صدقیان در گفت‌وگو با ایلنا تشریح کرد:
تاثیر داخلی و منطقه‌ای انتخابات پارلمانی عراق/نقش مقتدی صدر در انتخابات
رئیس مرکز عربی مطالعات ایران گفت: اگر روند تحولات طبق پیش‌بینی‌ها پیش برود، ممکن است عراق پس از انتخابات وارد مرحله‌ای تازه از بازآرایی سیاسی شود.
محمدصالح صدقیان، رئیس مرکز عربی مطالعات ایران با اشاره به برگزاری انتخابات پارلمانی عراق در گفت‌وگو با ایلنا اظهار کرد: انتخابات پارلمانی عراق یکی از مهم‌ترین دوره‌های انتخاباتی این کشور به شمار می‌آید و نه‌تنها برای داخل عراق بلکه برای کشورهای منطقه و بازیگران بین‌المللی نیز اهمیت فراوانی دارد. این انتخابات، به‌شدت تحت تأثیر شرایط سیاسی و امنیتی منطقه قرار گرفته است. اکنون بیش از دو سال از رویدادهای هفتم اکتبر گذشته و اوضاع خاورمیانه، به‌ویژه پس از جنگ غزه و بن‌بست در روند آتش‌بس، وارد مرحله تازه‌ای شده است. در چنین فضایی، موقعیت بنیامین نتانیاهو نیز از نظر سیاسی و نظامی به حساس‌ترین نقطه خود در دهه‌های اخیر رسیده است. به باور بسیاری از ناظران، این مرحله از تحولات، یکی از بهترین فرصت‌ها برای اسرائیل در بیش از هفتاد سال گذشته بوده است؛ زیرا در نتیجه رخدادهای اخیر، ساختار نظامی و سیاسی حماس به‌شدت آسیب دیده، جریان‌های فلسطینی تضعیف شده و موازنه منطقه‌ای به نفع تل‌آویو تغییر یافته است. در لبنان نیز تحولات مهمی در جریان است و سوریه شاهد دگرگونی‌هایی عمیق بوده است؛ از جمله سقوط نظام بشار اسد که بسیاری آن را رخدادی بزرگ‌تر از سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ ارزیابی می‌کنند.
وی ادامه داد: در چنین چارچوبی، انتخابات عراق نیز به‌طور مستقیم با روندهای جدید منطقه‌ای پیوند خورده است. احتمالاً پس از برگزاری انتخابات، تحولات بزرگی در صحنه داخلی عراق رقم خواهد خورد. به‌ویژه آنکه دونالد ترامپ برای امور عراق فرستاده ویژه‌ای تعیین کرده است که تاکنون وارد بغداد نشده و احتمال می‌رود پس از انتخابات به عراق سفر کند. این امر نشانه‌ای از برنامه‌ریزی دقیق آمریکا برای مرحله پس از انتخابات در عراق است. از منظر داخلی، این انتخابات برای ملت عراق اهمیت ویژه‌ای دارد. اکنون مصطفی الکاظمی و محمد شیاع السودانی هر دو در سال‌های اخیر بر تقویت ساختار قانونی حشدالشعبی تأکید داشته‌اند و اکنون با پایان کار پارلمان فعلی، قانون حشدالشعبی و سرنوشت آن از موضوعات مهمی است که در مجلس جدید مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در واقع، نتایج انتخابات نه‌تنها تعیین‌کننده ترکیب مجلس بلکه مشخص‌کننده آینده نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور عراق نیز خواهد بود.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: اهمیت این انتخابات از آن جهت دوچندان می‌شود که همه ارکان قدرت در عراق، از دل همین رأی‌گیری بیرون خواهند آمد. جامعه عراق امروز از سه بخش اصلی شیعیان، سنی‌ها و کردها تشکیل شده است که هر یک نقش و وزن خاصی در این معادله دارند. در اقلیم کردستان، رقابت عمدتاً میان دو حزب اصلی جریان دارد و به نظر نمی‌رسد تنش جدی میان اربیل و بغداد شکل گیرد؛ چرا که اختلافات و رقابت‌ها بیشتر درون اقلیم و میان خود احزاب کردی متمرکز است. در مقابل، در میان اهل‌سنت اوضاع متفاوت است. گروه‌های سنی فاقد چارچوب سیاسی منسجم و رهبران سنتی مؤثر هستند و همین مسئله موجب شده رقابت شدیدی میان احزاب و چهره‌های اهل تسنن شکل گیرد. افزون بر این، برخی کشورهای خارجی مانند ترکیه، اردن و شماری از دولت‌های عربی حوزه خلیج فارس نیز در صحنه سیاسی سنی‌ها نقش‌آفرینی می‌کنند و از طریق حمایت‌های مالی و رسانه‌ای، بر روند انتخابات تأثیر می‌گذارند. در میان شیعیان، رقابت به‌مراتب سازمان‌یافته‌تر است. شیعیان در ۹ استان عراق اکثریت دارند و گرچه رقابت انتخاباتی در این مناطق نیز فشرده است، اما به دلیل وجود چارچوب‌های سیاسی و ائتلافی مشخص، نظم بیشتری دارد. مرجعیت نجف در این دوره برخلاف برخی انتخابات گذشته سکوت اختیار کرده و مستقیماً دخالت نمی‌کند، اما نگاه دقیق و هوشیارانه‌ای به روند انتخابات دارد و در صورت بروز بحران یا انحراف، احتمال دارد مرجعیت به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم وارد عمل شود.
وی افزود: در میان جریان‌های شیعی، چهره مهمی مانند مقتدی صدر نقش ویژه‌ای دارد. او این دوره اعلام کرده که انتخابات را تحریم کرده و در نهایت نه خود کاندیدایی معرفی کرده و نه از هیچ ائتلافی حمایت علنی به عمل آورده است. با این حال، بسیاری از ناظران بر این باورند که این تصمیم در واقع بخشی از یک «بازی سیاسی» است. به گفته برخی منابع نزدیک به جریان صدر، او قصد دارد در روزهای نزدیک به انتخابات موضع خود را تغییر دهد و به‌صورت غیررسمی از فهرست‌های خاصی حمایت کند. به‌عنوان نمونه، احتمال دارد در شهرهای کربلا یا نجف از پیروان خود بخواهد به نامزدهای مشخصی رأی دهند. این اقدام ممکن است در آخرین لحظات، ورق را در بسیاری از حوزه‌ها برگرداند. الگوی چنین رفتاری در انتخابات گذشته نیز مشاهده شده بود؛ جایی که مقتدی صدر در ابتدا اعلام بی‌طرفی کرد اما در روزهای پایانی، با اشاره‌های صریح یا غیرصریح، فهرست‌هایی را تأیید کرد و همان فهرست‌ها نیز در چند استان جنوبی به پیروزی رسیدند. بخش مهمی از قدرت سیاسی صدر ناشی از پایگاه اجتماعی خاص اوست. بسیاری از هوادارانش نگاه دینی و اعتقادی عمیقی به او دارند و حتی برخی از آنان او را شخصیتی مقدس می‌دانند. در نتیجه، دستور یا توصیه او به رأی‌دهندگان، تأثیری مستقیم بر نتایج صندوق‌ها دارد.
صدقیان گفت: برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که صدر در این انتخابات نیز ممکن است به‌صورت پنهان با محمد شیاع السودانی وارد تعامل شود. گفته می‌شود سودانی در ازای حمایت غیرعلنی جریان صدر، چند وزارتخانه را به چهره‌های نزدیک به او واگذار خواهد کرد. گرچه صدر رسماً انتخابات را تحریم کرده، اما شواهد نشان می‌دهد که او قصد ندارد صحنه سیاست عراق را به‌طور کامل ترک کند. احتمال دارد در قالب توافق‌های غیررسمی و پنهانی، از فهرست‌هایی خاص حمایت کند تا جایگاه خود را در دولت آینده حفظ نماید.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در مجموع، انتخابات جاری عراق صحنه‌ای پیچیده از رقابت‌های داخلی، دخالت‌های منطقه‌ای و فشارهای بین‌المللی است. نتیجه این انتخابات نه‌تنها سرنوشت دولت بغداد را تعیین می‌کند، بلکه بر آینده روابط عراق با آمریکا، کشورهای عربی و حتی رژیم صهیونیستی نیز تأثیرگذار خواهد بود. اگر روند تحولات طبق پیش‌بینی‌ها پیش برود، ممکن است عراق پس از انتخابات وارد مرحله‌ای تازه از بازآرایی سیاسی شود؛ مرحله‌ای که در آن نقش نیروهای مقاومت، میزان نفوذ واشنگتن و جایگاه جریان‌های شیعی، همگی دچار تغییر خواهند شد.
