میرابیان در گفت‌وگو با ایلنا:
نشست جده حاصل احساس خطر کشورهای اسلامی و عربی از اسرائیل است/ احتمال شکل‌گیری سازوکارهای نظامی و امنیتی مشترک میان دولت‌های منطقه
کارشناس مسائل منطقه گفت: کشورهای عربی و اسلامی خطر اسرائیل را بیش از هر زمان دیگری نزدیک به خود احساس می‌کنند و به همین دلیل ناگزیرند به سمت اقداماتی فراتر از صدور بیانیه حرکت کنند.
رضا میرابیان، کارشناس مسائل منطقه با اشاره به ظرفیت نشست سازمان همکاری اسلامی در جده برای رسیدگی به بحران غزه در گفت‌وگو با ایلنا عنوان کرد: تفاوت این نشست با نشست‌های گذشته در این است که کشورهای منطقه (به‌ویژه عربستان، مصر، اردن و حتی ترکیه) خطر اسرائیل را بسیار نزدیک‌تر از قبل احساس می‌کنند. برای نمونه، اگر به سفر چند ساعته اخیر عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری مصر، به عربستان و دیدار او با محمد بن‌سلمان، ولیعهد این کشور دقت شود، خواهید دید که این سفر در همین راستا صورت گرفت؛ چراکه امروز شعله توسعه‌طلبی اسرائیل و مسأله غزه، کشورهای منطقه را به‌طور مستقیم تهدید می‌کند. حتی حمله‌ای که متوجه جمهوری اسلامی ایران بود، هشداری است که نشان می‌دهد این آتش هر لحظه می‌تواند به دیگران سرایت کند. اظهارات اخیر نتانیاهو نیز با تأکید بر باور ایدئولوژیک او به ایجاد «اسرائیل بزرگ» بر این نگرانی‌ها افزوده است. در نتیجه، اجلاس کنونی سازمان همکاری‌های اسلامی نسبت به گذشته یک تفاوت جدی دارد و آن این است که کشورهای منطقه اکنون احتمال خطر را نزدیک‌تر از همیشه می‌بینند و به نظر می‌رسد که این بار جدی‌تر وارد عمل شوند. برای مثال، عبدالفتاح السیسی صریحاً اعلام کرده است که مصر به هیچ عنوان انتقال مردم غزه به صحرای سینا را نخواهد پذیرفت و سفر پیشین او به عربستان نیز در همین چارچوب قابل تفسیر است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، تحولات در گفتمان سیاسی منطقه نیز مشهود است. به‌عنوان نمونه، گفت‌وگوی اخیر ترکی فیصل، رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان با سی‌ان‌ان، علیه اسرائیل نکته‌ای مهم بود. او اعلام کرد که من عمرم را کرده‌ام؛ اگر اکنون این حرف‌ها را نزنم، پس چه زمانی باید بزنم؟ این سخنان از کسی که پدرش، ملک فیصل، در جنگ‌های ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ نقش‌آفرین بود و سرانجام نیز به‌دست عوامل بیگانه، مشخصاً اسرائیلی‌ها، ترور شد، بسیار معنادار است. این تغییر ادبیات نشان می‌دهد که کشورهای منطقه امروز آتش توطئه اسرائیل و آمریکا را بسیار نزدیک‌تر از گذشته حس می‌کنند. به همین دلیل به نظر می‌رسد که نتایج این اجلاس می‌تواند فراتر از صرف صدور یک بیانیه باشد. هرچند بخش رسانه‌ای آن احتمالاً به همان بیانیه‌های معمول محدود شود، اما تصمیمات پشت پرده می‌تواند به اقدام‌های عملی و جدی منجر شود. نمونه‌اش مصر است که ارتش آن در آماده‌باش کامل به سر می‌برد، چراکه انتقال ساکنان غزه به صحرای سینا را تهدیدی مستقیم علیه امنیت ملی خود می‌داند؛ تهدیدی که با توجه به حضور گروه‌های سلفی و تکفیری در سینا می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: عربستان نیز در معرض تهدید مستقیم قرار دارد. نتانیاهو در طرح «اسرائیل بزرگ» ادعا می‌کند که بخشی از این قلمرو باید شامل مناطقی در عربستان شود؛ مناطقی که دارای جایگاه تاریخی و مذهبی چون مدینه منوره و مقدسات اسلامی هستند. طبیعی است که چنین ادعاهایی حساسیت ریاض را برانگیخته است. بنابراین، حتی اگر در بیانیه‌های رسمی به‌صراحت مطرح نشود، می‌توان انتظار داشت که اقدامات جدی‌تری در پشت پرده در حال شکل‌گیری باشد. واقعیت ماجرا این است که امروز کشورهای منطقه به نقطه تصمیم‌گیری رسیده‌اند. ادامه روند توسعه‌طلبی اسرائیل، موجودیت و امنیت همه آنها را به خطر می‌اندازد. پرسش کلیدی این است که آیا این کشورها به سمت شکل‌گیری یک پیمان امنیت جمعی خواهند رفت یا خیر؟ نشانه‌هایی از این احتمال وجود دارد. سفر فوری و بسیار مهم السیسی به عربستان یکی از این نشانه‌هاست. از سوی دیگر، با توجه به روحیه و فضای حاکم بر ارتش مصر، چنین اقدامی چندان بعید به نظر نمی‌رسد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی کشورهای منطقه درک کرده‌اند که ایران در برابر اسرائیل به‌مثابه یک سد و مانع عمل می‌کند. اگر مقاومت ایران نبود، شاید امروز نوبت عربستان، مصر، اردن یا ترکیه بود. به همین دلیل، برخلاف گذشته که برخی کشورهای عربی بیشتر پشت به آمریکا و اسرائیل داشتند، اکنون ایران را در خط مقدم رویارویی با اسرائیل می‌بینند و به نقش آن واقف شده‌اند. در مجموع، تجمیع این فعل‌وانفعالات را می‌توان یک تغییر جدی در معادلات منطقه دانست. هرچند شاید در کوتاه‌مدت نتایج ملموسی به همراه نداشته باشد، اما در بلندمدت می‌توان این روند را مثبت و رو به جلو ارزیابی کرد. احتمال شکل‌گیری سازوکارهای امنیتی مشترک میان کشورهای منطقه، حتی در سطح نظامی، دیگر بعید به نظر نمی‌رسد. این تحولات نشانه‌ای است از آنکه کشورهای عربی و اسلامی خطر اسرائیل را بیش از هر زمان دیگری نزدیک به خود احساس می‌کنند و به همین دلیل ناگزیرند به سمت اقداماتی فراتر از صدور بیانیه حرکت کنند.
