هانی زاده در گفتوگو با ایلنا:
واشنگتن مهندسی انتقال قدرت در سوریه با محوریت جولانی را کلید زده است/ نقش کردها در ساختار جدید دمشق بازتعریف میشود

کارشناس مسائل منطقه گفت: برآیند تحولات نشان میدهد که سوریه نه با یک تحول طبیعی داخلی بلکه با یک مهندسی خارجی پیچیده روبهرو است که هدف آن، تبدیل دمشق به یک دولت خنثی، وابسته و تابع اراده غرب و اسرائیل است.
حسن هانی زاده، کارشناس مسائل منطقه با اشاره به توافق سوریه و آمریکا برای از بین بردن سلاحهای شیمیایی و ادغام قسد در نهادهای دولتی در گفتوگو با ایلنا اظهار کرد: قبل از هر چیز باید دانست که اظهارات اخیر مقامات ایالات متحده پرده از ابعاد ناشناختهای از مهندسی قدرت در سوریه برمیدارد که طی یک دهه اخیر به صورت پنهان و با محوریت واشنگتن و تلآویو طراحی و اجرا شده است. بر اساس این اظهارات، ورود ابو محمد الجولانی به استان ادلب در سال ۲۰۱۴ نه اقدامی مستقل بلکه برنامهای هماهنگشده از سوی آمریکا بود؛ اقدامی که با همکاری مستقیم عربستان سعودی، ترکیه و قطر انجام گرفت و به تشکیل گروههایی چون جبههالنصره و بعدها هیئت تحریرالشام انجامید. جولانی از بدو ورودش به ادلب تحت آموزش و حمایت افسران آمریکایی قرار گرفت و از همان زمان، پروژهای برای جایگزینی او با بشار اسد کلید خورد. این پروژه نهفقط در سطح سیاسی بلکه در سطوح امنیتی و نظامی نیز حمایت شد و گزارشهایی که از سوی سازمانهای امنیتی عربستان و سفارت آمریکا در دمشق به واشنگتن ارسال شد، جولانی را بهترین گزینه برای جایگزینی بشار اسد معرفی کردند.
وی ادامه داد: جولانی تابعیت دوگانه سعودی-سوری دارد و این ویژگی، مسیر حمایت گسترده بازیگران منطقهای مانند عربستان، قطر، امارات و ترکیه را برای او هموار کرد. با شکلگیری این حمایتها، روندی از حذف فیزیکی نخبگان و چهرههای تأثیرگذار علوی در سوریه آغاز شد. در پی این ترورها، جولانی سیگنالهایی از آمادگی برای عادیسازی روابط با اسرائیل به متحدان منطقهای خود ارسال کرد؛ اقدامی که با استقبال تلآویو روبهرو شد. در نتیجه این روند، اسرائیل موفق شد بیش از ۷۵۰ کیلومتر از اراضی سوریه را به اشغال درآورد و از طریق کمربند امنیتی که از ارتفاعات جولان، قنیطره، قطنا، جبلالشیخ تا درعا در جنوب سوریه امتداد یافته، نفوذ خود را به عمق خاک سوریه بکشاند. تخریب بخش عمدهای از زیرساختهای استراتژیک سوریه در همین راستا صورت گرفته است؛ سیاستی که در راستای تأمین امنیت درازمدت اسرائیل و تضعیف توان دفاعی سوریه دنبال شده است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: سفر دونالد ترامپ به ریاض و دیدار مستقیم او با جولانی، نقطه عطفی در تقویت موقعیت سیاسی احمد شرع در سطح بینالمللی محسوب میشود. این دیدار مشروط به پذیرش علنی عادیسازی روابط با اسرائیل بود؛ شرطی که بنا بر تحلیلها، جولانی در آیندهای نزدیک آن را اجرایی خواهد کرد. سفرهای اخیر او به استانبول، دیدار با اردوغان، ملاقات با رئیسجمهوری فرانسه و نشستهایی با هیئتهای اروپایی نشان میدهد که غرب در حال آمادهسازی فضای بینالمللی برای به رسمیت شناختن حکومت آینده سوریه به رهبری جولانی است؛ حکومتی که مهمترین مأموریتش، رویارویی با محور مقاومت و تأمین امنیت مرزهای رژیم صهیونیستی خواهد بود. در کنار این تحولات، طرحهایی نظیر ادغام ساختارهای مسلح در بدنه حکومت جدید و خلع سلاح گروههای مقاومت نیز در دستور کار قرار گرفته است. از جمله این اقدامات میتوان به نابودی تسلیحات راهبردی و شیمیایی سوریه، از جمله موشکهای دوربرد ارتش سابق، تحت نظارت سازمان ملل و توافق با کشورهای غربی اشاره کرد. در مقابل، وعدههایی مانند لغو بدهیهای خارجی و تحریمها و تزریق کمکهای مالی به اقتصاد آسیبدیده سوریه داده شده است.
وی افزود: این توافقات همچنین شامل حذف کامل جریانهای مخالف عادیسازی روابط با اسرائیل از ساختار حکومت آینده سوریه است. بدین ترتیب، جولانی با حمایت بلوک عربی غربگرا و کشورهای ناتو، در مسیر حذف نیروهای وفادار به مقاومت و ساخت یک دولت خلع سلاحشده و سازشپذیر حرکت میکند. نقش کردها نیز در این ساختار بازتعریف خواهد شد و قرار است بخشی از قدرت در ساختار آینده سوریه را در دست گیرد. با این حال، این مشارکت مشروط به عدم ایجاد هرگونه وضعیت خودمختاری در مناطق کردنشین خواهد بود. بر اساس طرحهای موجود، سهم کردها در حاکمیت آینده بیشتر نمادین خواهد بود و طوری تنظیم میشود که تهدیدی برای انسجام مورد نظر قدرتهای غربی ایجاد نکند. در این میان، تنها طایفهای که بهطور کامل از ساختار قدرت خارج خواهد شد، علویان هستند؛ طایفهای که بشار اسد و حلقه اصلی قدرت کنونی به آن تعلق دارند. حذف تدریجی علویان از حکومت، بهنوعی پایان یک دوره و آغاز دورهای جدید با مختصات کاملاً متفاوت در تاریخ سوریه به شمار میرود.
هانی زاده در پایان خاطرنشان کرد: برآیند همه این تحولات نشان میدهد که سوریه نه با یک تحول طبیعی داخلی بلکه با یک مهندسی خارجی پیچیده روبهرو است؛ مهندسیای که هدف آن، تبدیل سوریه از یک بازیگر مستقل منطقهای به یک دولت خنثی، وابسته و تابع اراده غرب و اسرائیل است. لذا باید گفت که جولانی، صرفاً یک مهره در این سناریو است؛ سناریویی که هدف نهاییاش تغییر توازن قدرت در خاورمیانه و به حاشیه راندن مقاومت به نفع رژیم صهیونیستی است.