اشتون کارتر کیست؟

با کناره‌گیری «چاک هیگل» از سمت وزیر دفاع آمریکا، «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری این کشور پس از مذاکره با چند گزینه‏‌، «اشتون کار‌تر» را به عنوان وزیر پیشنهادی به کنگره این کشور معرفی کرد. کار‌تر از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ میلادی به عنوان معاون «لئون پانه‌تا» وزیر دفاع پیشین و مدت کوتاهی در همین سمت در کنار هیگل خدمت می‌کرد و همواره در میان مدیران ارشد پنتاگون قرار داشته است.

جایگاه وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا، یکی از قدرتمنمد‌ترین سمت‌های دنیا محسوب می‌شود. بودجه سالیانه این وزارتخانه مبلغ ۶۰۰ میلیارد دلار در سال است و حدود دو میلیون و ۳۰۰ هزار پرسنل نظامی و ۷۰۰ هزار کارمند غیرنظامی تحت فرمان پنتاگون هستند.

اشتون کارتر‏ متولد سپتامبر ۱۹۵۴ در شهر فیلادلفیا، ایالت پنسیلوانیا است. وی دارای مدرک دکتری فیزیک هسته‌ای از دانشگاه آکسفورد انگلستان است و به عنوان یکی از کار‌شناسان خبره مسائل امنیتی شناخته می‌شود. کار‌تر در طول خدمت خود در پنتاگون با ۱۱ وزیر دفاع همکاری داشته و به طور معمول‏، نفر دوم یا سوم این وزارتخانه بوده است.

کار‌تر هیچ‌گاه یونیفورم نظامی بر تن نکرده است و بیشتر به عنوان یک کار‌شناس در امور فناوری‌های پیشرفته نظامی، مبارزه با تروریسم و مسائل امنیتی مطرح می‌شود. عدم تجربه میدانی کار‌تر در صحنه نبرد، موجب ایراد گرفتن برخی از تحلیل‌گران به انتخاب وی توسط اوباما شده است. این گروه معتقدند که شرایط کنونی آمریکا و رهبری ائتلاف ضدداعش توسط این کشور، نیازمند یک شخصیت نظامی و جنگ‌دیده است تا بتواند ارتش آمریکا در خاورمیانه را به درستی هدایت کند.

معرفی کار‌تر به سنا و کنگره آمریکا‏، به احتمال زیاد با مخالفت نمایندگان رو‌به‌رو نخواهد شد. سناتور «جان مک‌کین» رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا‏، از معرفی وی به عنوان وزیر پیشنهادی دفاع استقبال کرده است.

اشتون کار‌تر در طول خدمت خود در وزارت دفاع ایالت متحده، همواره به عنوان یک مشاور در کنار وزیر قرار داشته و پس از کناره‌گیری پانه‌تا از این سمت، به عنوان گزینه بعدی مطرح شد.

کار‌تر دارای سابقه علمی و مدیریتی گسترده‌ای است. وی در کنار خدمت در پنتاگون، به عنوان یک شخصیت دانشگاهی شناخته می‌شود. ۱۱ کتاب و بیش از ۱۰۰ مقاله در زمینه‌های فیزیک، امنیت‌ملی‏، مدیریت و فناوری حاصل فعالیت علمی کار‌تر در سال‌های گذشته است. وی سابقه تدریس در دانشگاه «هاروارد» را دارد و ریاست دانشکده روابط ‌بین‌الملل‏، علوم و امنیت این دانشگاه را بر عهده داشته است. در حاضر در موسسه «هوور» در دانشگاه «استنفورد» پژوهشگر میهمان بوده و در موسسه مطالعات بین‌المللی «فریمن اسپوگلی» مشغول به تدریس است و همچنین یکی از مدیران ارشد در بنیاد «مارکل» محسوب می‌شود که در زمینه تدوین راهبردهایی برای استفاده مفید‌تر از فن‌آوری فعالیت می‌کند.

انتخاب کار‌تر توسط اوباما، سوال بزرگی در ذهن تحلیل‌گران و رسانه‌ها ایجاد کرد. درحال حاضر، نیروهای آمریکایی در کشور‌های خاورمیانه و شبه قاره هند حضور مستقیم دارند یا دست به عملیات نظامی موردی در کشورهای پاکستان یا یمن می‌زنند. در کنار عملیات نظامی، دولت آمریکا همواره برنامه‌های «اقدام پیش‌گیرانه» را در ارتباط با برخی کشور‌ها مانند کره‌شمالی فعال نگه می‌دارد. هدایت تمام این برنامه‌ها و عملیات نظامی توسط وزارت دفاع این کشور انجام می‌ِ‌شود. حضور نداشتن کار‌تر در جنگ‌های گذشته آمریکا و نبودن نظامی‌گری در سابقه وی، علامت سوال بزرگی درباره این انتخاب ایجاد کرده است. آیا شخصی با مشخصات کار‌تر می‌تواند عهده‌دار این مسئولیت شود؟

سابقه مدیریتی کار‌تر در این وزارتخانه، تخصص در فیزیک هسته‌ای‏ و مبارزه با تروریسم به عنوان پاسخ به تحلیل‌گرانی که مخالف انتخاب وی هستند، مطرح می‌شود. اشتون کار‌تر در دوران معاونت خود در این وزارتخانه، سفرهای بسیاری به کشورهای افغانستان، پاکستان، ترکیه، اردن و عراق داشته و همواره به عنوان رابط میان ایالات متحده و کشورهای منطقه فعالیت کرده است. وی همچنین به دلیل داشتن تخصص در علوم هسته‌ای، به عنوان یک تحلیل‌گر مسائل کره‌شمالی معرفی می‌شود.

کار‌تر در حالی به کنگره معرفی می‌شود که گزینه‌های قبلی اوباما، درخواست وی برای قبول مسئولیت را نپذیرفتند. استقبال نمایندگان کنگره و سنا از معرفی کار‌تر، نشان از انتصاب وی در این سمت دارد. کار‌تر در اتخاذ سیاست‌های نظامی به جمهور‌ی‌خواهان نزدیک‌تر است و در زمان خروج نیروهای آمریکایی از عراق، مخالف خروج کامل ارتش ایالات متحده از این کشور بود و در سال ۲۰۰۶ خواستار بمباران تاسیات هسته‌ای کره شمالی شد.

انتخاب این شخص را می‌توان در زمره اقدامات اوباما برای جلب نظر کنگره و کاهش فشار جمهوری‌خواهان نیز دسته‌بندی کرد. کسب اکثریت کنگره توسط حزب جمهوری‌خواه‏، باعثایجاد فشار زیادی بر دولت اوباما شد. وی برای جلب رضایت کنگره، از چاک هیگل که مخالف سیاست‌های نظامی جاری در خاورمیانه بود، درخواست کرد تا استعفا دهد و اکنون، اشتون کار‌تر به عنوان گزینه مورد تائید کنگره بر مسند وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا تکیه می‌زند.

گزارش: محسن صالحی‌خواه