رایزن پیشین ایران در سودان در گفت‌وگو با ایلنا:
سهم‌خواهی بازیگران خارجی مانع برقراری آتش‌بس سراسری در خارطوم است/ آوارگان سودانی در دوراهی انتخاب بد و بدتر هستند
رایزن پیشین ایران در سودان گفت: عربستان مایل است که فعلاً ارتش، حاکم مطلق سودان باشد و سپس بعد از برگزاری انتخابات ملی، معادلات با حفظ منافع آنها تغییر کند.
«محمدهادی تسخیری» رایزن پیشین ایران در سودان با اشاره به توافق طرفین درگیری در سودان برای مذاکره در عربستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، اظهار کرد: وضعیت در سودان بر اساس آنچه که دیده می‌شود و با توجه به گزارش منابع خبری و میدانی بسیار آشفته است و همین حالا یک بحران انسانی گسترده به وجود آمده است. طی هفته‌های گذشته چندین بار بحث آتش‌بس مطرح شد اما باز هم در نهایت دو طرف وارد درگیری شدند. بر همین اساس در طول روزهای اخیر با یک آتش‌بس شکننده روبه‌رو بودیم که یکی از دلایل این امر عدم اعتقاد میانجی‌ها به برقراری صلح و آتش‌بس سراسری است. به عنوان مثال ایالات متحده به صورت مستقیم یا در پوشش سازمان ملل آتش‌بس را مطرح می‌کند اما در پشت‌پرده اقداماتی از سوی آنها صورت می‌گیرد که مجدداً درگیری میان ارتش و نیروهای واکنش سریع سودان آغاز می‌شود.
وی ادامه داد: در طرف دیگر هم امارات و عربستان سعودی حضور دارند که ریاض در این ماجرا از ارتش به فرماندهی «عبدالفتاح البرهان» حمایت می‌کند و «حمیدتی» فرمانده نیروهای واکنش سریع سودان هم تحت حمایت امارات متحده عربی قرار دارد. جالب اینجاست که فرمانده نیروهای واکنش سریع سودان صراحتاً اعلام کرده که با ایالات متحده و دستگاه دیپلماسی آن در ارتباط است که نشان از تعدد منافع بازیگران خارجی دارد. آنچه در این میان باید مورد اشاره قرار بگیرد این است که متضرر اصلی جنگ در سودان صرفاً ارتش و نیروهای واکنش سریع این کشور نیستند، بلکه مردم سودان متضرر اصلی خواهند بود. بر اساس مستندات میدانی، وضعیت انسانی در سودان به حدی وخیم است که نان برای خوردن پیدا نمی‌شود و هم‌اکنون بحث تشدید مهاجرت‌های اجباری مطرح شده است.
این تحلیل‌گر مسائل شمال آفریقا تصریح کرد: آمارها نشان می‌دهد در حدود ۲۶۰ هزار نفر از مردم سودان آواره شده‌اند و حالا این جماعت در حال کوچ کردن به سمت کشورهای همسایه هستند. مشکل اینجاست که همین کشورها با عدم توسعه و مشکلات متعدد امنیتی، اقتصادی و سیاسی روبه‌رو هستند و به همین دلیل معتقدم آوارگان سودانی در دوراهی انتخاب بد و بدتر قرار دارند و مجبور هستند به کشورهای همسایه پناه ببرند. به موازات این روند، فرستاده سازمان ملل اخیراً به سودان اعلام کرده که مذاکرات برای رسیدن به آتش‌بس با ثبات و تحت نظر ناظران داخلی و بین‌المللی با محوریت بحران سودان در دستور کار بوده و قرار بر این است که مذاکرات در عربستان یا در سودان جنوبی انجام شود. بر این اساس از حیث ساختاری باید بگویم که مطرح کردن مذاکرات یک نوع تزریق امید به این کشور خواهد بود و نشان می‌دهد که طرفین جنگ سودان به این نتیجه رسیده‌اند که با اقدام نظامی نمی‌توانند گره مشکلات را حل کنند و باید پای میز مذاکره بیایند.
وی افزود: در این بین باید متوجه بود که مشکل اساسی دخالت بازیگران خارجی است که البته این موضوع ریشه در تاریخ سودان دارد. این کشور از زمانی که دولت مرکزی در سودان جنوبی درگیر جنگ بود و حتی در زمانی که احزاب با هم اختلاف داشتند، اسیر دخالت طرف‌های خارجی بود و به همین دلیل است که می‌گویم بازیگران خارجی به دنبال آن هستند که این کشور را زیر پرچم خود حفظ کنند. غرب به دنبال آن است که خارطوم به صورت تمام قد در تمام تصمیم گیری‌ها دنبال‌روی آن باشد اما شاهد آن بودیم که در این اواخر نظامیان سودان با اسرائیل هم رابطه برقرار کردند و فرمانده ارتش و فرمانده نیروهای واکنش سریع این کشور در سفارت آمریکا واقع در خارطوم حاضر شدند که نشان از قبول شروط غرب دارد، اما ظاهراً واشنگتن و شرکای آن به این میزان راضی نیستند.
تسخیری گفت: ایالات متحده و سایر کشورهای درگیر در پرونده سودان خواسته‌های متعددی از دو طرف درگیری دارند و این در حالی است که بعد از سقوط عمرالبشیر اگرچه احزاب قدرتمند شدند و توانستند حرف خود را دیکته کنند، اما کسی در نهایت حریف نظامیان نشد و حالا هم نظامیان سودان هر دو سوی درگیری‌های این کشور محسوب می‌شوند که علیه یکدیگر سلاح کشیده‌اند. اینکه گفته می‌شود مذاکرات در مورد آتش‌بس قرار است در عربستان سعودی انجام شود به نظرم یک مسأله کلی به حساب می‌آید، چراکه ژنرال عبدالفتاح البرهان تحت حمایت عربستان قرار دارد و به همین دلیل نقش ریاض در فروکش کردن بحران سودان مهم است. عربستان همانند سایر بازیگران پرونده سودان به دنبال کسب امتیاز بوده و به صورت کلی سعودی‌ها مایل هستند که فعلاً ارتش، حاکم مطلق سودان باشد و بعد از انتخابات آزاد و روی کار آمدن دولت منتخب مردم، معادلات با حفظ منافع آنها تغییر کند.
