بایدن در موقعیت امضاء توافق با ایران نیست/ تاثیر منفی شکست مذاکرات وین بر گفت‌و‌گوهای ایران و عربستان

نادر انتصار در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که پس از بازگشت هماهنگ کننده برجام از ایران، جوزپ بوررل اعلام کرد که مذاکرات از بن‌بست خارج شده و توافق در دسترس است. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از سفر از یک «راه‌حل میانه» نام برده بود؛ راه‌حل میانه در خصوص اختلاف عمده تهران و واشنگتن چیست، گفت: برخی از مسئولان اتحادیه اروپا بارها این نوع پیش‌بینی‌ها را کرده‌اند که بعد معلوم شد که پیش‌بینی‌های آنها از حقیقت دور بوده و اکنون معلوم شده که صحبت‌های اخیر جوزپ بوررل نیز صحت نداشته  است. راه حل میانه همان است که ماه‌ها در موردش صحبت شده و آن تقاضا از ایران است که امتیازات را بطور نقد و اول بدهد و بعد منتظر باشد که در مورد موضوعات دیگر از جمله سپاه و تحریم‌های گسترده فرابرجامی گفت‌وگو انجام شود؛ یعنی ایران اول تماما نقد بدهد و منتظر نسیه دادن آمریکا در آینده باشد. 

این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که با توجه به فرسایشی شدن روند مذاکرات که هر طرف منتظر تصمیم سیاسی طرف مقابل است، هر کدام از طرفین تا کجا میز مذاکره را حفظ می‌کند و اگر بنا بر خرید زمان باشد، چه اتفاقی طرفین را به توافق ترغیب خواهد کرد، گفت: پایه داخلی دولت بایدن هر روز ضعیف‌تر می‌شود و در موقعیتی قرار ندارد که بتواند با ایران قراردادی را امضا کند که کنگره آمریکا و مخالفان دیگرش از آن استفاده سیاسی کرده و بایدن را بیشتر در تنگنا قرار دهند. لذا بایدن تا آنجایی که بتواند به طور ظاهری مذاکرات را حفظ خواهد کرد بدون اینکه با ایران قراردادی امضا کند.  

این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین در پاسخ به این سوال که در خبرها اینطور آمده که چین خرید نفت از ایران را کاهش و در ازای تخفیف بیشتر به بازار نفت روسیه روی آورده است. با توجه به اینکه ایران هم نفت خود را با تخفیف به چین عرضه می‌کرد آیا چنین اقدامی می‌تواند ایران را به فروش انرژی به بازار غرب ترغیب کند، گفت: من هم این خبرها را شنیده‌ام ولی در مورد صحت آن‌ها اطلاع موثقی ندارم. البته چین از کشورهای متعددی نفت می‌خرد و در خرید انرژی، منافع اقتصادی خود را اولویت می‌دهد و اگر بتواند نفت ارزان‌تری از روسیه بخرد حتما این کار را انجام خواهد داد.  

وی ادامه داد: در حال حاضر مسئله این است که غرب تمایلی به خرید نفت از ایران برای جانشینی نفت روسیه نشان نداده است و تحریم‌های غرب و قوانین مربوط به تحریم‌های ایران به غرب اجازه خرید نفت از ایران را نمی‌دهند. مانع اصلی فروش نفت به اروپا و غرب از طرف ایران بنا نشده است؛ مانع اصلی خود غرب بوده است.

انتصار در پاسخ به این سوال که گفت‌و‌گوهای ایران و عربستان به نقطه خوبی رسیده و احتمال دیدار وزرای خارجه دو کشور دور از ذهن نیست، در صورت به بن‌بست رسیدن مذاکرات وین چه تاثیری را بر این گفت‌وگوها باید متصور باشیم،  گفت: عربستان هنوز امیدوار است که در انتخابات دو سال دیگر در آمریکا یا شخص ترامپ یا فرد دیگری مانند او کنترل کاخ سفید را بر عهده بگیرد ولی تا آن زمان  قدم‌هایی جهت بهبود رابطه‌اش با ایران بر خواهد داشت تا منافع خودش را در این دوران نامعلوم حفظ کند. در صورت ادامه تنش بین ایران و آمریکا و یا روی کار آمدن ترامپ و یا فردی شبیه ترامپ، نوعی خصومت نیز در رابطه میان ایران و عربستان شکل خواهد گرفت؛ لذا شکست کامل مذاکرات وین تاثیری منفی بر گفت‌و‌گوهای ایران و عربستان خواهد داشت.