عضدی در گفت‌وگو با ایلنا:
تداوم تعلیق مذاکرات، فرصت را برای لابی مخالفان مهیا می‌کند/ رئیسی و باقری از فرصت موجود در نیویورک استفاده کنند
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه جرج واشنگتن و پژوهشگر شورای آتلانتیک گفت: باید به این نکته توجه داشته باشیم که به هر میزان که تعلیق مذاکرات ادامه داشته باشد، به مخالفان برجام فرصت بیشتری داده خواهد شد تا علیه این توافق در کنگره و واشنگتن رایزنی کنند و این به اعتقاد من یک خطر بزرگ است.
سینا عضدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی وضعیت کنونی روند احیای برجام و در پاسخ به این سوال که پس از آنکه تهران نکات مدنظر خود را نسبت به پاسخ واشنگتن اعلام کرد، پاسخ ایران از سوی مقامات غربی ناامیدکننده، غیرسازنده و غیرمنطقی ارزیابی شد و حالا نیز جوزپ بوررل از بن‌بست مذاکرات سخن به میان آورده است؛ افق پیش رو چیست و آیا قرار گرفتن در آستانه انتخابات کنگره مذاکرات را به حالت تعلیق فرو برده یا این بن‌بست پیش‌درآمدی بر شکست است، گفت: معتقدم افق روشنی پیش رو نیست؛ ایران به این تاکتیک بازگشته که بر سر یک موضوعی توافق کرده و پس از پروسه رفت و برگشت، یک تقاضای جدیدی مطرح کند. جک استراو، وزیر امور خارجه پیشین انگلیس و وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در کتاب خاطرات‌شان به این تاکتیک ایران پیش‌تر اشاره کرده‌اند که این سنت در مذاکره با ایران وجود دارد. تحول جدیدی نیز که در خصوص خواست تهران برای بسته شدن پرونده پادمانی رخ داده از همین دست است چراکه از نظر سه کشور اروپایی و آمریکا، آن‌ها این توانایی را از لحاظ سیاسی ندارند که به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دستور بدهند تا پرونده‌ای را ببندد. از سوی دیگر البته خواست ایران نیز قابل فهم است که نمی‌خواهند چندوقت یکبار این موضوع پیش کشیده شده و پرونده علیه تهران باز شود، با این حال از لحاظ اجرایی این امکان نیز برای طرفین غربی برجام وجود ندارد که پرونده بصورت دستوری بسته شود.
وی ادامه داد: همچنین تاخیر در مذاکرات و ورود به پروسه انتخابات کنگره تاثیری منفی بر روند احیای توافق هسته‌ای خواهد داشت چراکه موضوع برجام در کنگره آمریکا موضوعی به شدت جدال‌برانگیز است و نمایندگانی که در معرض انتخاب هستند و تعدادشان هم کم نیست، سرمایه سیاسی برای دفاع از برجام را نخواهند داشت به این علت که مخالفان با لابی‌گری و حمله کردن به مدافعان سعی دارند سایرین را از کنگره خارج کنند و مسلما آن نماینده‌ها نیز کاری نخواهند کرد که آینده سیاسی‌شان به خطر بیفتد. بنابراین شرایط پیش آمده، اوضاع را برای احیای برجام سخت‌تر کرده است.
پژوهشگر شورای آتلانتیک در پاسخ به این سوال که با توجه به ناگزیر بودن تعلیق چند ماهه، امکان ازسرگیری مذاکرات پس از انتخابات کنگره را چقدر قوی می‌دانید، گفت: فکر می‌کنم به هر میزان که برنامه اتمی ایران پیشرفت کند، سود توافق برای دولت آمریکا کاهش خواهد یافت؛ به این معنا که واشنگتن را در موقعیتی قرار می‌دهد که شاید اصلا بازگشت به برجام برایش منفعتی به همراه نداشته باشد. با این حال شاید در تهران این دید وجود دارد که ابتدا ببینند نتیجه انتخابات کنگره چه خواهد شد.
وی افزود: البته باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که به هر میزان که این تعلیق ادامه داشته باشد، به مخالفان برجام فرصت بیشتری داده خواهد شد تا علیه این توافق در کنگره و واشنگتن رایزنی کنند و این به اعتقاد من یک خطر بزرگ است.
عضدی در پاسخ به این سوال که آیا ایران از تعلیق به وجود آمده استقبال می‌کند و نقش روسیه در وضع کنونی چیست، آیا مسکو خواهان تعلیق تا زمان عبور از زمستان است، گفت: حدس من این است که تعلیق در مذاکرات این فرصت را برای ایران فراهم می‌کند که برنامه اتمی خود را با سرعت پیش ببرد، اورانیوم بیشتری غنی کند و توانایی‌های جدیدتری به دست بیاورد. الان طبق آخرین گزارش گروه بین‌المللی بحران، زمان گریز اتمی ایران از یکسال زمان امضای برجام به حدود ۴ روز کاهش پیدا کرده است و مسلما ورق‌های بازی بیشتری را در اختیار تهران قرار می‌دهد. از سوی دیگر نیز باید در نظر داشته باشیم که هرچه توانایی‌های ایران بیشتر باشد، خطر اقدامات مستقل اسرائیل علیه برنامه هسته‌ای ایران نیز افزایش پیدا می‌کند.
وی افزود: معتقدم نقش روسیه در روند احیای برجام به صورت کلی منفی است، مدتی قبل یکی از تحلیلگران روس عنوان کرده بود که خطر یک ایران اتمی برای روسیه به مراتب کمتر از یک ایران دارای ارتباطات با غرب است، به این معنا که روسیه ترجیح می‌دهد ایران همواره در روابط خود با غرب دچار تنش باشد، البته منهای یک درگیری نظامی تا بتواند از تهران به عنوان یک مهره در سیاست خارجی خود استفاده کند. شاید روسیه سعی می‌کند از انرژی به عنوان یک اسلحه علیه اروپا استفاده کند و برداشت‌شان این است که در زمان زمستان اروپا که فشارهای داخلی بر علیه کشورها افزایش پیدا می‌کند، آن‌ها دست از حمایت از اوکراین خواهند کشید و به دنبال صلح با روسیه خواهند بود.
پژوهشگر شورای آتلانتیک همچنین در پاسخ به این سوال که رئیس‌جمهور ایران روز دوشنبه برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک شده است، با توجه به اینکه علی باقری، مذاکره‌کننده ارشد نیز ایشان را در این سفر همراهی می‌کند، آیا می‌توان از ظرفیت مجمع عمومی برای نجات روند مذاکرات بهره گرفته شود، گفت: مسلما اینکه مذاکره‌کننده ایران نیز همراه آقای رئیسی عازم نیویورک شده، به خودی خود نشانه مثبتی است؛ با این حال باید دید که آیا در شرایط موجود گفت‌وگویی در رابطه با مذاکرات صورت خواهد گرفت؟ قطعا این امکان وجود دارد اما باید دید که از این امکان تا چه میزان استفاده خواهد شد؟! من نمی‌دانم آیا برنامه ملاقاتی وجود دارد. معتقدم آقای رئیسی و آقای باقری باید از فرصت موجود استفاده کنند چرا که برداشت من این است که ادامه وضعیت فعلی اقتصادی در ایران قابل تداوم نیست.
