بررسی و مقایسه سیستم تعلیق در خودروهای برلیانس، چری و لیفان

سیستم تعلیق خودرو مجموعه‌ای از اجزای مکانیکی شامل فنرها، کمک‌ فنرها، طبق‌ ها، سیبک‌ ها، بوش‌ها و محورهای اتصال است که وظیفه جذب ضربات ناشی از ناهمواری‌ های جاده، حفظ تماس چرخ‌ها با سطح زمین و کنترل حرکات بدنه را بر عهده دارد. این سیستم نه ‌تنها در راحتی سرنشینان نقش دارد، بلکه در پایداری خودرو، کنترل فرمان و ایمنی نیز تأثیرگذار است.

در خودروهای اقتصادی، به‌ ویژه مدل‌های چینی، معمولاً از ترکیب سیستم تعلیق مک‌فرسون در محور جلو و محور پیچشی یا نیمه‌مستقل در محور عقب استفاده می‌شود. این ترکیب به دلیل سادگی طراحی، هزینه پایین تولید و تعمیر، و اشغال فضای کم، در خودروهای شهری رایج است. با این حال، عملکرد آن در شرایط جاده‌ای ایران نیازمند بررسی دقیق‌تری است.

ساختار و عملکرد سیستم تعلیق در برندهای منتخب

سیستم تعلیق برلیانس

به گزارش تعمیرگاه برلیانس غرب تهران ، مدل‌های H320 و H330 از برند برلیانس از سیستم تعلیق جلو مک ‌فرسون و عقب نیمه‌ مستقل بهره می‌برند. این طراحی برای مسیرهای شهری مناسب است و در سرعت‌های متوسط، سواری نسبتاً نرمی ارائه می‌دهد. با این حال، در مواجهه با دست‌اندازها و چاله ‌های عمیق، ضربات به کابین منتقل می‌شود و نرمی سواری کاهش می‌یابد.

از نظر دوام، کمک ‌فنرهای جلو معمولاً پس از حدود ۵۰ هزار کیلومتر دچار نشتی یا افت عملکرد می‌شوند. همچنین، بوش‌ها و سیبک‌ها در بازه ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارند. در پیچ‌ ها و سرعت‌های بالا، تمایل به کم‌فرمانی مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده محدودیت‌های طراحی در کنترل دینامیکی خودرو است.

سیستم تعلیق چری

طبق نظر تکنسین های تعمیرگاه ام وی ام غرب تهران، چری در مدل ‌هایی مانند تیگو ۵ و آریزو ۵، از سیستم تعلیق با کیفیت ‌تری بهره گرفته است. به ‌ویژه در تیگو ۵، استفاده از تعلیق مستقل در محور عقب، مزیت قابل توجهی در کلاس کراس‌اوور محسوب می‌شود. این طراحی باعث شده تا خودرو در پیچ‌ها و سرعت‌های بالا، پایداری مناسبی داشته باشد و از مسیر منحرف نشود.

در مسیرهای ناهموار، جذب ضربات توسط کمک ‌فنرها بهتر انجام می‌شود و سرنشینان احساس راحتی بیشتری دارند. قطعات تعلیق چری، به‌ویژه در مدل‌های جدید، از کیفیت بالاتری برخوردارند و در صورت نگهداری صحیح، تا ۸۰ هزار کیلومتر بدون نیاز به تعویض قطعه خاصی عمل می‌کنند. البته هزینه قطعات یدکی چری نسبت به لیفان بالاتر است، اما دوام بیشتر آن‌ها این هزینه را توجیه ‌پذیر می‌سازد.

سیستم تعلیق لیفان

لیفان در مدل‌هایی مانند X60 و 620 از سیستم تعلیق ساده ‌تری استفاده کرده که بیشتر مناسب مسیرهای شهری است. در مسیرهای صاف، سواری قابل قبولی دارد، اما در جاده‌ های پر دست‌انداز، ضربات به کابین منتقل شده و نرمی سواری کاهش می‌یابد. همچنین، در پیچ‌ها و سرعت بالا، ناپایداری محسوس است و خودرو تمایل به لغزش دارد، به‌ویژه در صورت فرسودگی لاستیک‌ها یا عدم تنظیم باد آن‌ها. 

در تجربه عملی کارشناسان تعمیرگاه لیفان غرب تهران ، بوش‌ها، سیبک‌ها و کمک‌فنرها در لیفان عمر کوتاه‌ تری دارند. در برخی موارد، پس از ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارند، که در مقایسه با چری یا حتی برلیانس، عدد قابل توجهی است.

مزایای سیستم تعلیق در خودروهای چینی اقتصادی

با وجود آن‌که خودروهای چینی اقتصادی در رده قیمتی پایین‌تری قرار دارند، سیستم تعلیق آن ‌ها توانسته در برخی زمینه‌ها عملکرد قابل قبولی ارائه دهد. طراحی ساده، هزینه پایین نگهداری، و تناسب با نیازهای شهری از جمله عواملی هستند که این سیستم‌ها را برای مصرف‌کنندگان ایرانی جذاب کرده‌اند. در ادامه، مهم‌ترین مزایای این سیستم‌ها را بررسی می‌کنیم:

•    هزینه پایین تولید و تعمیر 

استفاده از ساختارهای ساده مانند مک‌فرسون در جلو و محور پیچشی در عقب، باعث شده هزینه ساخت و تعمیر سیستم تعلیق در این خودروها به‌طور محسوسی کاهش یابد. این ویژگی برای بازارهایی با حساسیت بالا نسبت به هزینه‌های نگهداری، یک مزیت رقابتی محسوب می‌شود.

•    دسترسی گسترده به قطعات یدکی 

قطعات سیستم تعلیق در برندهای چینی معمولاً با قیمت مناسب و تنوع بالا در بازار موجودند. این موضوع فرآیند تعمیر و نگهداری را تسهیل کرده و زمان توقف خودرو در تعمیرگاه را کاهش می‌دهد.

•    تناسب با رانندگی شهری 

طراحی این سیستم‌ها برای مسیرهای صاف و سرعت‌های متوسط بهینه شده است. در شرایط رانندگی شهری، عملکرد آن‌ها قابل قبول بوده و نرمی نسبی سواری را فراهم می‌کنند.

•    کاهش وزن و مصرف سوخت 

استفاده از اجزای سبک‌تر در سیستم تعلیق، به کاهش وزن کلی خودرو کمک کرده و در نتیجه مصرف سوخت را بهینه می‌سازد. این موضوع به‌ویژه در مدل‌های کوچک‌تر مانند برلیانس H320 یا لیفان 620 مشهود است.

•    سادگی در طراحی و نگهداری 

ساختار مکانیکی ساده این سیستم‌ها باعث شده تا تعمیرکاران بتوانند با ابزارهای معمولی و بدون نیاز به تجهیزات پیشرفته، تعمیرات لازم را انجام دهند. این ویژگی در مناطق کم‌برخوردار یا شهرهای کوچک اهمیت بیشتری دارد.

چالش‌ها و نقاط ضعف سیستم تعلیق در خودروهای چینی اقتصادی

در کنار مزایای ذکرشده، سیستم تعلیق در خودروهای چینی اقتصادی با چالش‌هایی نیز مواجه است که در بلندمدت می‌تواند بر رضایت مصرف‌کننده تأثیرگذار باشد. این چالش‌ها عمدتاً ناشی از محدودیت‌های طراحی، کیفیت ساخت قطعات، و عدم تطابق کامل با شرایط جاده‌ای ایران هستند.

•    کیفیت پایین برخی قطعات مصرفی 

در بسیاری از مدل‌های اقتصادی، از بوش‌ها، سیبک‌ها و کمک‌فنرهایی با کیفیت متوسط یا پایین استفاده شده است. این قطعات در برابر فشارهای ناشی از جاده‌های ناهموار ایران مقاومت کافی ندارند و زودتر از حد انتظار فرسوده می‌شوند.

•    ناتوانی در جذب ضربات شدید 

سیستم‌های تعلیق نیمه‌مستقل در محور عقب، به‌ویژه در مدل‌هایی مانند لیفان X60، در مواجهه با چاله‌ها و دست‌اندازهای عمیق عملکرد ضعیفی دارند. این ضعف باعث انتقال لرزش به کابین و کاهش راحتی سرنشینان می‌شود.

•    پایداری محدود در سرعت بالا و پیچ‌ها 

طراحی ساده محور عقب در بسیاری از این خودروها، موجب کاهش پایداری در مانورهای سریع و پیچ‌های تند می‌شود. در سرعت‌های بالا، تمایل به کم‌فرمانی یا لغزش در چرخ‌های عقب مشاهده می‌شود که می‌تواند ایمنی را تحت تأثیر قرار دهد.

•    نیاز به تعویض زودهنگام قطعات 

طبق بررسی‌های میدانی، برخی قطعات تعلیق مانند طبق‌ها و سیبک‌ها پس از ۳۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارند. این عدد در مقایسه با خودروهای ژاپنی یا اروپایی، پایین‌تر بوده و هزینه نگهداری را در بلندمدت افزایش می‌دهد.

•    عدم تطابق کامل با شرایط اقلیمی و جاده‌ای ایران 

طراحی این سیستم‌ها عمدتاً برای مسیرهای شهری با آسفالت استاندارد انجام شده است. در مناطق گرم، مرطوب یا دارای گرد و غبار زیاد، عملکرد سیستم تعلیق کاهش یافته و احتمال خرابی افزایش می‌یابد.

توصیه ‌های فنی برای افزایش دوام سیستم تعلیق

برای حفظ عملکرد و افزایش عمر سیستم تعلیق در خودروهای چینی، رعایت چند نکته ساده اما مؤثر ضروری است. عبور آهسته از دست‌اندازها و چاله‌ها، تنظیم منظم باد لاستیک‌ها، و بازدید دوره‌ای از اجزای تعلیق مانند طبق‌ها، سیبک‌ها و بوش‌ها، از جمله اقدامات پیشگیرانه‌ای هستند که تأثیر زیادی در کاهش استهلاک دارند.

انجام سرویس‌های دوره‌ای در بازه‌های ۲۰ هزار کیلومتر نیز به حفظ سلامت سیستم کمک می‌کند.