حماس چگونه با «بله، اما»، نقشه نتانیاهو را برهم زد؟

جنبش حماس با پذیرش مشروط و محدود طرح توقف جنگ رئیسجمهور آمریکا، که شامل آزادی اسرای فلسطینی و تحویل اداره باریکه غزه به دولت تکنوکرات فلسطینی بود، معادلات را به نفع خود تغییر داد و مسیر را برای مذاکرات آینده هموار کرد.
به گزارش ایلنا به نقل از «عربی ۲۱»، جنبش حماس در پاسخ به طرح پیشنهادی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا برای توقف جنگ در غزه، تنها دو بخش از این طرح را پذیرفت: آزادی اسرای فلسطینی در چارچوب تبادل و واگذاری اداره غزه به یک دولت تکنوکرات فلسطینی. این دو بند، پیشتر نیز توسط حماس پذیرفته شده بود و برای سایر مسائل مرتبط با آینده غزه و حقوق مردم فلسطین، حماس تأکید کرد که این موضوعات باید از طریق یک چارچوب ملی و قانونی فلسطینی و پس از توقف آتشبس بررسی شوند.
طرح ترامپ شامل ۲۰ بند بود که مهمترین آنها خلع سلاح حماس و تشکیل شورای صلح تحت نظارت نخستوزیر بریتانیا بود؛ بندی که نتانیاهو به آن به عنوان کلید شکست حماس و اعلام پیروزی کامل در غزه چشم داشت. اما حماس برخلاف انتظار، این بندها را به مذاکرات موکول کرد و تنها خواستههای همیشگی خود را پذیرفت.
واکنش ترامپ به پاسخ حماس غیرمنتظره بود؛ او بیانیه حماس را بدون تغییر و با اصطلاحاتی مانند «نسلکشی» و تعریف حماس به عنوان «جنبش مقاومت» منتشر کرد که رسانهها و مقامات اسرائیلی را شوکه کرد. رسانههای عبری این اتفاق را «برگرداندن کامل میز مذاکرات» توصیف کردند.
حماس در بیانیه خود اعلام کرد که فقط درباره مسائل آینده غزه و حقوق فلسطینیان از طریق چارچوب ملی فلسطینی مذاکره خواهد کرد و موضوع خلع سلاح را نیز به مذاکرات موکول کرد. همچنین هرگونه اداره یا حضور خارجی در غزه را رد و تأکید کرد که اداره این منطقه باید توسط فلسطینیها صورت گیرد.
رهبران حماس مانند موسی ابو مرزوق و اسامه حمدان مواضع خود را روشن کردند؛ ابو مرزوق گفت که حماس سلاح خود را به دولت فلسطینی آینده تحویل خواهد داد و اجرای طرح ترامپ نیازمند مذاکرات است. اسامه حمدان نیز ورود هر نوع نیروی خارجی به غزه را غیرقابل قبول دانست و خواستار تشکیل هیئت ملی مستقل برای اداره غزه شد.
در واکنش به این تحولات، دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل اعلام کرد که اصول طرح ترامپ با دیدگاه پایان جنگ در اسرائیل همخوانی دارد و گزارشهایی از توقف عملیات نظامی اسرائیل در غزه منتشر شد. این تحولات واکنشهای بینالمللی مثبتی را به همراه داشت که خواستار ادامه روند صلح و توقف جنگ شدند.
اکنون توپ در زمین کابینه نتانیاهو است که باید بر اساس طرح ترامپ جنگ را فورا متوقف کرده و روند تبادل اسرای فلسطینی را با میانجیگری آغاز کند. حماس نیز اعلام کرده که آمادگی کامل برای مذاکره درباره مسائل باقیمانده دارد اما بر لزوم مشارکت همه گروههای فلسطینی تأکید کرده است.