باید ها و نباید های آموزش مجازی در سیستم آموزشی کشور

مدارس، دانشگاه‌ها و خوابگاه‌ها از جمله اماکنی است که به‌راحتی وویروس در آن شیوع پیدا می‌کند و گاهأ اخباری مبنی مسمومیت دست جمعی دانشجویان نیز شنیده می‌شود. از همین رو در ساعات اولیه شیوع ویروس کرونا دانشگاه‌های سراسر کشور به تدریج تعطیل شدن و مدت زمان آن به مرور تمدید شد و تا کنون نیز ادامه پیدا کرده است.

ملزومات آموزش مجازی

اولین شرط محقق شدن آموزش مجازی «مشارکت دانشجویان» است، مشارکت دانشجویان تنها شرکت در حضور کلاس‌های مجازی نیست؛ بلکه دانشجویان باید تلاش خود را نسبت به کلاس‌های حضوری تلاش کنند.

آینده متعلق به آموزش مجازی است، اکنون یک آموزش و بلوغ برای دانشجویان است که برای مراحل بعدی آماده شوند؛ ممکن است یک مقدار سخت باشد.

دومین شرط برگزاری یک کلاس مجازی، «اساتید» هستند. اساتید آموزش مجازی ابتدا باید با شرکت و چگونگی حضور با سامانه آموزش مجازی خود را آشنا باشند. اما متاسفاه به گفته بسیاری از دانشجویان تعداد زیادی از اساتید در حال حاضر با این امر مهم آشنا نیستند و از دانشجویان در این مسیر کمک می‌گیرند!

یکی دیگر از موضوعات مربوط به اساتید «تولید محتوای درسی» ارائه شده توسط آنان در کلاس‌های مجازی است. یکی از دانشجویان دانشگاه تبریز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری گفت: «بسیاری از اساتید نمی‌دانند در کلاس‌های آموزش مجازی چه مطالبی را بیان کنند تا جاییکه یکی از اساتید ما تنها با آماده کردن یک پاورپوینت ۳۰۰ صحفه‌ای در کلاس حاضر شده است!

زیرساخت‌های لازم برای آموزش مجازی

سامانه آموزش مجازی lms، از اصلی ترین زیرساخت‌های آموزش مجازی است که امروزه به یکی از دغدغه‌های نگران کننده برای دانشجویان تبدیل شده است. دسترسی آسان به سامانه و پاسخگویی آن به نیاز مخاطبین از حلقه‌های گم شده برخی از دانشگاه‌ها است.

منظور از دسترس بودن این است که  دانشجویان بتوانند با رایانه، لپتاب و گوشی های همراه خود از آن بهره ببرند. هم‌چنین سامانه‌های آموزش مجازی باید قابلیت این را داشته باشند که با سرعت اینترنت متوسط و کمی ضعیف نیز به نیاز مخاطبین خود پاسخ دهد.

نکته قابل تأمل در این میان این است که با تعطیلی دانشگاه‌ها دانشجویان به شهر و روستای خود بازگشته‌اند و برخی از دانشجویان دیگر دسترسی به اینترنت ندارند و باید برای این دانشجویان نیز مسئولان بیاندیشند؛ به طور مثال دانشگاه آزاد اسلامی در نظر دارد برای دانشجویانی که دسترسی به اینترنت ندارند، کلاس‌ها در DVD ضبط  و در اختیار آنها قرار گیرد

چگونگی افت کیفیت آموزش مجازی

با شیوع ویروس کرونا و قرنطینه‌های خانگی مصرف اینترنت در کشور افزایش داشته است؛ هم‌چنین اکنون دورکاری کارمندن، برگزاری جلسات مجازی در سطح کشور و تشکیل کلاس‌های مجازی مقاطع مختلف تحصیلی  یک‌مرتبه حجم زیادی از درخواست اینترنت شکل داده است. از همین رو می‌توان علت اصلی کاهش کیفیت آموزش مجازی را مسئله پهنای باند اینترنت دانست.

استفاده دانشجویان در همه اپراتورها رایگان شد

حسین فلاح جوشقانی معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اهمیت موضوع آموزش و دستور وزیر ارتباطات گفت: از وزارت علوم درخواست کردیم لیست سایت‌های آموزشی دانشگاه‌ها را ارسال کنند تا تمامی کاربران از این سایت‌ها بصورت رایگان استفاده کنند. ولی اطلاعات فنی لیستی که ارسال شده بود کامل نبود.

وی افزود: بر همین اساس درخواست کردیم این اطلاعات بصورت کامل برای ما ارسال شود که اطلاعات تکمیلی به دست ما نرسیده بود، اما پس از پیگیری، لیست تکمیل شده را دیروز از وزارت علوم دریافت کردیم که بلافاصله به همه اپراتور‌ها برای اجرایی شدن ابلاغ شد. از امروز اینترنت سایت‌های آموزشی مورد استفاده دانشجویان در همه اپراتورها، رایگان است.

آموزش مجازی تنها راه مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها

محمود نیلی احمدآبادی رئیس دانشگاه تهران با توجه شیوع و گسترش بیماری کووید ۱۹ و وجود شرایط خاص در کشور با تاکید بر اینکه ترم جاری این دانشگاه به هیچ عنوان حذف نخواهد شد گفت:  ما در ماه‌های پیش رو آزمون‌های کنکور، کارشناسی ارشد و دکتری را داریم. همزمانی برگزاری این آزمون‌ها با ادامه ترم مشکل‌ساز خواهد شد.

وی افزود: ضمن اینکه قرار است ما برای مهر جاری دانشجو پذیرش کنیم. اگر ترم را به موقع البته با اعمال یک سری تمهیداتی، تمام نکنیم ما در ترم آینده نمی‌توانیم دانشجویان جدید در دوره‌های کارشناسی ارشد و حتی دکتری جذب کنیم. چرا که خوابگاه‌ها و کلاس‌های ما امکان پذیرش حجم زیادی از دانشجو را نخواهد داشت. بنابراین باید حتما ترم جاری تمام شود.

صحبت‌های صریح رئیس دانشگاه تهران حجت را بر همه تمام کرد و گزینه حذف ترم جاری را از فکرها دور کرد. هر چند در این میان برخی از دانشجویان و برخی رشته‌ها استثنا هستند.

کلام آخر!

به عقیده برخی از اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، آموزش مجازی تنها مکمل آموزش حضوری است و آموزش مجازی را آموزش اصلی نیست و آن یک خطای راهبردی است؛ اما در شرایط کنونی کشور و با تکیه بر این موضوع که حفظ سلامت جسمی و روانی دانشجویان نسبت به هر موضوع دیگر حتی آموزش در اولویت قرار دارد؛ در راستای تعطیل نشدن آموزش راهی جز آموزش غیر حضوری نبود.

شرایط کنونی کشور نیازمند همت بیشتر مسئولان و صبوری و همرامی بیشتر دانشجویان است که بتوان در آرامش از این برهه زمانی نیز عبور کرد.