آشنایی با شایع‌ترین اختلالات روان‌شناختی (قسمت چهارم)
اختلالات روانی انواع مختلفی دارند؛ هر یک از آنها نشانه ها و راه هایی برای درمان نیز دارند. 12 نوع اختلال روانی بطور دقیق در جوامع شناخته می شوند که از لحاظ علمی آنها را بررسی خواهیم کرد. هر یک از دسته های اختلال روانی به زیر دسته های مرتبط خود تقسیم می شوند که شناخت هریک از آنها باعث افزایش آگاهی شما نسبت به انواع اختلال و نحوه برخورد با آنها می شود.
مراجعه به یک کلینیک روانشناسی جهت مشاور روانشناسی بسیار مفید خواهد بود. سهاکلینیک خدمات مشاوره آنلاین روانشناسی را برای شما عزیزان فراهم کرده است.
چرا بررسی اختلالات روانی بسیار مهم است؟
بررسی اختلالات روانی می تواند به حدی مهم باشد که افراد درگیر این نوع بیماری ها، به آگاهی شما نسبت به این اختلالات احتیاج وافر دارند. البته این آگاهی باید با منظور کمک رسانی به ایشان ایجاد شود؛ پس باید بررسی این اختلالات را با در نظر داشتن علائم آن در بیمار انجام دهید. دلایل زیر باعث شده اند تا بررسی اختلالات روانی بسیار مهم باشد:
- فرد دچار اختلال، نیاز به کمک شما دارد.
- شاید افراد اطراف فرد دچار اختلال، بدون آگاهی نتوانند وی را درک کنند.
- درمان برای اینگونه افراد، با شناخت انواع اختلالات توسط خود فرد و اطرافیان بسیار سریعتر خواهد بود.
- راهی برای رهایی از بین تمام این اختلالات در گرو دانش و آگاهی بیشتر است.
- همه افراد نیاز به مراقبت دارند؛ با آگاهی بیشتر درباره اختلالات مختلف، می توانید به خوبی در کنار فردی که دچار اختلال روانی است باشید.
این دلایل نشان می دهند که بررسی اختلالات روانی و شناخت آنها بسیار مهم است. این شناخت هرچند در مراحل اولیه و ساده خود، می تواند بسیار گره گشا باشد. البته این نکته که نباید به خود انواع اختلالات را تلقین کرد هم سر جای خود پا بر جا است. یعنی پس از آگاهی نسبت به این اختلالات، ذهن ناخودآگاه به سمت تلقین های مختلف خواهد رفت که شما چنین اختلالاتی را دارید؛ سعی کنید جلوی خود را بگیرید و به خود چیزی را تلقین نکنید.
معرفی اختلال شخصیت مرزی (BPD)
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی (BPD) ، ممکن است سردرگمیهای خلقی بالا و پایین، به همراه حالت پارانویا، تکانشگری، وسواس فکری، خشم، تفکر فاجعه آمیز سیاه و سفید، بحران هویت و ناتوانی در آرام کردن خود را تجربه کنند. بیبندوباری جنسی، بیپروایی، اعمال خود-تخریبی، مصرف مواد، روابط گسیخته و بیخانمانی همه بخشهایی در حوزۀ این اختلال هستند.
اختلال شخصیت مرزی چیست؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی همانند فردی می باشند که بر روی یک لبه مرز حرکت می کنند و هر لحظه امکان پرت شدن از لبه این مرز وجود دارد و به دلیل رفتارها و عواطف ناپایدار و چندگانه به عنوان افراد روانپریش نام برده می شوند. افراد مبتلا به شخصیت اختلال مرزی در یک زمان خوشحال و شادمان هستند و در زمانی دیگر به فاصله کمتر دچار افسردگی و ناراحتی می شوند و به همین دلیل این افراد بسیار غیر قابل پیشبینی هستند.
علائم اختلال شخصیت مرزی
- روابط متزلزل
- ترس شدید از طرد شدن
- رفتارهای تکانه ای و پرخطر مانند قمار، رانندگی بی پروا، رابطه جنسی ناامن، ولخرجی کردن، پر خوری یا سوء مصرف مواد مخدر
- زیاده‌روی در مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی
- آسیب رساندن به خود
- احساس پوچی مداوم و مستمر
- تهدید به خودکشی یا اقدام به آن و خودزنی
- عصبانیت نامناسب و شدید، طعنه زدن و تلخ حرف زدن یا دعواهای جسمی
علت بروز اختلال شخصیت مرزی (BPD)
عامل ابتلا به اختلال شخصیت مرزی هنوز به صورت کامل مشخص نشده است. برخی فاکتورها در یک فرد می تواند احتمال ابتلا به این اختلال شخصیتی را افزایش دهد، اما این طور نیست که وجود فاکتور در یک فرد به معنی صد در صد بودن ابتلا به بیماری باشد.
ژنتیک و وراثت: داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به این اختلال در یکی از نزدیکان مانند مادر، پدر، خواهر و برادر ریسک ابتلا را بسیار افزایش خواهد داد.
کودکی پر استرس: بسیاری از مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی (BPD) دارای سابقه آزار جسمی و جنسی و مورد بی توجهی واقع شدن در کودکی بوده اند. همچنین برخی از بیمارها در دوران کودکی پدر یا مادر خود را از دست داده اند و یا والدین آن ها طلاق گرفته اند. اعتیاد والدین، ابتلا به یک بیماری روحی و روانی و زندگی در خانواده ای پر تنش و روابط خانوادگی ناپایدار از دیگر ریسک های وجودی این بیماری می باشد. همچنین تنبیه های بیش از اندازه در دوران کودکی می تواند عاملی مهم برای این بیماری باشد.
اختلال شخصیت خودشیفته (NPD)
اختلال شخصیت بر چگونگی احساس کردن، تفکر و عملکرد فرد تاثیر می گذارد. در فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) احساس خود-اهمیتی بالا می تواند عزت نفس پایین فرد را پنهان کند.فرد دارای NPD ممکن است هیجانات نوسانی شدید و نگرانی افراطی درباره وضعیت اجتماعی(پرستیژ)، قدرت و کفایت شخصی داشته باشد.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته از نظر دیگران احتمالا:
- خودخواهانه عمل می کنند
- کنترل گر و پرتوقع به نظر می رسند
- در همدلی کردن یا در نظر گرفتن نیازها و احساسات دیگران مشکل دارند
در واقع این رفتارها اغلب از نیاز به پوشاندن احساس عمیق ناامنی نشأت می گیرد.
اختلال شخصیت خودشیفته یا NPD چیست؟
NPD یک اختلال شخصیت از خوشه B است. افراد مبتلا به این دسته اختلالات در مدیریت هیجانات خود مشکل دارند.NPD نام خود را از افسانه ای یونانی گرفته است که در آن شکارچی‌ای به نام نارسیسوس تصویر خود را در استخر آب می بیند و عاشق او (خود) می شود.فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته NPD خودپنداره ای ایده آل گرایانه و احساسی غیر واقعی از برتری خود دارد. این ویژگی ها می توانند نشان دهنده فقدان اعتماد به نفس و احساس عمیق ناامنی باشند که احتمالاً خود شخص از آنها آگاه نیست.
ویژگی های کلیدی اختلال شخصیت خودشیفته NPD در زیر آمده است:
- نیاز به تحسین
- الگویی از خود بزرگ بینی
- فقدان همدلی با دیگران
تحقیقات نشان داده است که اختلال شخصیت خودشیفته NPD بر ۶.۲ درصد جمعیت شامل ۷.۷ درصد مردان و ۴.۷ درصد زنان تاثیر می گذارد.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یکی از گروه عارضه هایی است که به طور غیر رسمی اختلالات شخصیت نامتعارف نامیده می شوند. افراد دارای این اختلالات اغلب برای دیگران عجیب و غیر عادی به نظر می‌رسند. آنها همچنین ممکن است الگوهای فکری و رفتارهای غیر معمولی را نمایش دهند.
علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
افراد دارای اختلال شخصیت اسکیزوتایپال رفتار، الگو های سخن گفتن، افکار و ادراکات عجیب و غریب دارند. سایر افراد اغلب آنها را به صورت نامتعارف یا غیر عادی توصیف می‌کنند. افراد مبتلا به این اختلال همچنین ممکن است:
- به صورت عجیب یا ناهنجاری لباس بپوشند، صحبت کنند یا عمل نمایند بدگمان و پارانوئید باشند
- در موقعیتهای اجتماعی به دلیل بی اعتمادی به دیگران ناراحت یا مضطرب باشند
- دوستان کمی داشته باشند
- با صمیمیت بسیار معذب باشند
- گرایش به سوء تعبیر واقعیت یا تجربه ادراکات تحریف شده داشته باشند( مانند اشتباه گرفتن سر و صداهای فرعی به جای صدای افراد)
- داشتن اعتقادات عجیب یا تفکر جادویی (برای مثال بیش از حد خرافی بودن یا خود را به عنوان واسطه معنوی دیدن)
- بیش از حد درگیر تخیلات و رویاها باشد
- در ارتباط با دیگران خشک و رسمی و بی لطافت ظاهر شود
- از نظر هیجانی دور از دسترس، منزوی یا سرد به نظر رسد
- پاسخ های هیجانی محدودی داشته باشد یا بی عاطفه به نظر آید.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال آن در مقابل اسکیزوفرنی
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال احتمالاً معتقد به باورهای غیرطبیعی یا خرافات هستند. آنها با شکل دهی روابط نزدیک مشکل دارند و مایل به تحریف واقعیت هستند، از این نظر اختلال شخصیت اسکیزوتایپال می تواند شبیه به نوع خفیف اسکیزوفرنی به نظر برسد؛ یک اختلال روانی که شیوه تفکر، عمل، اظهار هیجان، ادراک واقعیت و ارتباط فرد با دیگران را مخدوش می‌کند.افراد دارای اسکیزوفرنی با واقعیت بیگانه اند. آنها ممکن است دچار هذیان باشند و چیزهایی را بشنوند یا بینند که وجود خارجی ندارند( توهمات). اما افراد دچار اختلال شخصیت اسکیزوتایپال اینگونه نیستند.در موارد نادر افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال ممکن است به سمت ابتلا به اسکیزوفرنی پیش روند.
