از ادعایی کذب تا توسعه منطقه آزاد انزلی

به گزارش ایلنا، منطقه آزاد انزلی ماه گذشته درگیر موضوعات مختلفی بود که عمده‌ترین آن از یک سو به حواشی رسانه‌ای مخرب و از سوی دیگر حرکت در مسیر پیشرفت و توسعه همه جانبه در این منطقه برمی گردد. در این گزارش به بررسی روند حرکتی این مجموعه و مسائلی که با آن طی ماه گذشته دست و پنجه نرم کرده پرداخته‌ایم

تکذیب مستند حاشیه‌‌ای مخرب 

ماه گذشته یکی از روزنامه‌نگاران در توئیتی در شبکه اجتماعی ایکس در خصوص "تخلف ۴۰ هزار میلیاردی" مصطفی طاعتی مقدم، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی و واگذاری ۲۱ هکتاری اراضی ملی و دولتی مطلبی منتشر کرده بود، که سازمان منطقه ازاد انزلی در این خصوص جوابیه‌ای رسمی صادر کرد و در این جوابیه ضمن تشریح فرآیند قانونی انعقاد تفاهم‌نامه‌ها، واگذاری‌ها و مدل‌های مشارکت عمومی–خصوصی، از شفافیت کامل در امضای تفاهم‌نامه‌ها و غیرواقعی بودن ادعای واگذاری قطعی اراضی سخن گفت. این جوابیه تأکیدی بود بر اینکه طرح‌های توسعه‌ای منطقه، بر اساس ارزیابی‌های فنی، حقوقی و اقتصادی و با نظارت هیأت مدیره، کمیسیون‌های تخصصی و کارشناسان رسمی انجام می‌شود. با وجود این چالش‌های رسانه‌ای، رصد میدانی عملکرد منطقه آزاد انزلی نشان می‌دهد که نه تنها روند پیشرفت متوقف نشده، بلکه شاخص‌های حمل‌ونقلی، ترانزیتی، سرمایه‌گذاری و زیرساختی در این منطقه با جهش همراه بوده است.

گزارش‌های رسمی، اسناد قانونی و واکنش شفاف سازمان منطقه آزاد انزلی نشان می‌دهد که در پس این حواشی، برنامه‌های توسعه‌ای با سرعت و انسجام ادامه دارد و این منطقه در حال تبدیل شدن به یکی از محورهای اصلی دیپلماسی اقتصادی و تجارت منطقه‌ای کشور است.

توسعه اقتصاد بین‌المللی: نقش‌آفرینی در دیپلماسی دریای کاسپین و اوراسیا

در جریان اجلاس استانداران کشورهای حاشیه دریای کاسپین، منطقه آزاد انزلی به یکی از کانون‌های اصلی توجه هیئت‌های خارجی تبدیل شد. بازدید تخصصی نمایندگان کشورهای شرکت‌کننده از بندر کاسپین ـ بزرگ‌ترین بندر شمال کشور ـ فرصتی فراهم کرد تا مهمانان با ظرفیت‌های واقعی ایران در حوزه حمل‌ونقل دریایی و لجستیک آشنا شوند.

پرسش‌های تخصصی هیأت‌ها در حوزه‌های فنی، اقتصادی و ترانزیتی نشان‌دهنده عزم جدید کشورهای منطقه برای گسترش همکاری با ایران و استفاده از این بندر به‌عنوان نقطه اتصال تجارت دریای خزر بود.

مصطفی طاعتی مقدم، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی، در چهارمین اجلاس راهبردی ایران و اوراسیا، این منطقه را مهم‌ترین بستر برای توسعه همکاری‌های میان‌منطقه‌ای معرفی کرد.

وی با اشاره به بهره‌مندی منطقه از تمام مودهای حمل‌ونقل ـ شامل دو مجتمع بندری کاسپین و انزلی، فرودگاه بین‌المللی رشت و اتصال به خطوط ریلی ـ تأکید کرد که این ساختار منحصر‌به‌فرد، امکان اتصال کشورهای حاشیه خلیج فارس، اوراسیا، غرب و جنوب آسیا را از طریق انزلی فراهم کرده است.

رشد ۴۶ درصدی عملکرد بندر کاسپین و افزایش ۳۰۰ درصدی صادرات منطقه آزاد انزلی در هفت ماه گذشته، نشان از جذابیت مسیرهای تجاری و ترانزیتی این منطقه برای فعالین اقتصادی بین‌المللی دارد.

کاسپین اکسپو ۲۰۲۵؛ آغاز فصل جدید دیپلماسی منطقه‌ای

اعلام برگزاری نمایشگاه بین‌المللی تجارت با کشورهای حاشیه دریای کاسپین (کاسپین اکسپو ۲۰۲۵) در منطقه آزاد انزلی، این منطقه را در جایگاه میزبان اصلی گفت‌وگوهای تجاری و دیپلماسی اقتصادی دریای خزر قرار می‌دهد.

این رویداد با حضور هیأت‌های تجاری، مدیران ارشد اقتصادی، اعضای اتاق‌های بازرگانی، مدیران بانک‌های خارجی و فعالان اقتصادی کشورهای عضو، بستری برای معرفی پروژه‌های سرمایه‌گذاری، توسعه همکاری‌های لجستیکی و ارائه ظرفیت‌های بندر کاسپین فراهم خواهد کرد.

شتاب زیرساختی از پارک لجستیک تا بندر رویا

بازدید سعید رسولی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر از زیرساخت‌های منطقه آزاد انزلی، یکبار دیگر توجه ملی به نقش این منطقه در شبکه حمل‌ونقل ایران را برجسته کرد.

در جریان این بازدید، افزایش ظرفیت پایانه‌های کالایی، تجهیز اسکله‌ها، توسعه محوطه‌های عملیاتی، و سرعت گرفتن طرح‌های بندری مورد بررسی قرار گرفت.

اتصال بندر کاسپین به خطوط ریلی، فعال‌سازی حمل‌ونقل ترکیبی و توسعه نقش این بندر در کریدورهای شمال–جنوب و شرق–غرب، از مهم‌ترین دستاوردهای اخیر بوده است.

پروژه‌های عمرانی: از اسکله مارینا تا آزادراه جدید

طرح علاج‌بخشی اسکله مارینا به‌عنوان یک پروژه زیرساختی استراتژیک تعریف شده تا معضل پس‌روی آب دریا و تهدید بلااستفاده ماندن مارینا مرتفع شود. این پروژه با مدل BOT اجرا خواهد شد و شامل ایجاد دایک افقی، حوضچه آرامش و استحصال اراضی گردشگری در دریا است.

همچنین موافقت وزارت راه برای اجرای آزادراه جدید امام‌زاده هاشم–انزلی، گام مهمی در کاهش ترافیک جاده‌ای و تسهیل حمل کالاست؛ موضوعی که نیاز حیاتی مجتمع بندری کاسپین به شمار می‌رود.

پارک لجستیک انزلی: نقطه مدیریت تبادلات اوراسیا

با قرار گرفتن اراضی ایستگاه راه‌آهن رشت و شهرک صنعتی سفیدرود در محدوده منطقه آزاد انزلی و طراحی پارک لجستیک جامع، این منطقه در حال تبدیل شدن به مرکز مدیریت تبادلات تجاری اوراسیا، غرب و جنوب آسیا است؛ نقطه‌ای که با تکیه بر حمل‌ونقل ترکیبی، زنجیره ارزش صادراتی ایران را تقویت می‌کند.

بندر رویا؛ پروژه‌ای با رویکرد معماری و گردشگری دریامحور

در کنار توسعه‌های سنگین لجستیکی، منطقه آزاد انزلی برنامه‌هایی در حوزه معماری، گردشگری و شهرسازی نیز دنبال می‌کند. بندر رویا به‌عنوان یکی از پروژه‌های جدید با محوریت توسعه ساحلی و گردشگری دریایی، قرار است نقش مکملی برای زیرساخت‌های بندری و شهری منطقه ایفا کند.

این پروژه در راستای اهداف سازمان برای ایجاد فضاهای شهری مدرن، جذب سرمایه‌گذاری گردشگری و افزایش کیفیت زندگی اجرا می‌شود و می‌تواند در آینده نزدیک به یکی از شاخص‌ترین پروژه‌های توسعه ساحلی در شمال کشور تبدیل شود.

توسعه اجتماعی و آموزشی: تربیت نسل آینده در کنار توسعه اقتصادی

در نشست اخیر شورای آموزش و پرورش منطقه آزاد انزلی، موضوع توسعه زیرساخت‌های آموزشی و تربیت نسل آینده مورد تأکید قرار گرفت.

مصطفی طاعتی‌مقدم با اشاره به اینکه «توسعه اقتصادی بدون توجه به آموزش معنا ندارد»، بر نقش سازمان در ارتقای فضاهای آموزشی، اجرای برنامه‌های مهارت‌محور و حمایت از مدارس منطقه تأکید کرد.

همکاری سازمان منطقه آزاد انزلی با آموزش و پرورش استان گیلان و شهرستان بندرانزلی، نمونه‌ای از اقدامات اجتماعی منطقه در کنار برنامه‌های اقتصادی و زیرساختی است؛ همکاری‌هایی که به گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش، به‌عنوان «یک الگوی موفق» در کشور قابل ارجاع است.

منطقه آزاد انزلی در مسیر تبدیل شدن به هاب اقتصادی و شهری شمال کشور

با نگاهی جامع به تحولات اخیر، می‌توان گفت منطقه آزاد انزلی در حال تجربه یک دوره توسعه همه‌جانبه است؛ توسعه‌ای که همزمان سه محور را پیش می‌برد:

۱. تقویت دیپلماسی اقتصادی و تعاملات بین‌المللی

۲. توسعه زیرساخت‌های بندری، حمل‌ونقلی، لجستیکی و معماری شهری

۳. توجه به توسعه اجتماعی، آموزشی و ارتقای کیفیت زندگی

علی‌رغم حواشی و فضاسازی‌های رسانه‌ای، این منطقه در عمل نشان داده که از مرحله صرفاً برنامه‌ریزی عبور کرده و وارد فاز اجرای واقعی پروژه‌های بزرگ‌مقیاس شده است؛ پروژه‌هایی مانند توسعه بندر کاسپین، پارک لجستیک، آزادراه جدید، طرح‌های گردشگری دریامحور و برگزاری رویدادهای بین‌المللی نظیر کاسپین اکسپو ۲۰۲۵.

در این مسیر، منطقه آزاد انزلی بیش از هر زمان دیگری به مرکز ثقل تجارت دریای خزر و پیشران توسعه شمال کشور تبدیل شده است.