بقایی در نشست خبری:
تحریم‌های جدید علیه ایران سوءظن ما را نسبت به نیت آمریکایی‌ها بیشتر می‌کند
سخنگوی وزارت خارجه گفت: تحریم‌های جدیدی این هفته علیه ایران وضع شد که این نشان از رفتارهای ضد و نقیض آمریکایی‌ها است و سوءظن ما را نسبت به نیت آمریکایی‌ها بیشتر می‌کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اسماعیل بقایی در نشست خبری خود (۱۹ خرداد ماه) تصریح کرد: واقعاً تحولات دردناکی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین در حال وقوع است و متأسفانه در سکوت و بی‌عملی نهادهای بین‌المللی، شورای امنیت سازمان ملل متحد، همچنان نسل‌کشی و کشتار در غزه و کرانه باختری ادامه دارد. هفته گذشته شاهد وتوی یکی از قطعنامه‌های شورای امنیت بودیم که هدف آن توقف نسل‌کشی در غزه بود. این بسیار معنادار است که همچنان ایالات متحده آمریکا خود را به عنوان حامی اصلی رژیم صهیونیستی و متولی اطمینان از بی‌کی‌فرمانی سران این رژیم به خاطر نقض‌های فاحش حقوق بشر می‌داند. در همین مدت کوتاه، یکی دو روز گذشته، شاهد کشتار بیش از 150 نفر انسان بی‌گناه در غزه بودیم. وضعیت بسیار بحرانی است. ممانعت از ورود غذا، دارو و مایحتاج اولیه، نسل‌کشی را که در قالب بمباران‌ها و استفاده از گلوله و آتش صورت می‌گیرد، تشدید کرده است.
وی در رابطه با حمله به کشتی حامل کمک‌های بشردوستانه،گفت: این کمک‌ها توسط تعدادی از فعالان حقوق بشری چند روز پیش آغاز شده بود، امروز با ربایش این کشتی در آب‌های آزاد، صحنه‌ای هولناک و معنادار برای جامعه بین‌المللی به‌شمار می‌آید. قطعاً، تعرض به این کشتی در آب‌های آزاد، از دیدگاه حقوق بین‌الملل، نوعی دزدی دریایی محسوب می‌شود؛ اما با توجه به هدف جلوگیری از کمک به انسان‌های در معرض کشتار، نسل‌کشی و جنایت جنگی، خود نوعی جنایت به‌شمار می‌رود.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: صبح امروز، کلیپ‌های مربوط به خانم سوئدی، از فعالان این کشتی که از آزادی‌خواهان جهان و به‌ویژه از دولت سوئد درخواست ورود و جلوگیری از ادامه بازداشت این افراد را داشته‌اند، مورد توجه قرار گرفت. این تحولات، نقش و مسئولیت سازمان ملل متحد، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، شورای حقوق بشر، و به‌ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد را در جهت اقدام فوری برای شکستن محاصره غزه و جلوگیری از تداوم کشتار بی‌گناهان، از جمله کودکان و زنان، برجسته‌تر می‌سازد. این افراد، اگر از بمباران و گلوله هم جان سالم به در ببرند، به دلیل قحطی، بی‌غذایی و عدم دسترسی به درمان، در معرض کشتار قرار می‌گیرند. به‌نظر می‌رسد، دیگر جایی برای عذر و بهانه در برابر عدم اقدام سازمان ملل متحد و سایر نهادهای بین‌المللی برای توقف این جنایات وجود ندارد.
بقایی در رابطه با دور جدید مذاکرات گفت: در مورد دور بعدی مذاکرات نکته خاصی ندارم. در مورد ادامه موج‌های تحریمی عرض کنم که آن ادعا در خصوص توقف تحریم‌ها صحت نداشت. تحریم‌های جدیدی هم این هفته علیه ایران وضع شد که این نشان از رفتارهای ضد و نقیض آمریکایی‌ها است که سوءظن ما را نسبت به نیت آمریکایی‌ها بیشتر می‌کند.
وی در رابطه با اظهارات فریدون عباسی مبنی بر ساخت بمب اتم گفت: در کشوری که کارشناسان آزادانه دیدگاه‌های خود را مطرح می‌کنند بعید نیست که چنین اظهاراتی مطرح شود اما آنچه بارها از همین تریبون اعلام شده است، این است که برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است و حتی در گزارش اخیر آژانس هم می‌بینید که هیچ اشاره‌ای به ماهیت تسلیحاتی در فعالیت هسته‌ای ایران نشده است و ایران به عنوان عضوی از ان‌پی‌تی خود را ملزم به ادامه مسیر صلح‌آمیز می‌داند و اظهارات کارشناسان نباید باعث شود موضع اصولی ایران مورد تردید قرار گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با مانع تراشی‌های آمریکا در خصوص اقدامات دیوان بین‌المللی کیفری گفت: در راستای بی‌کیفر ماندن افرادی است که مرتکب جنایات بین‌المللی شده‌اند هم در مورد دو تبعه آمریکایی که در افغانستان مورد اتهام هستند و هم نتانیاهو که مرتکب جنایات زیادی شده است که این تجاوزات و جنایات تنها علیه غزه نبوده و علیه سوریه و لبنان هم بوده است. آمریکا تلاش می‌کند تا از متهم شدن رژیمی که همه آن را به جنایاتش می‌شناسند ممانعت کند که این نوعی همدستی به حساب می‌آید باید اجازه دهد که دیوان‌های کیفری این موضوعات را پیگیری کنند. این اقدامات محکوم است و دیدم که دیوان بین‌المللی کیفری نسبت به این اقدامات آمریکا واکنش نشان دادند و ما هم از طرف خودمان که در این منطقه هستیم و به خاطر این جنایات نگرانیم، این اقدامات آمریکا را محکوم می‌کنیم.
بقایی در رابطه با طرح پیشنهادی آمریکا گفت: هر طرحی که منافع ملت ایران را لحاظ نکرده باشد چه از نظر غنی‌سازی چه از نظر خاتمه مؤثر تحریم‌های ظالمانه از نظر ما قابل قبول نیست. طرحی که آمریکایی‌ها دادند پیشنهاد آمریکاست و هر طرف مذاکراتی می‌تواند کار خودش را انجام دهد اما اگر مذاکره یک فعالیت دوجانبه است و هر پیشنهادی باید برآیند پیشنهادات دو طرف باشد، باید بگویم طرح آمریکا این چنین نبود و ما طرح خود را از طریق عمان به آمریکایی اعلام خواهیم کرد که معقول و متوازن است و این حتما به نفع آمریکا است که آن را مورد توجه قرار دهد.
وی در خصوص سفر عراقچی به لبنان گفت: سفر لبنان یک سفر دوجانبه بود که در آن موضوعات مختلفی با مقامات لبنان مطرح شد و امیدواریم که این رایزنی‌ها به تفاهم میان دو کشور بیانجامد همانند تفاهم و دوستی‌هایی که میان این دو ملت بوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص سخنان رییس مجلس شورای اسلامی که گفته بود آمریکایی‌ها در پیشنهاد اخیرشان هیچ صحبتی در رابطه با رفع تحریم‌ها مطرح نکرده‌اند، گفت: مسئله رفع تحریم‌ها را ما در موضع‌گیری‌های خودمان به کرات بیان کردیم. شما تصور کنید مگر می‌شود تفاهمی بین ایران و طرف‌های مقابل بدون درج مواضع اصولی ایران حاصل شود. تردید نکنید که این موضوع به صورت جدی مطرح شده است. مهم‌ترین مطالبه ایران در کنار حفظ داشته‌های هسته‌ای، رفع مؤثر تحریم‌ها است. این موضوع از اولویت‌های ما در مذاکرات بوده است. اینکه چرا این مسالهدر پیشنهادات آمریکا گنجانده نشده است را باید از طرف آمریکایی‌ها بپرسید چراکه اگر این اتفاق در پیشنهادات نباشد، اساسا مذاکرات را بی‌معنا خواهد کرد.
بقایی در رابطه با اظهارات گروسی مبنی بر اینکه بازرسی‌ها در ایران محدود بوده است. برنامه هسته‌ای ایران تحت شدیدترین سازوکارهای بازرسی آژانس قرار گرفته است. ما همزمان با تشدید فشارها از سوی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به بهانه شفاف نبودن برنامه هسته‌ای مواجه هستیم. این در حالی است تنها ۲۱ مورد از تاسیسات هسته‌ای کل جهان در ایران است و از ۲۲۴ راستی‌آزمایی ۱۴۴ مورد مربوط به ایران است از حدودا ۱۸۰۰ مورد بازرسی‌های آژانس ۱۶۰۰ مورد در خصوص ایران بوده است از ۲۸ میلیون یورو کمک‌های فرابودجه‌ای آژانس حدود ۴ میلیون یورو به بازرسی از تاسیسات ایران اختصاص داده شده است هیچ کشوری تحت چنین بازرسی‌هایی قرار ندارد این نشان می‌دهد که نگاه آژانس کاملا سیاست‌زده شده است و این تحت تأثیر هیاهوهای رژیم صهیونیستی است به ویژه بعد از اینکه در سال ۱۳۸۴ رژیم صهیونیستی اعلام کرد که ایران به دنبال ساخت تسلیحات نظامی هسته‌ای است. موصوع هسته ای ایران تحت تأثیر یک نگاه سیاسی است.
وی در خصوص لغو انتصابات بازرسان آژانس گفت: حدودا ۸ مورد لغو انتصاب صورت گرفته است که این ظرفیت قانونی است که به کشورهای عضو پادمان داده شده است هیچ اقدام غیرقانونی انجام نشده است نکته دیگر اینکه همزمان آژانس می‌تواند از همان ملیت‌هایی که لغو انتصاب شده‌اند جایگزین کنند اما واقعیت این است که برای ما سوال برانگیز است که چرا فقط همین افراد مشخص باید حضور داشته باشند؟ ما مطابق به تفاهم‌نامه پادمان این کار را انجام دادیم.
بقایی در خصوص دسترسی ایران به اطلاعاتی از تاسیسات هسته‌ای رژیم صهیونیستی گفت: در مورد حجم و ماهیت اطلاعاتی که در این زمینه کسب شده است نهادهای اطلاعاتی ما اطلاع‌رسانی کردند و شما شاهد نوع و اهمیت این اطلاعات بودید. این مساله تأثیری در نگاه ما به رژیم صهیونیستی نخواهد داشت چراکه ما آن را با رسمیت نمی‌شناسیم و این رژیم جز جنایت و تجاوز بهره‌ای دیگر در منطقه نداشته است در حال حاضر هم مشغول یک نسل‌کشی تمام عیار در غزه است. واضح است که موضع ما نسبت به چنین رژیمی چه خواهد بود. به نظر می‌رسد با اتکا به این اسناد می‌توان مشارکت فعالانه خیلی از کشورهای اروپایی را در برنامه هسته‌ای رژیم صهیونیستی نشان داد در حالیکه همین کشورها مرتبا ایران را برای داشتن برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود متهم می‌کنند و به دنبال محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران هستند در حالیکه همین کشورها در حال تجهیز تاسیسات هسته‌ای اسرائیل هستند و اسناد دیگر نشان از تحمیل خواسته‌های اسرائیلی‌ها به طرف‌های مذاکراتی ایران یعنی آمریکایی‌ها دارد و اینکه اسنادی از این موصوع منتشر شود، تاکیدی بر همان مطالبی است که ما پیش‌تر در خصوص دخالت‌های این رژیم گفته بودیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره پیشنهاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای گفت: این یک ابتکار خیلی سابقه‌دار است که از دهه ۱۹۷۰ توسط ایران مطرح شد و در سال‌های بعد مصر هم به این ابتکار پیوست و ابتکاری است که مورد تایید همه کشورهای منطقه است و تنها مانع این ابتکار رژیم صهیونیستی است. اگر قرار باشد در این منطقه با شرایطی باشیم که عاری از سلاح هسته‌ای است، رژیم صهیونیستی باید عضو ان‌پی‌تی باشد و سلاح‌های هسته‌ای خود را نابود کند. اسرائیل تنها بازیگر مخربی است که در ارتکاب تجاوز هیچ حد و حدودی نمی‌شناسد. ادامه وجود این تسلیحات در دست این رژیم تهدید علیه صلح بین‌المللی است. ایران در دهه ۱۹۷۰ همزمان با تصمیم در برنامه صلح‌آمیزش ایران در سال ۱۹۶۸ معاهده منع اشاعه را امضا کرد در ۱۹۷۴ ابتکار منطقه عاری از سلاح هسته‌ای را مطرح کرد که همزمان با اولین ساخت راکتور آزمایشی ایران بوده است. موضع ایران در خصوص دور نگه داشتن غرب آسیا از سلاح هسته‌ای موضعی اصولی است و همه کشورها باید برای وادار کردن رژیم صهیونیستی برای از بین بردن تسلیحات خود جمع شوند.
وی در رابطه با سخنان مارک روبیو وزیر خارجه آمریکا مبنی بر اینکه ایران از غنی‌سازی برای بازدارندگی استفاده می‌کند، گفت: این سخن دقیق نیست. اصلا اینگونه نیست که هر کشوری غنی‌سازی کند، دارای برنامه تسلیحاتی است. بسیاری از کشورها غنی‌سازی انجام می‌دهند ولی تسلیحات ندارند. ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی هر طرفی بازدارنده است. غنی‌سازی جزئی از صنعت هسته‌ای و موضوعی غیرقابل مذاکره و معامله است؛ چراکه صنعتی بومی است و طی دهه‌ها طی تلاش دانشمندان ما ایجاد شده است. هیچ کشوری حق ندارد در مورد این حق نظر دهد.
سخنگوی وزارت امور اقتصادی در رابطه با ممنوعیت ورود اتباع ایرانی به آمریکا اظهار کرد: قطعا این تصمیم دولت آمریکا مبتنی بر یک نگاه تبعیض‌آمیز و نژادپرستانه است و از لحاظ حقوق بشری محکوم است. تعداد زیادی از کشورها مشمول این مقررات شدند اما جمعیت قالب مسلمان هستند. این تصمیم بر اساس ملیت و مذهب تعیین شده و هر دو موضوع از لحاظ حقوق بشر مردود است. برای ما به عنوان ایرانی‌ها، نشانه دیگری از عمق دشمنی آمریکا با مردم ایران است.
وی درباره نشست امروز شورای حکام و تصویب احتمالی قطعنامه علیه ایران گفت: این اقدام نشانه تصمیم کشورهای تاثیرگذار بر شکل‌گیری این قطعنامه برای تقابل است. ایران از ابتدا مبنایش همکاری طبق پادمان بوده است. ما در طول این یک سال اقدامات مهمی را در راستای همکاری با آژانس انجام دادیم، با این حال، متأسفانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحت فشارها و نفوذهای سیاسی سه کشور اروپایی و ایالات متحده آمریکا، تصمیم گرفت گزارشی تحت عنوان گزارش جامع تهیه کند. بدون تردید پاسخ تقابل، همکاری بیشتر نخواهد بود. ایران مجموعه‌ای از اقداماتی را آماده کرده و طرف‌های مقابل آگاه هستند. حتما با توجه به تحولات آینده طیفی از اقدامات را عملیاتی خواهیم کرد. قطعا فراتر از موارد مورد اشاره خواهد بود.
بقایی در خصوص احتمال فعال شدن اسنپ بک و رایزنی با اروپا گفت: موضع هسته‌ای ما کاملا صلح‌آمیز است و هیچ بهانه‌ای برای بردن مسئله ایران به شورای امنیت وجود ندارد. اگر بخواهند بهانه‌ای پیدا کنند نیازی به چنین سازوکارهایی نیست. در سال ۲۰۰۶ نیز بدون وجود مکانیسم ماشه چنین اتهاماتی را طرح کردند.
وی در خصوص اقدامات کشورهای اروپایی در تحمیل قطعنامه‌ای در رابطه به برنامه هسته‌ای ایران گفت: بدون تردید، این رویکرد تقابلی سه کشور اروپایی به هیچ عنوان نمی‌تواند انگیزه‌ای برای همکاری ایجاد کند. ما از ابتدا، به‌ویژه در آغاز گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا، اعلام کردیم که مایلیم و حاضریم با طرف‌های اروپایی گفت‌وگو کنیم. اینکه به هر دلیلی، طرف‌های اروپایی نه به پیشنهاد یا خواست ما، بلکه به دلایل دیگر از یک روند دیپلماتیک کنار گذاشته شده‌اند، نباید بهانه‌ای برای اتخاذ رویکرد مخرب و غیرسازنده باشد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: کاری که سه کشور اروپایی انجام دادند، هم از زمان درخواست گزارش آژانس و هم پس از آن، تدوین قطعنامه‌ای است که قطعاً ظرف همین هفته در شورای حکام آژانس به رأی گذاشته خواهد شد و به نوعی آمریکا را هم با خود همراه کرده‌اند. حتماً همه این طرف‌ها مسئول عواقب آن خواهند بود. متأسفانه، این موضوع نشان می‌دهد که طرف اروپایی کماکان بر طبل تقابل و عدم همکاری می‌کوبد و حتماً باید انتظار داشته باشند که گام‌های متناسب و متقابلی را از طرف جمهوری اسلامی ایران شاهد باشند.
بقایی با اشاره به این موضوع که گزارش آژانس، بر اساس مأموریتی است که سه کشور اروپایی و آمریکا در قطعنامه قبلی به آژانس داده‌اند، گفت: قطعنامه قبلی کاملاً با انگیزه سیاسی تنظیم شده بود و لذا گزارشی که بر اساس آن قطعنامه تدوین می‌شود، مشخص است که تأمین‌کننده دیدگاه‌های سیاسی و اغراض سیاسی آن کشورها خواهد بود. از نظر ما، این گزارش سیاسی است و به هیچ‌وجه به واقعیت‌های مربوط به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران اشاره نکرده است. برعکس، برخی از موارد را به شدت بزرگنمایی کرده است.
وی ادامه داد: نکته جالب این است که در این گزارش نه صحبتی از عدم پایبندی به میان آمده و نه اشاره‌ای به انحراف برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران به سمت تسلیحاتی شدن شده است. آنچه که محور اصلی این گزارش است، احیای برخی از سوالات یا اتهام‌هایی است که از دو دهه قبل مطرح بود و در چارچوب برجام حل و فصل شده است. متأسفانه، بر اساس اسناد جعلی که رژیم صهیونیستی به آژانس ارائه کرده و دیدگاه‌های سیاسی کشورهای ارائه‌کننده قطعنامه، این گزارش تلاش کرده است که آن اتهام‌ها را مجدداً احیا کند و سوال‌هایی را مطرح کند که در ۲۵ سال قبل و ۲۰ سال قبل در مورد چند ذره اورانیوم در فلان منطقه چه اتفاقاتی افتاده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: بنابراین، ما فکر می‌کنیم که مبنای این گزارش سیاسی است و محتوای آن متأسفانه سیاسی است و به هیچ عنوان این روند را سازنده نمی‌دانیم. این را هم نمی‌پذیریم که آژانس بگوید که به دلیل مأوریتی که قطعنامه قبلی در شورای حکام بر عهده من گذاشت، این گزارش را تهیه کردم. گزارش آژانس به نحوی تهیه شده که بهانه و زمینه سوءاستفاده را به کشورهای اروپایی و آمریکا می‌دهد برای بهانه‌جویی. کمااینکه اگر متن پیش‌نویس قطعنامه را ملاحظه فرمایید، با استناد به مفاهیمی که در گزارش وجود ندارد، همان مفهوم عدم پایبندی را سعی کرده‌اند در دل قطعنامه بگنجانند و مبنای قانونی فراهم کنند برای ارجاع موضوع به شورای امنیت.
وی در رابطه با سفر پوتین به تهران و پیشنهاد میانجیگری روسیه میان ایران و آمریکا گفت: سفر مقامات کشورهای مختلف به پایتخت‌های دیگر، موضوع تازه یا جدیدی نیست. در این مورد، اطلاع‌رسانی ناقصی صورت گرفته بود که بعداً سفارت ما در مسکو آن را اصلاح کرد. بحث تعامل و رایزنی بین مقامات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران و روسیه، مانند رایزنی با هر کشور دوست دیگری، همواره در دستور کار بوده است. رفت و آمدهایی از طرف ما انجام شده و دعوت‌نامه‌ای را برای سفر رئیس‌جمهور روسیه ارسال کرده‌ایم. این یک امر مرسوم و عادی است که طرفین با یکدیگر مشورت می‌کنند تا زمان و دستور کار این سفر که در آینده انجام خواهد شد، تعیین شود.
بقایی در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا مبنی بر اینکه آکسیوس هفته گذشته به نقل از منابع آگاه آمریکایی ادعا کرد که دور ششم مذاکرات روز شنبه و یکشنبه همین هفته یعنی دیروز و پریروز برگزار می‌شود. همزمان در گزارش دیگری درباره‌ی چندین اصل اساسی در پیشنهاد توافق هسته‌ای آمریکا بر اساس ایجاد یک کنسرسیوم منطقه‌ای نوشته است پس از امضای توافق، ایران باید به‌طور موقت سطح غنی‌سازی خود را به ۳ درصد کاهش دهد. آیا چنین پیشنهادی مورد تایید ایران است، تصریح کرد: این مطالب را کنار همدیگر بگذارید. ابتدا ادعا کردند که جلسه‌ای در روزهای شنبه و یکشنبه قرار است برگزار شود که همانطور که اشاره کردید، این جلسه برگزار نشد. بنابراین، اغلب خبرسازی‌هایی که این رسانه‌ها انجام می‌دهند، کم و بیش ماهیت‌شان اینگونه است. این اخبار قابل تأیید نیستند و بیشتر جنبه فضاسازی روانی دارند. به نظرم، ارزش اظهارنظر در مورد نکته پایانی که گفتید، وجود ندارد.
وی در خصوص سفر رییس‌جمهور به چین گفت: سفر به چین انجام خواهد شد. رابطه دوستانه ایران و چین، رابطه‌ای بسیار طولانی و دیرینه است. این سفر، خود به‌تنهایی نشانگر اهمیت این موضوع است که ما برای توسعه مناسبات در تمامی حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و تجاری با چین قائل هستیم. در مورد زمان، جزئیات و برنامه‌های دستور کار سفر، اجازه بفرمایید که طبق روالی که داریم، بخش اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور به‌موقع اطلاع‌رسانی کنند. اما در مورد اصل موضوع، به اطلاع شما می‌رسانم که بله، این سفر در دستور کار قرار دارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با احتمال به نتیجه نرسیدن مذاکرات با وجود تناقض‌های آمریکا خاطرنشان کرد: ما کار خودمان را ادامه می‌دهیم و قطعا برنامه مدیریت کشور را معطل گفت‌وگو با طرف خارجی نخواهیم کرد. تغییر مکرر در مواضع طرف مقابل مشکل جدی در روند دیپلماتیک است. در خصوص مسائل مربوط به سیاست داخلی آمریکا هم ما فقط رصد می‌کنیم.
