پیامدهای شکاف آفرینی در جامعه

1- در ابتدا مهم‌ترین پرسشی که دراین تقسیم‌بندی مطرح می‌شود این است که پایه علمی این تقسیم‌بندی چیست؟ معیار آن چیست؟ از کجا گرفته شده و براساس چه محاسباتی به دست آمده است؟ در اقتصاد زمانی که در خصوص میزان درآمدها و بهره‌مندی افراد از منابع و ثروت بحث می‌شود، بهترین ملاک و معیار دهک‌بندی درآمدی است. برهمین اساس هم‌اکنون جامعه ایرانی از نظر درآمدی در 10 دهک دسته‌بندی شده‌اند که از ثروتمندترین تا فقیرترین را در برمی گیرد.

برهمین اساس مشخص نیست در تقسیم‌بندی 4 درصد و 96 درصد4 درصد چه کسانی هستند و در چه بازه درآمدی قرار دارند؟

2- حال اگر منظور از 4 درصد ثروتمندترین افراد جامعه هستند چگونه و با چه معیاری می‌توان تعیین کرد که چه کسانی از طریق رانت به این ثروت دست یافته‌اند. برای مثال فردی که در شمال تهران زمین داشته و در سال‌های اخیر چند برابر شده آیا از رانت استفاده کرده است یا گناهکار است؟

3- با توجه به اینکه هم‌اکنون برخی از کسانی که در دهک‌های بالای درآمدی و قشر ثروتمند قرار دارند جزو گروه کارآفرینانی هستند که برای تعداد زیادی شغل ایجاد کرده و چرخ‌های صنعت و اقتصاد را به حرکت درآورده‌اند. برهمین اساس این دسته‌بندی تنها باعث می‌شود دو گروه با دیدی منفی مقابل یکدیگر قرار گیرند و گروهی گروه دیگر را سودجو و رانتخوار بپندارد.

درواقع با این شعار تنها یک جو هیجانی در کشور ایجاد می‌کنیم که باعث تنفر بخشی از جامعه از بخش دیگر می‌شود و به هیچ عنوان به سود کشور نیست.

4- دسته‌بندی 4 درصد و 96 درصد یک الگو‌برداری از جنبش وال استریت است که بحث یک درصد ثروتمند در مقابل 99 درصد مردم امریکایی را مطرح می‌کرد و به سرانجامی نیز نرسید. درحالی که حتی این تقسیم‌بندی در امریکا نیز براساس منطق و محاسبات دقیقی صورت نگرفته بود.

5 -نکته دیگری که باید بدان توجه کرد این است که در فساد مشکل اصلی، افراد فاسد نیستند بلکه مشکل از سیاست‌هایی است که زمینه فساد را ایحاد می‌کند. در کشور ما اغلب اوقات نظام چند قیمتی است که باعث ایجاد رانت شده است. وقتی ارز و یا تسهیلات بانکی دارای چند نرخ باشد همین تفاوت‌ها ایجاد رانت می‌کند بنابراین باید برای مبارزه جدی و مؤثر با فساد در ابتدا زمینه‌های ایجاد آن را با سیاست‌های درست اقتصادی از بین برد.

 منبع: غلامعلی  فرجادی. اقتصاددان