار تغییر در مواضع مجلس نیز از رویکرد مشارکت‌طلبانه و مشروعیت‌بخش خود به نظام و انتخابات پشیمان نخواهند گشت و این بهترین نتیجه برای ارتقاء مشروعیت نظام و تقویت امنیت ملی است که قاعدتاً لاریجانی و دوستان اصولگرایش قدر و منزلت آن را دست کم نخواهند گرفت.
طی دو هفته آینده چشم‌ها به نظاره خواهند نشست تا هوشمندی مورد انتظار را از مجموعه دکتر لاریجانی و اصولگرایان معتدل شاهد باشند تا آنان را در این مسیر که طی دو سال اخیر پیمودهاند، همچنان رو به صعود و کمال بیابند یا خدای ناکرده، آنان را مجدداً همسو با افراط‌گرایان در مسیر سقوط به جرگه افراط ارزیابی کنند. تک تک نمایندگان منتخب منتسب به جریان اعتدال‌گرایی به ویژه آنان که که وامدار حمایت مردم از لیست امید هستند و نیز بزرگان و شخصیت‌های ذی‌نفوذ و معقول و مؤثر هر دو جریان عمده سیاسی باید به صحنه آیند تا چنین بازی باخت - باخت شکل نگیرد.