سخنگوی وزارت امور خارجه:
اهداف و اصول منشور ملل متحد از همان بدو تأسیس در معرض نقض و دست‌اندازی قرار گرفته است
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: شوربختانه اهداف و اصول منشور ملل متحد از همان بدو تأسیس سازمان در معرض نقض، دست‌اندازی، تفاسیر دلبخواهانه و سوءاستفاده‌های مکرر از سوی طرف‌هایی قرار گرفته است که تا به امروز نتوانسته‌اند خود را از ذهنیت و توهم خودبرترپنداری استعماری رها کنند
به گزارش خبرنگار ایلنا، اسماعیل بقایی در مراسم گرامیداشت هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل گفت: امروز وضعیت نابسامان و روندهای نگران‌کننده‌ای که در سطح بین‌المللی مشاهده می‌شود، نتیجه عدم پایبندی برخی قدرت‌ها به مهم‌ترین اصول و اهداف ملل متحد است؛ روندی که می‌تواند تمامی دستاوردهای بشری را در برابر زور، خشونت و تجاوزگری قرار دهد. سازمان ملل متحد نه‌تنها بزرگ‌ترین و تنها نماد جهانی برای تعامل و همکاری در صیانت از صلح، تقویت همکاری، ارتقای احترام به حقوق بشر و کرامت انسانی و پیشبرد توسعه و رفاه ملت‌هاست، بلکه نماد و نشانه عبرت‌آموزی نوع بشر از دردها و رنج‌های گذشتگان نیز می‌باشد.
وی ادامه داد: سازمان ملل متحد بر خاکستر جنگ جهانی و با درس‌آموزی از تجربه ناکام پیشین، یعنی جامعه ملل، که خود تلاشی در جهت جلوگیری از تکرار فاجعه جنگ جهانی اول بود، بنا نهاده شد. بی‌دلیل نیست که در امان نگاه داشتن نسل‌های آینده از بلای جنگ به عنوان مهم‌ترین فلسفه و کارویژه سازمان ملل متحد در صدر منشور سازمان نقش بسته است. صیانت از صلح و امنیت بین‌المللی در کنار توسعه روابط دوستانه بین کشورها، بر مبنای احترام به اصل حقوق برابر و حق تعیین سرنوشت ملت‌ها، به عنوان دو هدف اصلی سازمان تعیین شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: منع توسل یا تهدید به توسل به زور، در کنار تعهد به احترام به تکالیف و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی و تعهد نسبت به حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات، به عنوان قواعدی بنیادین در ماده دو منشور گنجانده شده است. احترام به حقوق برابر انسان‌ها و ملت‌ها، که در اصل بنیادین حق تعیین سرنوشت ملت‌ها به عنوان یک اصل بنیادین حقوق بین‌الملل تجسم یافته است، مستلزم منع هرگونه دخالت و مداخله بیگانه در امور داخلی کشورها، خصوصاً احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولت‌هاست.
بقایی تصریح کرد: دوستان عزیز، شوربختانه اهداف و اصول منشور ملل متحد از همان بدو تأسیس سازمان در معرض نقض، دست‌اندازی، تفاسیر دلبخواهانه و سوءاستفاده‌های مکرر از سوی طرف‌هایی قرار گرفته است که تا به امروز نتوانسته‌اند خود را از ذهنیت و توهم خودبرترپنداری استعماری رها کنند و چنین شد که اکنون، تنها هشت دهه پس از تأسیس سازمانی که دربرگیرنده آرمان انسانی صلح، عدالت و کرامت انسانی بود، ما با کابوس جنگ‌های بی‌پایان مواجه هستیم. بی‌عدالتی در ابعاد مختلف غوغا می‌کند و کرامت انسانی قربانی طمع‌ورزی و نژادپرستی می‌شود.
وی ادامه داد: اگر مروری بر تاریخ یکصد ساله اخیر در روابط بین‌الملل داشته باشیم و تأملی کوتاه در وضعیت کنونی روابط بین‌المللی از غرب آسیا تا کارائیب و آمریکای لاتین کنیم، می‌بینیم که قانون‌شکنی‌ها و نقض‌های فاحش حقوق بین‌الملل، که موجب فجایع بزرگ انسانی و جنگ‌های ویرانگر شده است، همواره از جانب بازیگرانی قدرتمند بوده که خود را بالاتر از قواعد حقوق بین‌الملل می‌پندارند. در یک دهه اخیر نیز با جعل مفهوم «نظم مبتنی بر قواعد»، ترتیباتی خودسرانه، خودخواهانه و سیال را به عنوان مبنای رفتارهای خود جایگزین اصول و قواعد حقوق بین‌الملل کرده‌اند.
بقایی گفت: یک‌جانبه‌گرایی ستیزه‌جویانه‌ای که اکنون راهنمای عمل آمریکا و متحدان آن در عرصه بین‌الملل شده و جهان را دستخوش ناامنی و هرج‌ومرج بی‌سابقه کرده است، مبنایی جز همین قواعد ساختگی که صرفاً تأمین‌کننده مطامع و منافع غیرقانونی است، ندارد. در دنیایی که بر مبنای این قواعد اداره می‌شود، استفاده از زور، تهدید و ارعاب عادی جلوه داده می‌شود. بی‌احترامی به توافق‌ها و تعهدات حقوق بین‌المللی تبعاتی برای ناقضان ندارد و حقوق بشر و ارتکاب شدیدترین جنایات بین‌المللی، ولو در حد نسل‌کشی و قتل‌عام جمعی یک ملت، مورد حمایت قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: در یک کلمه، تمامی اصول و آرمان‌های ملل متحد به سادگی نادیده گرفته می‌شوند. اغراق است اگر ادعا کنیم که اصول و اهداف منشور ملل متحد و سامانه نهادین برآمده از آن، که مبتنی بر حرمت‌گذاری به حقوق بین‌الملل و اصول بنیادینی چون احترام به حق تعیین سرنوشت ملت‌ها، احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولت‌ها، منع توسل به زور و ممنوعیت مداخله در امور داخلی و امثال آن بوده است، هیچ‌گاه چنین در معرض فشار، تهدید و نقض از جانب قدرت‌هایی که از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد مکلف به صیانت از صلح و امنیت بین‌المللی شده‌اند، نبوده است.
وی تصریح کرد: باید به صراحت گفت که آمریکا و برخی از متحدان آن، بزرگ‌ترین ناقضان اصول و اهداف منشور هستند. کافی است عملکرد این کشور و طرفی که به اعتراف صریح رئیس‌جمهور آمریکا، «نایب‌راسی» آن به شمار می‌آید را مد نظر قرار دهید. در این دو سال، هم‌زمان با ارتکاب بزرگ‌ترین نسل‌کشی مستمر تاریخ در فلسطین اشغالی، رژیم صهیونیستی به چندین کشور تهاجم نظامی کرده، مرتکب اقدامات تروریستی شده و خاک دو کشور را به اشغال خود درآورده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: این در حالی است که تمامی این نقض‌های فاحش اصول و اهداف منشور با حمایت و همدستی آمریکا و برخی طرف‌های اروپایی همراه بوده است، به نحوی که نوعی بی‌کیفری مطلق برای رژیم اشغالگر ایجاد شد و آمریکا حتی اقدام به تحریم و تهدید قضات دیوان بین‌المللی کیفری و دیوان بین‌المللی دادگستری به خاطر رسیدگی به جنایات ارتکابی در غزه نموده است.
بقایی تصریح کرد: در آن‌سوی جهان، در منطقه کارائیب و آمریکای لاتین، آمریکا به بهانه‌هایی که قبلاً بارها در همان منطقه آزموده شده است، حاکمیت ملی و حق تعیین سرنوشت ونزوئلا و برخی دیگر از کشورهای مستقل را نشانه گرفته است. بدتر آنکه سرزمین کشورهای همسایه را تبدیل به محلی برای سازماندهی و آماده‌سازی استفاده از زور علیه کشور دیگر کرده است و این یعنی اخلال در روابط دوستانه و حسن همجواری بین ملت‌هایی که در شرایط عادی، صلح‌آمیز و محترمانه با هم داشتند. بدون تردید، اقدامات تحریک‌آمیز و تهدیدهای مستمر آمریکا علیه ونزوئلا، کوبا، کلمبیا، نیکاراگوئه، برزیل و دیگر کشورهای منطقه و آمریکای لاتین، محکوم و ناقض صلح و امنیت بین‌المللی است.
وی ادامه داد: حضار محترم، ایران حامی ثابت‌قدم در مسیر صلح، عدالت، کرامت انسانی و روابط دوستانه بین ملت‌ها به عنوان اصول بنیادین منشور ملل متحد است. درست است که هر دو جنگ خانمان‌سوز جهانی از غرب و توسط اروپاییان شروع شد، اما دایره آتش آن تمامی جهان را دربر گرفت و کشور ما نیز، علیرغم اعلام بی‌طرفی، از تبعات آن نه‌تنها مصون نماند، بلکه شاید حتی بیش از طرف‌های آغازگر و درگیر جنگ آسیب دید. به همین دلیل، ایران با دغدغه‌مندی و نگاهی امیدوارانه برای شکل‌دهی به جهانی که مانع از تکرار تجربه‌های تلخ جنگ شود، کوشش کرد. در رابطه با جامعه ملل، طرف‌های پیروز جنگ مانع از حضور و مشارکت ایران در کنفرانس صلح شدند، اگرچه ایران عضو جامعه ملل شد.
اشتفان پریزنر، نماینده سازمان ملل متحد در ایران، در نشست هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل گفت: بسیار مفتخر هستم که با هم دیگر سالروز تأسیس سازمان ملل متحد را گرامی می‌داریم. هشتاد سال پیش منشور ملل متحد آرزوی بزرگی را مطرح کرد و باعث شد ما نسل‌های آینده را از خطر جنگ در امان بداریم. اهداف و آرمان‌های سازمان ملل تلاش‌های ما را راهنمایی می‌کند. پیشرفت‌های سازمان ملل به صورت خطی نبوده و چالش‌های زیادی داشته‌ایم؛ اینکه بتوانیم بیماری‌ها را ریشه‌کن کنیم، امید به زندگی و تحصیل را گسترش دهیم و مسئله ترمیم لایه اوزون را پیگیری کنیم از اقداماتی است که باید صورت گیرد.
وی ادامه داد: در این سال‌ها تنش‌هایی به وجود آمده است که باعث نابرابری‌ها می‌شود. سازمان ملل متحد با یک چالش جدی روبه‌روست و در جهانی دو‌قطبی قرار داریم که مسائل چندجانبه‌گرایی مطرح است. باید در مقابل فرسایش محیط‌زیست اقداماتی انجام دهیم. سازمان ملل به عنوان یک سازوکار مطرح است که بتواند گفت‌وگوها را افزایش دهد. سازمان ملل اقدام تجاوز به ایران را محکوم کرد و همواره به ایران تسلیت گفته‌ایم. ما همواره در کنار قربانیان ایستاده‌ایم. حوزه‌های مختلفی وجود دارد که باید تاب‌آوری را افزایش دهیم. ما باید بتوانیم ترجمان عملی از اهداف سازمان ملل داشته باشیم. همکاری ایران و سازمان ملل همواره در حال تغییر بوده است. چهارچوب توسعه پایدار مسئله‌ای است که باید پیگیری کنیم.
اشتفان پریزنر تصریح کرد: از آنجا که امروز آخرین باری است که من خدمت شما هستم، باید بگویم که در این مدت توانستیم گفت‌وگوهای زیادی داشته باشیم. دومین مزیت رقابتی سازمان ملل این است که می‌توانیم تجربیات مهمی را برای حل مشکلات مطرح کنیم، به‌ویژه در زمینه مهاجران و تاب‌آوری اقلیمی. بدون همکاری تیم کشوری نمی‌توانستیم این اقدامات را انجام دهیم. بعد از چهار سال حضور در ایران، با این باور ایران را ترک می‌کنم که ایرانیان می‌توانند کشور خود را شکوفا کنند.
