یک ریال از 500 میلیون دلار اعتبار پیش‌بینی شده در بودجه را دریافت نکرده‌ایم

به گزارش خبرنگار ایلنا، رحیم میدانی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در نشست خبری که در حاشیه یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی آب و فاضلاب برگزار شد با ابراز امیدواری از اینکه سال آبی خوبی را در 95-94 پیش‌رو داشته باشیم، گفت: طبق آنچه هواشناسی پیش‌بینی کرده برای 3ماهه مهر، آبان و آذر در نوار شمالی کشور وضعیت بارش بالای نرمال و بقیه نقاط کشور در حد نرمال خواهد بود.

وی با بیان اینکه در سال آبی 94-93 کل بارندگی کشور به حدود 197 میلی‌متر رسید تصریح کرد: این میزان بارندگی نشان می‌دهد که سال آبی خوبی را نداشتیم و نسبت به سال آبی قبل از آن 10 درصد منفی و نسبت به دراز مدت 18درصد منفی بوده‌ایم.

میدانی تصریح کرد: به دلیل افزایش میانگین دما و الگوی بارش‌های آبی که از این میزان بارندگی نصیب ما شد کاهش روان‌آب به مراتب بیش از کاهش بارش بود. به طوری که براساس آنچه در ایستگاه‌های مشاهدات ارزیابی شد نسبت به دراز مدت حدود 58 درصد کاهش روان‌آب داشتیم.

وی افزود: با توجه به پدیده خشکسالی که طی 15 سال اخیر کشور با آن مواجه است بارش برف‌ها نیز کم شده و اغلب بارندگی‌های کشور به صورت باران بوده است. در صورتی که کشور به بارش برف پیش از باران نیاز دارد.

معاون وزیر نیرو افزود: مثلاً اگر 20 میلی‌متر بارندگی به صورت جامد داشته باشیم ذخایر برفی در ارتفاعات باقی می‌ماند و به تدریج آب شده و به سفره‌های آب زیرزمینی نفوذ کرده و آب بهنگامی به ما می‌دهد ولی اگر به صورت جامد نباشد جریان آب چندانی ایجاد نخواهد کرد.

وی یادآور شد: در حال حاضر با توجه به تحقیقاتی که به عمل آورده‌ایم طراز دامنه برف در ارتفاعات بالاتر رفته به این معنا که اگر در گذشته در دامنه‌ها نیز بارش برف داشتیم اکنون این طراز به سطوح بالاتر ارتفاعات رسیده که علت آن نیز تغییر اقلیم است.

وی در ادامه با بیان اینکه در بخش آب در حال تهیه جداولی هستیم که ورودی سدهای کشور را پیش‌بینی کنیم اظهار داشت: بر این اساس درصددیم که با توجه به مدلی که در اختیار داریم پیش‌بینی کنیم که هر سال چقدر آب وارد سد شده و براساس آن بتوانیم برنامه توزیع را داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد: ما معمولاً روی سناریوی بدبینانه حرکت می‌کنیم تا برای تامین آب مردم دچار مشکل نشویم و زمانی که آب زیاد آمد نیز می‌توانیم مصارف جدید تعریف کرده و یا برای سال آینده ذخیره‌سازی انجام دهیم.

میدانی گفت: اتخاذ سیاست یاد شده باعث شد که در سال جاری در حوزه زاینده‌رود با چالش مواجه نشویم و توانستیم به کشاورزان 600 میلیون مترمکعب آب بدهیم و همچنین آب مورد نیاز صنایع را نیز تامین کردیم.

وی با بیان اینکه در پروژه‌هایی که اعلام کرده‌ایم اقدامات مدیریتی بیش از فعالیت‌های اجرایی باید در بخش آب در اولویت قرار گیرد تصریح کرد: راه نجات آب کشور مدیریت بهم پیوسته است که این مبحث را در قالب شورای هماهنگی حوزه‌های آبریز پیگیری می‌کنیم.

وی با بیان اینکه مدیریت بهم پیوسته آب در حال حاضر در حوزه‌های زاینده‌رود، کرخه و سفیدرود در قالب شورای هماهنگی در حال پیاده سازی است افزود: در حوزه دریاچه ارومیه نیز هم به صورت شورای هماهنگی در حال فعالیت هستیم و هم ستاد تشکیل داده‌ایم.

وی ادامه داد: در جلسه‌ای که در روز سه‌شنبه با حضور مسئولین ذیربط خواهیم داشت بررسی می‌کنیم که در سال آبی جدید چه میزان آب وارد دریاچه ارومیه شود.

میدانی با ابراز امیدواری ازاینکه وزارت نیرو در برنامه‌های مدیریتی یاری شود تاکید کرد: انتظار ما از سازمان مدیریت برنامه‌ریزی بسیار بالاست اما تاکنون آنچه انتظار داشته‌ایم برآورده نشده است.

وی ادامه داد: انتظار ما این است که برای حل مشکل تخصیص منابع آبی باید تامین مالی صورت گیرد و اگر تامین مالی نداشته باشیم نمی‌توانیم به مردم اطمینان دهیم که آینده آب کشور بهتر از امروز باشد.

معاون وزیر نیرو خاطرنشان کرد: مدیریت آب محدود به پروژه‌های عمرانی نیست بلکه باید تحقیقات و مدیریت و پژوهش نیز به عنوان بخش‌های اصلی مدیریت در نظر گرفته شود که تحقق این امور بدون تامین مالی امکان‌پذیر نخواهد بود.

وی با اشاره به قول دادستانی برای همکاری با بخش آب کشور در اجرایی شدن طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی اظهار داشت: این طرح، طرحی ملی و آمیخته‌ای از اقدامات متنوع از جمله اجرای قوانین و جلوگیری از تخلفات است.

وی ادامه داد: نباید اجازه دهیم به صورت غیر مجاز به منابع آب زیرزمینی و سطحی دست‌اندازی شود و همه باید در این زمینه تابع قانون باشند.

وی خاطرنشان کرد: در مقوله آب نیز باید موضوعی به نام حسابداری آب مطرح شود و چنانچه این مقوله در مباحث آب گنجانده نشود حقوق حقآبه‌بران پایمال می‌شود.

میدانی گفت: از نظر ما اولویت اول تخصیص آب جهت احیای منابع آب زیرزمینی است و مدیران استانی نیز انتظار دارند که اگر وزیر نیرو طرحی را به عنوان پروژه مهم ملی مطرح می‌کند تخصیص منابع مالی هم دیده شود.

وی در ادامه به تصمیمات اتخاذ شده در آخرین جلسه شورای عالی آب جهت احیای رودخانه کارون اشاره کرد و گفت: این رودخانه از نظر کیفیت آب دچار آسیب شده و آلاینده‌های کشاورزی، فاضلاب و خانگی کیفیت آب را مورد مخاطره قرار داده‌اند. لذا طبق دستور جهانگیری معاون اول رئیس جمهور تمامی دستگاه‌ها باید برنامه خود را ارائه دهند و ما امیدواریم که تا پایان برنامه ششم کیفیت آب این رودخانه به حالت طبیعی برگردد.

وی ادامه داد:تاکنون وزارت کشاورزی، صنعت، محیط زیست، وزارت نیرو و... برنامه های خود را ارائه داده‌اند و در صورتی که منابع مالی تامین شود می‌توانیم مدیریت بهم پیوسته را اعمال کنیم چرا که در عرصه مدیریت پیوسته تمرین عملی خواهیم داشت تا تمامی دستگاه‌ها با هم کار گروهی انجام داده و این رودخانه را نجات دهیم.

میدانی در ادامه به برنامه اجرای تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی اشاره و تصریح کرد: دوره اجرای طرح تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی تا پایان برنامه ششم پیش‌بینی شده و اگر بتوانیم براساس برنامه پیش برویم و 11 میلیارد متر مکعب نسبت به برداشت امروز کم کنیم 20 سال زمان می‌برد. یعنی ما باید از انتهای برنامه ششم به مدت 15 سال 110 میلیارد مترمکعب از ذخایر استاتیکی آب را جبران کرده تا به سطح ایستابی اولیه بازگردیم.

وی اولویت اول در طرح احیای آب‌های زیرزمینی را انسداد چاه‌های غیرمجاز و جلوگیری از اضافه برداشت آب عنوان کرد و افزود: انسداد چاه‌های غیر مجاز، نص صریح قانون است و براساس تعیین تکلیف چاه‌های فاقد پروانه قبل از 75 که بهره‌برداری و حفاری شده‌اند باقی می‌مانند و به چاه‌های قبل از 85 به میزان پتانسیل دشت آب اختصاص می‌دهیم.

وی تصریح کرد: ممکن است در برخی دشت‌ها برای رسیدن به تعادل (تغذیه طبیعی با برداشت مساوی شود) دست به اصلاح پروانه نیز بزنیم چون تعادل‌بخشی در درجه اول تضمین‌کننده منافع افرادی است که چاه مجاز دارند.

وی همچنین به پیشنهاد دولت جهت سوق یافتن به سمت کشت‌های گلخانه‌ای و اصلاح شیوه‌های آبیاری اشاره و اظهار داشت: با کشت‌های گلخانه‌ای علاوه براینکه کاهش مصرف آب را داریم تولید نیز کم نمی‌شود بلکه بالاتر نیز می‌رود.

وی ادامه داد: براساس آمار وزارت جهاد کشاورزی با مصرف یک‌دهم آبی که در فضای باز مصرف می‌شود در فضای گلخانه نیز می‌توان به همان میزان تولید با مصرف آب کمتر رسید. یعنی اگر در فضای باز 10 هزار مترمکعب آب مصرف می‌شود در فضای گلخانه‌ای می‌توان با هزار مترمکعب همان میزان تولید را داشت.

میدانی در ادامه به برخوردهایی که با کسانی که از حفاری‌های غیرمجاز داشته‌اند اشاره کرد و گفت: براساس قانون اساسی همه در برابر قانون یکسان هستند حتی اگر همکاران ما نیز جهت تامین آب حفاری غیر مجاز داشته باشند خلاف محسوب شده و ما با همه یکسان و بدون واهمه برخورد می‌کنیم و همه افراد حقیقی و حقوقی در صورتی که چاه غیر مجاز حفر کنند یکسان برخورد می‌شود و اینگونه نیست که در برخورد با حقیقی‌ها اقماض داشته باشیم.

وی تعداد چاه‌های غیر مجاز کشور را اعم از عمیق و غیر عمیق حدود 300 هزار حلقه اعلام کرد و گفت: در حال حاضر 35 هزار حلقه چاه غیرمجاز در تهران داریم.

وی در خصوص جابجایی افراد و مدیران وزارت نیرو نیز گفت: مدیران احکام دوساله می‌گیرند و درصورت تلافی حکمران‌ها تجدید شده و یا برکنار می شوند اما آنچه مهم است اینکه ما باید در کشور فرهنگی ایجاد کنیم که برنامه‌ها با تغییر مدیران عوض نشود چرا که طبق مصوبات شورای عالی آب باید در بخش آب عمل و براساس برنامه کار کنیم.

وی در خصوص تبخیر آب پشت سدها و برنامه‌هایی که جهت جلوگیری از آن دارند گفت: در حال حاضر 2 میلیارد مترمکعب از سطح دریاچه سطح‌ها تبخیر می‌شود و برای جلوگیری از آن نیز راه‌حل‌هایی وجود دارد. یعنی اگر بخواهیم براساس روش‌هایی همچون استفاده از مواد نانو و یا توپک‌های سیاه‌رنگ استفاده کنیم 50 درصد از تبخیر کم می شود یعنی یک میلیارد مترمکعب از تبخیر کاسته می‌شود اما جلوگیری از تبخیر هر مترمکعب آب حدود 2 هزار تومان هزینه دارد یعنی برای جلوگیری از تبخیر 2 میلیارد مترمکعب آب 2 هزارمیلیارد تومان باید هزینه شود که توجیه اقتصادی ندارد.

وی در ادامه به آخرین وضعیت سد گتوند اشاره و تصریح کرد: در آخرین جلسه شورای عالی آب براساس آنچه دانشگاه تهران گزارش داده با مدیریت مخزن می‌توان شوری این سد را حل کرد.

وی ادامه داد: در جلسه یاد شده جهانگیری معاون اول رئیس جمهور به تمامی دستگاه‌های اجرایی مربوطه فرصت دوماهه داده که راجع به گزارش نهایی دانشگاه تهران نظر نهایی خود را اعلام کنند.

وی در خصوص بحث تحقیق و تفحص از آب و آبفای کشور از سوی مجلس نیز گفت: ما ابتدا باید بدانیم که ریشه نارضایتی در چیست. مشکلات آب کشور زیاد است ما در شهرها و همچنین روستاها مشکلات زیادی داریم در حال حاضر 6500 روستا به وسیله تانکر آبرسانی می‌شوند. در جمع آوری و تصفیه فاضلاب شهرها 41 درصد کار کرده‌ایم. در بخش آب بدون درآمد شهری و روستایی نیاز به سرمایه‌گذاری داریم اما با توجه به درآمدها و همچنین تعرفه‌ها و اعتبارات عمرانی امکان حل مشکلات را نداریم.

وی ادامه داد: با توجه به مشکلات مذکور خدماتی که مورد نیاز شهروندان و روستائیان است را نمی‌توان آنگونه که انتظار مردم است پاسخگو باشیم. لذا نمایندگان ابتدا باید ببینند که ریشه مشکل کجاست تا زمانی که بحث سرمایه‌گذاری و مشکل نقدینگی حل نشود مشکل آب کشور پابرجا خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بخش خصوصی آمادگی سرمایه‌گذاری دارد اما باید خرید تضمینی صورت گیرد که با قیمت کنونی آب سرمایه‌گذار نمی‌تواند سرمایه را بازگرداند ضمن اینکه در پسا تحریم تعداد زیادی سرمایه‌گذار اعلام آمادگی جهت ورود به پروژه‌های بخش آب را داشتند اما این مشکل وجود دارد که سرمایه بازگشت نخواهد داشت لذا باید تضمین بازگشت سرمایه از جانب دولت داده شود.

میدانی اظهار داشت: در سال جاری 400 میلیارد اعتبار خرید تضمینی داریم که تا الان هیچ پولی دریافت نکرده‌ایم لذا با این رویه بخش خصوصی نیز بی‌اعتماد می‌شود.

وی همچنین گفت: در قانون بودجه 500 میلیارد دلار اعتبار برای بخش آب کشور پیش‌بینی شده ولی تاکنون حتی یک ریال نیز پرداخت نشده است لذا مهم‌ترین خواسته ما این است که تعرفه‌ها اصلاح شوند. شورای شهرها مردم را توجیه کنند که قیمت آب باید اصلاح شود و ضمن اینکه آب باید خودگردان شود.

وی ادامه داد: با دخل پایین نمی‌توانیم خدماتی به مردم ارائه کنیم بدون پول نمی‌توانیم کنتر هوشمند نصب کنیم لذا تا زمانی که تامین مالی نداشته باشیم آنچه جهت اجرای قوانین بخش آب و حل مشکل آن است به تاخیر خواهد افتاد.