فضای ارشاد همیشه امنیتی بوده

ایلنا: رمان " زندگی همین است " نوشته‌ی محمدهاشم اکبریانی که بعد از مراجعه و ارجاع‌های مکرر ممنوع‌الانتشار اعلام شده بود، توسط این نویسنده بازنویسی می‌شود، اما نه مطابق با اصلاحیه‌های سنگین و غیرقابل اعمال قبلی.

اکبریانی درمورد سرنوشت این رمان به خبرنگار ایلنا؛ توضیح داد: همانطور که می‌دانید این رمان در ابتدا با رای غیرقابل انتشار مواجه شد اما با پیگیری‌های انجام شده انتشار آن را مشروط اعلام کردند و اصلاحیه‌ای به من دادند با نزدیک به ۵۰ مورد اصلاحی که از یک کلمه شروع می‌شد تا ۶ صفحه.

وی ادامه داد: پس از آن اصلاحیه‌ها را حدالامکان اعمال کردم و دوباره کتاب را به ارشاد فرستادیم. پس از بازبینی مجدد به ما گفتند اصلاحات صورت گرفته نظر ممیزان را برآورده نکرده؛ ضمن اینکه اصلاحیه‌های جدیدی نیز برای رمان وضع شد. در ادامه قصد پیگیری مجدد داشتیم که نشر چشمه با مشکل تعلیق و توقف مواجه شد و کار این کتاب به سرانجام نرسید.

این نویسنده ضمن بیان این مطلب که امیدوار است نشر چشمه بتواند در آینده این کتاب را منتشر کند، وگرنه انتشار رمانش را با نشر‌های زیرمجموعه‌ی چشمه ادامه می‌دهد، گفت: درحال حاضر مشغول بازنویسی این رمان هستم اما نه مطابق با اصلاحیه‌های سنگین و غیرقابل اعمالی که ارشاد سابق برایم صادر کرده بود، زیرا با اعمال آن موارد کلیت رمان با مشکل برخورد می‌کند.

اکبریانی درمورد مواضعی که وزارت ارشاد جدید و مسوولان امورفرهنگی این وزارت‌خانه طی ماه‌های گذشته گرفته‌اند، اظهار داشت: تا حالا چند بار موضع ارشاد تغییر کرده، از برداشتن ممیزی، سپردنش به ناشران و دست آخر برگرداندن ممیزی به همان سبک و سیاق سابقش. اما باید دید در نوع نگاه و شیوه‌ی ممیزی‌ها تجدید نظری صورت خواهد گرفت یا نه. البته تغییرات کوچکی محسوس بوده اما برای ناشران کافی و راضی کننده نبوده است.

این نویسنده ضمن ابراز امیدواری به اظهارات اخیر رییس جمهور درمورد نویسندگان ممنوع‌القلم، گفت: در دوره‌های گذشته رسما چیزی به اسم ممنوع‌القلم شدن وجود نداشته اما وزارت ارشاد و اداره‌ی کتاب، عملا از انتشار آثار برخی از نویسندگان ممانعت می‌کرد. به گونه‌ای که نام فرد مورد نظر در مرحله‌ی نخست، تکلیف اثرش را یکسره می‌کرد. اما مشکل اصلی فقط ارشاد نیست.

وی ادامه داد: در بسیاری از موارد پیش آمده کتابی با تایید وزارت ارشاد به چاپ رسیده اما در ادامه با ممنوعیت و مشکل مواجه شده. این مساله نشان می‌دهد که در گذشته تمام تصمیم‌ها در ارشاد گرفته نمی‌شده و حاصل نوعی فضای امنیتی در کشور بوده است که همیشه وجود داشته.

اکبریانی درمورد تاثیرات منفی این فضا توضیح داد: فضای امنیتی نویسنده را دچار محدودیت می‌کند و در ادامه ناشر و چرخه‌ی نشر را به خطر می‌اندازد. به اعتقاد من اگر می‌خواهیم در آینده مانند کشورهای همسایه‌مان ترکیه و افغانستان که با نویسندگانی همچون اورهان پاموک، خالد حسینی و عتیق رحیمی جهانی شده‌اند، حداقل در منطقه‌ی جغرافیایی خودمان حرفی برای گفتن داشته باشیم، باید این فضاهای امنیتی را برداریم.

وی ادامه داد: البته نباید همه‌ی تقصیرها را هم گردن فضای امنیتی انداخت زیرا نویسندگان باید حرفه‌ای شوند و حرفه‌ای کار کنند، و این کار طبیعتا سختی‌های زیادی را به همراه دارد.