گزارش لحظه به لحظه ایلنا از مذاکرات رم؛
آغاز ماراتن گفتوگوهای ایران و آمریکا در دور پنجم/ زمان تصمیمگیری فرارسیده است

در آستانه دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، این آمریکاست که به گفته وزیر خارجه کشورمان باید تصمیم سیاسی بگیرد؛ یا پذیرش یک توافق متوازن با احترام به حقوق ایران، یا ادامه مسیر تقابل و تحریم که تاکنون نیز هیچ نتیجهای جز بیاعتمادی و ناامنی نداشته است.
به گزارش ایلنا، دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا در شرایطی آغاز شد که طرفین همچنان بر سر چند موضوع کلیدی اختلاف نظر دارند. در حالی که چشمها به رم دوخته شده، جایی که قرار است طی ساعات آینده پنجمین دور مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده برگزار شود به نظر می رشد مهمترین موارد اختلافی میان دو طرف شامل سطح غنیسازی اورانیوم، تحریمهای اقتصادی و گستره توافق احتمالی است. ایران بر لغو تمام تحریمها و تضمینهای عملی تأکید دارد، در حالی که آمریکا به دنبال محدودیتهای بلندمدت بر برنامه هستهای ایران است. این دور از مذاکرات با میانجیگری قطر و عمان در جریان است، اما هنوز نشانهای قطعی از پیشرفت چشمگیر دیده نمیشود.
مرور مسیر پرچالش گفتوگوهای ایران و آمریکا؛ از امید تا تردید
دور اول در فضایی سرد آغاز شد؛ آمریکا با تاکید بر خواستههای حداکثری وارد شد، در حالی که ایران از همان ابتدا بر ضرورت پایبندی به تعهدات پیشین تأکید داشت. دور دوم اندکی پیشرفت ظاهری داشت، اما فقدان سازوکار اجرایی مشخص، موجب شد هیچگونه توافق عملی حاصل نشود. دور سوم با محوریت مسائل فنی از جمله تبادل زندانیان و آزادسازی بخشی از داراییهای ایران همراه بود، اما باز هم به دلیل نبود اراده سیاسی در طرف مقابل، بینتیجه ماند. دور چهارم که بسیاری آن را «دور تعیینکننده» میدانستند، عملاً در سایه تشدید اختلافات بهویژه بر سر حق غنیسازی ایران و نحوه رفع تحریمها، بی نتیجه ماند.
وقفه پرابهام؛ دلایل توقف مذاکرات
میان دو دور چهارم و پنجم مذاکرات، وقفهای چند هفتهای پدید آمد؛ وقفهای که از نظر کارشناسان، بیش از آنکه ناشی از پیچیدگیهای فنی باشد، ریشه در بحران تصمیمگیری در واشنگتن داشت. مقامات ایرانی بارها اعلام کردند که آمریکا حاضر نیست تصمیم سیاسی لازم برای رسیدن به یک توافق عادلانه را اتخاذ کند و به جای آن، تلاش دارد از طریق فشار رسانهای، افکار عمومی را مدیریت کرده و ایران را وادار به امتیازدهی بیشتر کند.
چالشهای پیشرو در این مذاکرات پیچیده و چندبعدی هستند؛ از یک سو، اختلافات داخلی در آمریکا و فشارهای سیاسی از سوی مخالفان هرگونه توافق، فضای مذاکره را تحت تأثیر قرار داده است. از سوی دیگر، ایران نیز با توجه به تجربیات گذشته، به دنبال تضمینهای قویتر و ملموستر است. علاوه بر این، مسائل منطقهای مانند نقش رژیم صهیونیستی و نگرانی کشورهای عربی همسایه، بر دشواریهای این مذاکرات افزوده است.
با این حال، چشمانداز مذاکرات هنوز کاملاً بسته نیست. در صورت انعطاف طرفین، امکان دستیابی به یک توافق موقت یا گامبهگام وجود دارد. چنین توافقی میتواند شامل کاهش محدودیتهای تحریمی در ازای توقف برخی فعالیتهای هستهای باشد. با این حال، موفقیت نهایی این مذاکرات نیازمند اراده سیاسی قوی، اعتمادسازی متقابل و پرهیز از فشارهای یکجانبه است. در غیر این صورت، خطر بازگشت به بنبست و تشدید تنشها وجود خواهد داشت.
خطوط قرمز همچنان پابرجاست
ایران بار دیگر از طریق سخنان دیشب عباس عراقچی در برنامه گفتوگوی ویژه خبری، مواضع روشن و منطقی خود را تبیین کرده است
عراقچی شب گذشته مجدد تاکید کرد که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست و هرگونه اقدام برای جمعآوری تاسیسات هستهای غیرممکن است.
او همچنین گفت که اگر این مذاکرات به نتیجه نرسد، برنامه هستهای ایران به مسیر خود ادامه خواهد داد.
سخنگوی کاخ سفید در آستانه دور پنجم مذاکرات تهران و واشنگتن، گفت که «دونالد ترامپ» معتقد است که مذاکرات با ایران در مسیر درستی پیش میرود.
وی افزود: «توافق با ایران میتواند به دو راه ختم شود. یکی، راهحل دیپلماتیک بسیار مثبت، یکی هم وضعیت بسیار منفی برای ایران».
تشدید تناقضگوییهای آمریکا؛ مذاکرات درون اتاق، تبلیغات در رسانه
یکی از عوامل اصلی پیچیده شدن مسیر مذاکرات، رفتار متناقض طرف آمریکایی بوده است. همانطور که مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه، در گفتوگو با خبرنگار ایلنا تأکید کرده، «برخی مواقع آمریکاییها در بیرون از مذاکرات یک چیز میگویند و در درون مذاکرات چیز دیگر. این رفتار نهتنها غیراخلاقی، بلکه نشانه فقدان انسجام در تیم مذاکرهکننده آمریکاست.» نمونه بارز این تناقض، اظهارات استیو ویتکاف، نماینده رئیسجمهور آمریکا، است که گفته «هیچ میزانی از غنیسازی برای ایران قابل قبول نیست»، در حالی که همزمان، آمریکا مدعی تلاش برای راهحل دیپلماتیک است
تحریمهای جدید؛ پیام منفی در آستانه مذاکرات
در آستانه آغاز دور پنجم، دولت آمریکا با اتخاذ تصمیمی تحریکآمیز، موج جدیدی از تحریمها علیه نهادها و اشخاص ایرانی را اعمال کرد. این اقدام، نهتنها نقض روح گفتوگوست، بلکه بار دیگر نشان داد که واشنگتن بهجای ایجاد فضای اعتماد، به فشار و تنشافزایی متوسل میشود؛ رفتاری که از نظر مقامات ایران، مصداق بارز بیصداقتی در فرآیند مذاکرات است.
اکنون توپ در زمین آمریکاست ایران با شفافیت، منطق حقوقی و ثبات در مواضع، مسیر دیپلماسی را طی کرده و هزینههای زیادی برای حفظ این مسیر پرداخته است. اکنون که مذاکرات رم در آستانه آغاز است، این آمریکاست که باید تصمیم سیاسی بگیرد: یا پذیرش یک توافق متوازن با احترام به حقوق ایران، یا ادامه مسیر تقابل و تحریم که تاکنون نیز هیچ نتیجهای جز بیاعتمادی و ناامنی نداشته است.
در ادامه با خبرهای لحظه به لحظه ایلنا از آنچه امروز در مذاکرات رم می گذرد همراه شوید:
آغاز دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در رم ️
۱۵:۲۲/ پنجمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا به ریاست سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان و استیو ویتکاف، نماینده رئیس جمهور آمریکا در امور خاورمیانه با میانجیگری عمان در شهر رم ایتالیا آغاز شد.
انتقال مواضع جدی و صریح ایران درباره اظهارات متناقض آمریکاییها و تحریمهای اخیر در ابتدای مذاکرات
۱۵:۲۱/ اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه که به همراه تیم دیپلماتیک کشورمان به رم سفر کرده است پیش از آغاز دور پنجم مذاکرات گفت: دور پنجم ادامه روندی است که ۲۳ فروردین در مسقط شروع شد ادامه یک فرآیند است. در عین حال طبیعی است هر دور از مذکرات حساسیت و مختصات خاص خود را داشته باشه به ویژه با توجه با مواضع متناقضی در یک هفته اخیر از مقامات آمریکا دیدیم و همینطور با دور جدید تحریمها علیه ایران، طبیعی است این موارد ابتدا خیلی جدی و صریح به طرف مقابل منتقل خواهد شد.
وی گفت: هیأت ایران الان ساعت ۱۳: ۳۰ عازم محل مذاکرات در اقامتگاه سفیر عمان ایتالیا شد باید دید در اتاق مذاکرات چه بحثهایی مطرح میشود. متناسب با آن مواضع را پیش میبریم هیأت نمایندگی جمهوری اسلامی با قاطعیت مواضع به حق کشورمان در رابطه با بهرهمندی از انرژی هستهای صلحآمیز و رفع تحریمهای ظالمانه مطرح خواهند کرد و با جدیت به پیش خواهند برد.
ورود هیات های دیپلماتیک ایران و آمریکا به محل مذاکرات
۱۴:۵۰/ هیئت آمریکایی و هیات ایران به ترتیب دقایقی قبل از ساعت ۱۵ به وقت تهران وارد محل مذاکرات شدند.
دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا در سفارت عمان در رم برگزار می شود.
مذاکرات حوالی ساعت ۱۵ به وقت تهران آغاز میشود
۱۲:۴۵/ وزیر خارجه پیش از آغاز گفتگوها ملاقات دوجانبه با وزیر خارجه عمان خواهد داشت.
بنابر یک برنامهریزی “تقریبی” مذاکرات حوالی ساعت ۱۵ به وقت تهران آغاز میشود.
تیم ایران بعد از توقف کوتاه در فرودگاه رم به سمت هتل محل اقامتش عزیمت کرد.
عراقچی وارد رم شد
۱۱:۳۸/ «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه به منظور شرکت در پنجمین دور از گفتوگوهای غیرمستقیم با فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا که با میانجیگری عمان برگزار میشود، دقایقی پیش وارد شهر رم پایتخت ایتالیا شد.
«مجید تخت روانچی» معاون وزیر در امور سیاسی، «کاظم غریبآبادی» معاون حقوقی و بینالملل، «اسماعیل بقایی» سخنگوی این وزارتخانه و تعداد دیگری از دیپلماتها و کارشناسان از جمله اعضای هیات همراه وزیر امور خارجه هستند.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه به تحریم های جدید آمریکا در آستانه دور پنجم مذاکرات
۰۸:۲۳/ اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در شبکه ایکس اعلام کرد که تحریمهای جدید آمریکا قبل از دور پنجم مذاکرات، نشاندهنده عدم جدیت این کشور در دیپلماسی است. او افزود که تحریمها به بخش ساختوساز تسرّی یافته و رکورد جدیدی از اقدامات قهرآمیز غیرقانونی آمریکا علیه ملت ایران را به ثبت رسانده است.بقایی این تحریمها را شرورانه و ضد انسانی دانست و تأکید کرد که هدف آنها محرومسازی شهروندان ایرانی از حقوق بنیادین بشری است و به همین دلیل، این اقدامات جنایت علیه بشریت محسوب میشوند.
عراقچی عازم رم شد
۰۸:۲۰/سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران صبح امروز جمعه در راس هیاتی رسمی برای شرکت در پنجمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران- آمریکا عازم رم پایتخت ایتالیا شد.
زمان تصمیمگیری فرارسیده است
۰۸:۰۴/ وزیر امور خارجه ایران پیش از عزیمت به رم برای شرکت در دور پنجم مذاکرات میان ایران و آمریکا در شبکه ایکس نوشت: در آستانه دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برای دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا عازم رم هستم. یافتن مسیر دستیابی به توافق، معادله پیچیدهای نیست؛ سلاح هستهای صفر = توافق داریم. غنیسازی صفر = توافقی در کار نیست. زمان تصمیمگیری فرارسیده است...