بهشتی‌پور در گفت‌وگو با ایلنا:
هیچ تعهدی از سوی ایران در پادمان امضا نشده که غنی‌سازی نکند/ همه کارها مقدمه‌سازی برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه است/ باید اسناد به دست آمده از تاسیسات اسرائیل را منتشر کنیم
یک پژوهشگر روابط بین‌الملل گفت: حتی اگر ما اسناد تاسیسات هسته‌ای اسرائیل را منتشر کنیم، فقط می‌توانیم بگوییم فرانسه‌ای که به اسرائیل کمک کرده بمب هسته‌ای بسازد، حالا به ما خرده می‌گیرید که چرا غنی‌سازی صلح آمیز انجام می‌دهید! این مقایسه‌ها زمانی ممکن می‌شود که آن سندها را منتشر کنیم. اگر این اسناد منتشر شود آن موقع می‌توانیم بر کمک‌هایی که آمریکایی‌ها و فرانسوی‌ها برای ساخت بمب اتم به اسرائیل کردند، مانور تحلیلی و خبری بدهیم.
حسن بهشتی‌پور کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در رابطه با ارزیابی خود از نشست شورای حکام و گزارش فصلی آژانس بین‌المللی اتمی که تنش‌ها میان ایران و آژانس را بیش از گذشته افزایش داده است، تصریح کرد: متأسفانه در شرایط خوبی قرار نداریم و احتمال تصویب این قطعنامه بسیار زیاد است. این قطعنامه‌ای خواهد بود که در بیست سال اخیر بی‌سابقه است، این قطعنامه به این معناست که ایران را به نقض پادمان هسته‌ای متهم کردند. گزارش آقای غریب‌آبادی در این خصوص بسیار شفاف و مفید است و آمارهای دقیقی از بازدیدهای آژانس ارائه می‌کند. مقایسه میان کل بازدیدهای آژانس از مراکز هسته‌ای جهان و تعدادی که از ایران بازدید داشته‌است، به هیچ وجه قابل مقایسه با یکدیگر نیست.
ایران بالاترین سطح همکاری را با آژانس داشته است
وی ادامه داد: نسبت قابل توجهی از این بازدیدهای آژانس به ایران اختصاص یافته است و تنها بازدیدها را مقایسه نکرده، مثلاً از لحاظ بودجه مقایسه شده است و این موارد فکت‌هایی است که ایران از خودش هم نگفته، اینها گزارش‌هایی است که در سایت آژانس وجود دارد، یعنی اینگونه نیست که آقای غریب‌آبادی به شکل تبلیغاتی این ارقام را بیان کرده باشد. اکنون آنها ایرانی که این همه همکاری داشته است را به نقض پادمان هسته‌ای متهم کردند.
در زمان برجام آژانس بین المللی اتمی ۱۵ بار گزارش داد ایران مفاد برجام را اجرایی کرده است
بهشتی‌پور در تعریف ماهیت پادمان هسته‌ای گفت: هر کشوری که پیمان ان‌پی‌تی را می‌پذیرد با آژانس قرارداد دوجانبه امضا می‌کند که ترتیبات بازرسی‌ها و نظارت‌های آژانس در آن قرارداد مشخص می‌شود. به قراردادی که بین دو طرف امضا می‌شود پادمان هسته‌ای می‌گویند. ایران این قرارداد را از سال ۱۹۷۳ تا حال امضا کرده و هنوز هم در حال اجرا است، یعنی از قبل از انقلاب به آن پایبند بوده و اجرا شده است. چرا این کشورها به پادمان استناد کردند؟ برای اینکه دیدند مفاد برجام به کارشان نمی‌آید، چون تا زمانی که آمریکا از آن خارج نشده بود، خود همین آژانس پانزده بار گزارش داده بود که ایران مفاد برجام را اجرا کرده است، یعنی بدون هیچ تخلفی دقیقاً آنچه را که ایران تعهد نموده بود در برجام اجرا کرده بود و این طرف آمریکایی بود که اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد.
اروپایی‌ها مثل دوران پس از خروج آمریکا از برجام فقط حرف می‌زنند و عمل نمی‌کنند
این کارشناس سیاست خارجی ایران اضافه کرد: ایران یک سال پس از برجام صبر کرد و اروپایی‌ها که امروز قطعنامه پیشنهادی داده‌اند به ایران قول داده بودند، همان سال ۹۷ اینستکس را ایجاد می‌کنند و با یکسری همکاری با ایران، اجازه نمی‌دهند آمریکا یک طرفه به مقاصدش برسد ولی هژمون مالی آمریکا نشان داد که اینها فقط حرف زده بودند و عمل نکردند. یادآوری این وقایع بسیار مهم است که از اردیبهشت ۹۸ ایران همچنان با وجود اینکه آمریکا از برجام خارج شده بود آن را اجرا می‌کرد. بعد از اردیبهشت ۹۸ یعنی یک سال بعد شروع کرد به تدریج تعهداتش را در پنج مرحله کاهش داد تا اینکه مجلس آن قانون معروف راهبردی را تصویب کرد و به سمت اجرای آن قانون رفتیم. در حال حاظر این سه کشور اروپایی با همکاری آمریکا به برجام استناد نمی‌کنند چون دیدند ایران برجام را اجرا کرده است.
هیچ تعهدی از سوی ایران در پادمان امضا نشده که غنی‌سازی نکند
این تحلیل‌گر مسائل بین‌المللی با طرح این پرسش که دلایل آژانس برای ادعای نقض پادمان از سوی ایران چیست، مطرح کرد: آژانس می‌گوید ایران تنها کشوری است که اورانیوم ۶۰ درصد غنی می‌کند ولی استفاده‌ای از آن ندارد. ایران می‌گوید من برای کارهای تحقیقاتی از این سطح ۶۰ درصد استفاده می‌کنم. یکی مورد دیگر هم استفاده برای پیشرانه‌های کشتی‌هایی است که با سوخت هسته‌ای کار می‌کنند. ایران هنوز این پیشران‌ها و چنین کشتی‌هایی را نساخته ولی در حد تحقیق و توسعه به اینها نیاز دارد که بتواند این کارها را انجام دهد. یکی از دلایلی که می‌گویند ایران پادمان را رعایت نمی‌کند، همین موضوع است. در حالی که هیچ وقت هیچ‌گونه تعهدی از سوی ایران در پادمان امضا نشده است که غنی‌سازی نکند یا مثلاً درصدش را محدود کند. یعنی هیچ نوع تعهدی در زمینه اصل غنی‌سازی یا مثلاً درصد غنی‌سازی ایران داده نشده است.
آژانس پرونده‌ای که ۲۳ سال قبل بسته شده بود را مجدد باز کرده است
بهشتی‌پور با اشاره به اصول ان‌پی‌تی، عنوان کرد: ایران می‌تواند غنی‌سازی خود را زیر نظر آژانس اجرا کند یعنی مادامی که ایران زیر نظر آژانس است، نباید نگرانی برای نقض پادمان هسته‌ای وجود داشته باشد. آن زمان نگرانی به وجود می‌آید که ایران بخواهد زیر نظر آژانس و ان پی‌تی نباشد. بنابراین این بسیار مهم است که ایران دارد فعالیت‌هایش را زیر نظر آژانس انجام می‌دهد. نکته دوم که باز مهم است این که اروپایی‌ها ایران را به دلیل پاسخ ندادن به آن سه سؤالی که آژانس برایش مطرح است، ناقض پادمان دانسته‌اند. پرونده سؤال اول که خود آژانس بسته بود مربوط به لویزان و شیان است که با تحریک اسرائیل دو مرتبه پرونده‌ای که بسته بودند را باز کردند. آژانس در خصوص این پرونده می‌گوید چون زمان زیادی از این مساله گذشته است ما نمی‌توانیم تحقیقاتی انجام دهیم پس آن را کنار گذشته‌ایم در حالی وقتی گزارش‌ها را می‌خوانیم می‌بینیم موضوعی که برای ۲۳ سال پیش بوده و فیصله پیدا کرده بود را دوباره مطرح کرده‌اند.
اگر ایران ریگی به کفش داشت اجازه بازدید نمی‌داد
این کارشناس حوزه سیاست خارجی مطرح کردن این سوالات و موضوع ورامین و تورقوزآباد را بهانه‌سازی خواند و گفت: موضوع شیان که برای ۲۳ سال پیش بوده است ثانیا ایران اجازه داد که سال ۲۰۱۹ از همین مناطقی که اعلام کردند بازدید صورت گیرد پس اگر ایران ریگی به کفش داشت، اجازه بازدید نمی‌داد. آمدند بازدید کردند و یک درصد ناچیز زیر ۵ درصد اورانیوم غنی شده پیدا کردند که دلیلی برا نقض پادمان شده است. بهانه دیگر این است که می‌گویند طرف ایرانی کد ۳.۱ را اجرا نمی‌کند در حالی که این تفسیر غلطی از این کد است. کد ۳.۱ یعنی کشورها وقتی می‌خواهند پروژه‌ای را افتتاح کنند از شش ماه قبل باید به اطلاع آژانس برسانند. آژانس می‌گوید تفسیر ما این است که طبق پروتکل الحاقی شما باید از قبل از زمان طراحی یعنی وقتی حتی فکرش را کردید و خواستید طراحی کنید به اطلاع آژانس برسانید نه اینکه بروید اجرا کنید و شش ماه قبل از افتتاح اطلاع دهید.
ایران باید با کاهش سرعت غنی‌سازی اجازه نمی‌داد گروسی چنین گزارشی را تنظیم کند
وی افزود: وقتی این عملکرد آژانس را نسبت به آن همکاری‌هایی که ایران با آژانس داشته مقایسه می‌کنید، می‌بینید اساساً چیزی نیست که بخواهند بیایند بر اساس این پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع دهند یا قطعنامه تندی علیه ایران مطرح کنند. متأسفانه فکر می‌کنم ایران باید تعامل خود را بیشتر می‌کرد و اجازه نمی‌داد گروسی چنین گزارشی را تنظیم کند. ایران می‌توانست مثل سال‌ها قبل سرعت غنی‌سازی را کم کند برای اینکه به طرف مقابل نشان دهد که ما می‌خواهیم این گره باز شود و دنبال حل مسئله هستیم. مثلاً در مورد این ۶۰ درصد می‌توانست سرعت غنی‌سازی را کم کند. من به عنوان یک ایرانی انتظار داشتم که در این مورد سازمان انرژی اتمی کمی مدارا کند که این دوره شش ماهه تا مهر ماه و ماجرای اسنپ بک بگذرد که بهانه دست اینها نباشد. همه این موارد مقدمه‌سازی است برای اینکه مکانیزم ماشه را فعال کنند.
ایران باید اسناد به دست آمده از تاسیسات اسرائیل را منتشر کند
زرنگی اسرائیل این بود که عضو آژانس شد ولی ان‌پی‌تی را امضا نکرد
این پژوهشگر حوزه سیاست خارجی در رابطه با اسنادی که ایران از رژیم صهیونیستی به دست آورده است و نقش آنها در ادامه مذاکرات ایران و غرب گفت: من اسناد را ندیدم یعنی اول ایران باید چاپ کند مثل کاری که اسرائیل کرد بخشی از این اسناد را در سایت در دسترس عموم قرار دهد. البته بخش‌هایی را سیاه کرده بود ولی به هر حال این کار را کرد، ایران هم می‌تواند این کار را انجام دهد. من واقعاً نمی‌توانم تا زمانی که ندیدم اظهارنظر کنم. بهانه آژانس در خصوص رژیم صهیونیستی همواره این بوده که اسرائیل جزو ان‌پی‌تی نیست یعنی اصلاً آن را امضا نکرده است. این موضوع هم از زرنگی اسرائیل است یعنی اسرائیل عضو آژانس است ولی مثل پاکستان، هند ان پی‌تی را امضا نکرده است .
وی خاطرنشان کرد: وقتی اسرائیل ان‌پی‌تی را امضا نکرده آژانس برود بر اساس کدام پادمان هسته‌ای با او قرارداد بازرسی ببندد؟ آنها اصلاً ان‌پی‌تی را قبول نکردند. حتی اگر ما اسناد تاسیسات هسته‌ای اسرائیل را منتشر کنیم، فقط می‌توانیم بگوییم فرانسه‌ای که به اسرائیل کمک کرده بمب هسته‌ای بسازد، حالا به ما خرده می‌گیرید که چرا غنی‌سازی صلح آمیز انجام می‌دهید! این مقایسه‌ها زمانی ممکن می‌شود که آن سندها را منتشر کنیم. اگر این اسناد منتشر شود آن موقع می‌توانیم بر کمک‌هایی که آمریکایی‌ها و فرانسوی‌ها برای ساخت بمب اتم به اسرائیل کردند، مانور تحلیلی و خبری بدهیم .
