سناریوی وحشت در سوریه؛ چرا عراق نگران فروپاشی دمشق است؟
با شتاب گرفتن تحولات در سوریه، بغداد به شدت نگران است که هرگونه فروپاشی نظام دمشق بهطور مستقیم امنیت عراق را تهدید کند. کارشناسان هشدار میدهند که جایگزین احتمالی نظام کنونی، نه یک دولت دموکراتیک، بلکه بازگشت گروههای تروریستی و بیثباتی گسترده خواهد بود.
به گزارش ایلنا به نقل از السومریهنیوز، در حالی که تحولات سوریه سرعت گرفته است، سوالی مهم در محافل تصمیمگیری بغداد مطرح شده است: چرا ثبات دمشق برای عراق یک ضرورت امنیتی است؟ پاسخ تنها به روابط دیپلماتیک محدود نمیشود، بلکه با سناریویی امنیتی مرتبط است که میتواند امنیت منطقه را به شدت تهدید کند.
حسین عمران، پژوهشگر امور استراتژیک و امنیت منطقهای، در گفتوگو با رسانهها تاکید کرد که وضعیت سوریه «امتداد مستقیم امنیت ملی عراق» است و هرگونه خلل در عمق سوریه فورا بر امنیت داخلی عراق تاثیر خواهد گذاشت.
عمران هشدار داد که در صورت فروپاشی نظام فعلی دمشق، جایگزین آن نه یک دولت مدنی یا اپوزیسیون دموکراتیک، بلکه قدرتگیری دوباره گروههای تروریستی مانند داعش و القاعده خواهد بود، گروههایی که هنوز بخشی از عناصرشان فعال یا در زندانها هستند.
به گفته او، نظام سوریه هرچند دارای ضعفهایی است، فعلا سد مهمی در برابر تروریسم و هرجومرج گسترده است و کمضررترین گزینه برای امنیت مرزهای عراق به شمار میآید.
سه تهدید اصلی علیه دمشق
عمران سه چالش بزرگ پیش روی حکومت سوریه را چنین برشمرد:
- بازسازی توان گروههای تروریستی: حرکت این سازمانها برای بازپسگیری قدرت.
- وضعیت اجتماعی: محیط خسته و بیثبات و اقلیتهایی که نگران آینده هستند.
- فشار اسرائیل: پروژههای تقسیم و ایجاد مناطق حائل در جنوب و شمال کشور.
عمران هشدار داد که سقوط نظام یا فروپاشی امنیتی دمشق، عراق را نخستین قربانی خواهد کرد، با بازگشت انفجارها و نفوذ شبکههای پنهان تروریستی از مرزهای آسیبپذیر.
راهکار پیشنهادی
عمران پیشنهاد کرد بغداد برای جلوگیری از این سناریو، «رویکردی عقلانی» اتخاذ کند که شامل تقویت همکاریهای اطلاعاتی با دمشق، تبادل اطلاعات پیشگیرانه، هماهنگی امنیتی دقیق در طول مرز و حمایت اقتصادی برای تثبیت ثبات باشد.
این پژوهشگر امنیتی تاکید کرد که این رویکرد «نه یک انتخاب ایدئولوژیک، بلکه تصمیمی منطقی برای پیشگیری از بحران» است.
نگرانیهای اضافی
به گزارش رسانهها، از جمله واشنگتنپست، طرحهایی برای ایجاد «دولت دروزی» در جنوب سوریه مطرح شده که میتواند تا مرزهای عراق پیشروی کند. علاوه بر تهدیدات مرزی، تحقیقات نیویورکتایمز از تنش و رقابت میان جناحهای نظام سوریه خبر میدهد؛ ژنرالها و فرماندهان اطلاعاتی سابق تلاش میکنند ثبات هر دولت جدید را مختل و کنترل مناطق را دوباره به دست گیرند. این درگیریها ممکن است منجر به «کشوری شکستخورده» شود و بهطور دائم برای عراق تهدید امنیتی ایجاد کند.
