جراحی به نام پزشک، اجرا با فرد فاقد صلاحیت/ زنگ خطری تازه در اتاق‌های عمل

علیرضا  بختیاری، متخصص گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن در گفتگو با خبرگزاری ایلنا اظهار کرد: ۲۹ سال است در حوزه گوش، حلق و بینی، جراحی سر و گردن و پلاستیک صورت فعالیت می‌کنم، بخشی از سابقه کاری‌ام در تبریز بوده و پس از پایان طرح تخصصی، مدتی نیز معاون دانشگاه آزاد تبریز بودم.

وی افزود: از سال ۸۰ به تهران آمدم و در بیمارستان دادگستری، بیمارستان ولیعصر امام سجاد و مراکز درمانی نیروی انتظامی مشغول فعالیت شدم. در کنار این موارد، اکنون با مرکز بهداشت و درمان صداوسیما همکاری دارم.

او ادامه داد: بخشی از فعالیت‌های حرفه‌ای خودم را در خارج از کشور انجام داده‌ام و مدتی در باکو به صورت پروازی عمل جراحی انجام می‌دادم و در سلیمانیه عراق هم مشغول کار بودم، همچنین در جزیره کیش و برخی کلینیک‌های خصوصی نیز فعالیت دارم.

کاهش تمایل پزشکان به جراحی‌های درمانی

این متخصص گوش و حلق و بینی با اشاره به کاهش تمایل پزشکان به جراحی‌های درمانی گفت: بسیاری از اعمال درمانی مانند جراحی لوزه، علی‌رغم زمان و ریسک بالا، دستمزد بسیار پایینی دارند. مثلاً دستمزد فعلی جراحی لوزه حدود دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است که آن هم در صورت انجام در بیمارستان، بخشی از آن کسر می‌شود.

وی افزود: با توجه به تعهدات بیمه و پرداخت‌های چندماهه، انجام چنین عملی برای پزشک صرفه اقتصادی ندارد. به همین دلیل بسیاری از همکاران این اعمال را یا نمی‌پذیرند یا بیماران را به مراکز دولتی ارجاع می‌دهند.

او ادامه داد: خطرات پس از عمل لوزه زیاد است و نیاز به مراقبت‌های دقیق دارد. وقتی دستمزد متناسب با سختی کار نیست، طبیعی است که پزشکان رغبت کمتری نشان دهند و  این شرایط باعث شده بخشی از اعمال درمانی تنها در بیمارستان‌های دولتی انجام شود.

ارجاع بیماران و محدودیت‌های تخصصی

بختیاری با تأکید بر گستردگی زمینه‌های تخصصی تصریح کرد: حیطه جراحی گوش و حلق و بینی بسیار وسیع است و یک پزشک نمی‌تواند تمام اعمال جراحی را انجام دهد. به عنوان مثال؛  در مشکلات حنجره تا حد مشخصی پیش می‌رویم اما اگر بیمار نیاز به جراحی داشته باشد، حتماً به فوق‌تخصص مربوط ارجاع داده می‌شود.

وی افزود: در مورد گوش نیز همین‌طور است؛ تا حدی پیش می‌رویم و از یک مرحله به بعد باید فوق‌تخصص وارد شود. این کار برای سلامت بیمار ضروری است.

او اضافه کرد: در بخش خصوصی، برخی پزشکان که سهام‌دار مراکز درمانی هستند، جراحی‌های درمانی را انجام می‌دهند اما هزینه‌ها متفاوت است. تعرفه‌های دولتی و خصوصی فاصله زیادی دارند و بیمه‌ها معمولاً مبنای پرداخت را قیمت‌های دولتی می‌گذارند که این خود باعث دشواری ارائه خدمات درمانی در بخش خصوصی می‌شود.

افزایش تقاضا برای جراحی زیبایی

این پزشک باسابقه درباره افزایش چشمگیر جراحی‌های زیبایی بینی خاطرنشان کرد: نگاه مردم و سبک زندگی تغییر کرده است. کیفیت زندگی بالاتر رفته و افراد تمایل دارند با ظاهر بهتر زندگی کنند. این موضوع فقط مختص ایران نیست، در بسیاری از کشورهای منطقه و حتی جهان همین روند وجود دارد.

وی افزود: امروز افراد ۶۰ یا حتی ۷۰ ساله ظاهر بسیار بهتری نسبت به گذشته دارند و همین موضوع انگیزه برای انجام اعمال زیبایی را افزایش داده است. مردم بیشتر ورزش می‌کنند، به تغذیه اهمیت می‌دهند و به‌طورکلی سبک زندگی سالم‌تری را دنبال می‌کنند.

او ادامه داد: سن متقاضیان نیز تغییر کرده است. در سال‌های گذشته بیشتر جوانان ۱۸ تا ۳۰ سال مراجعه می‌کردند، اما امروز افراد ۴۰ تا ۴۵ سال هم بسیار بیشتر شده‌اند. حتی مسن‌ترین مراجعه‌کننده من که از خارج از کشور آمده بود، در ۶۵ سالگی همزمان جراحی بینی، پلک و صورت انجام داد.

چالش انتخاب پزشک و نقش غیرپزشکان

دکتر بختیاری نسبت به انجام جراحی و اقدامات زیبایی توسط افراد غیرمتخصص هشدار داد و گفت: متأسفانه برخی جراحان عمومی، پزشکان غیرمرتبط و حتی افراد غیرپزشک وارد حوزه جراحی و تزریقات زیبایی شده‌اند که عوارض زیادی به دنبال دارد.

وی افزود: تبلیغات فضای مجازی باعث شده مردم گاهی تحت‌تأثیر افراد غیرمتخصص قرار بگیرند. این در حالی است که عوارض ژل‌های نامرغوب یا تزریق در محیط‌های غیرمجاز می‌تواند غیرقابل جبران باشد.

او تأکید کرد: بیمار باید جراحی خود را به پزشک باتجربه بسپارد. مهم‌ترین اشتباه، پذیرش عمل زیبایی توسط پزشک در مواردی است که بیمار اصلاً نیاز ندارد. شخصاً اگر تشخیص دهم بیماری نیاز به عمل ندارد، حتی اگر اصرار کند، جراحی را قبول نمی‌کنم.

جراحی‌های زیبایی، پنج سال آینده  بسیار مدرن‌تر می‌شوند

دکتر بختیاری با اشاره به روند رو به گسترش فناوری‌های جراحی زیبایی گفت: آینده خدمات زیبایی در پنج سال آینده بسیار مدرن‌تر و پیشرفته‌تر خواهد بود. پزشکان امروز نیز براساس تخصص خود عمل می‌کنند و انجمن‌ها دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت و کنگره‌های سالانه برگزار می‌کنند تا دانش حرفه‌ای در جریان بماند.

او ادامه داد: اگرچه زیبایی در جهان مدرن یک نیاز جدی و رو به رشد شده، اما چالش‌های زیادی در مسیر آن وجود دارد؛ چالش‌هایی که کیفیت و ایمنی خدمات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مرگ در کلینیک غیرمجاز نتیجه ناآگاهی و نبود نظارت است

این متخصص زیبائی با ابراز نگرانی جدی نسبت به ورود افراد فاقد صلاحیت به جراحی‌های زیبایی گفت: بزرگ‌ترین چالش امروز ما دخالت تکنسین‌ها در عمل‌های زیبایی است. مواردی داشتیم که فرد برای عمل بینی به یک کلینیک مراجعه کرده و در همان‌جا جانش را از دست داده است.

او افزود: عمل جراحی بینی فقط باید در بیمارستان یا مرکز جراحی محدودِ دارای استاندارد انجام شود. اما برخی مراکز به اسم کلینیک یا مطب، جراحی انجام می‌دهند. از مردم می‌پرسم؛ چرا برای ترمیم کوچک‌ترین ضربه به بدنه خودرو، ده جا تحقیق می‌کنید اما بدن خود را به هر فردی می‌سپارید؟

جراحی به نام یک پزشک و با دست فرد دیگر

دکتر بختیاری با تأکید بر اینکه برخی تخلفات در سکوت رخ می‌دهد گفت: متأسفانه در کشور ما مواردی هست که بیمار با نام یک پزشک پذیرش می‌شود اما جراحی را فرد دیگری انجام می‌دهد. این خلاف آشکار است. گزارش این تخلفات به نظام پزشکی ارسال می‌شود، اما پیگیری نهایی در اختیار معاونت‌های درمان وزارتخانه و دانشگاه‌هاست. 

او در پاسخ به ادعای برخی پزشکان درباره سختگیری‌ها و فشارهای قانونی، افزود: مسئله فقط فشار قانونی نیست؛ سؤال این است که آیا فردی که عمل جراحی انجام می‌دهد آموزش لازم را دیده یا خیر،  بنده  با وجود اینکه دوره‌هایی گذرانده‌ام، باز هم بسیاری از اعمال را به فوق‌ تخصص ارجاع می‌دهم چون می‌دانم او بهتر و ایمن‌تر انجام می‌دهد.

وی ادامه داد: در اتاق عمل بارها دیده‌ام که افراد غیرپزشک، با مهر یک پزشک، مشغول عمل‌اند که این موضوع فقط تخلف نیست، جان مردم را تهدید می‌کند.

این جراح زیبائی در پاسخ به چرایی عدم برخورد جدی گفت: در بسیاری از موارد، جراحان عمومی که وارد حوزه زیبایی شده‌اند تعدادشان زیاد است. آنها در انتخابات نظام پزشکی رأی می‌دهند و این باعث می‌شود روسای نظام پزشکی تمایلی به محدود کردن آنها نداشته باشند.

او افزود: آقایان می‌توانند با یک بخشنامه ساده اعلام کنند که جراح عمومی حق انجام عمل زیبایی بینی ندارد، اما چنین دستوری یا صادر نمی‌شود یا جدی گرفته نمی‌شود.

فقط ۱۰ درصد جراحان زیبایی درآمدهای بالائی دارند

بختیاری درباره وضعیت اقتصادی این حوزه نیز تصریح کرد: برخلاف تصور عمومی، تنها حدود ۱۰ درصد پزشکان زیبایی درآمدهای  بالائی دارند، ۲۰ درصد درآمد متوسط  و بیش از ۶۰ درصد با هزینه‌های مطب سر می‌کنند.

او تصریح کرد: بخشی از تبلیغات اینستاگرامی باعث شده مردم به‌جای تجربه و سابقه، به سمت ظواهر تبلیغاتی بروند. یک پزشک جوان با تبلیغات گسترده امروز ممکن است بیشتر از یک جراح باسابقه عمل انجام دهد.

مردم نباید به صفحات با فالوور زیاد اعتماد کنند

دکتر بختیاری با انتقاد از تبلیغات گسترده فضای مجازی گفت: اینســتاگرام امروز معیار انتخاب پزشک شده است؛ درحالی‌که مردم باید به پزشک واقعی مراجعه کنند نه صفحه‌ای که با افراد غیرمتخصص اداره می‌شود.

او افزود: برخی از این صفحات در روز ۱۰ تا ۱۵ عمل می‌گیرند که اصلاً منطقی نیست. یک جراح حداکثر می‌تواند در یک روز سه یا چهار عمل انجام دهد، وگرنه کیفیت کار پایین می‌آید.

هزینه جراحی در ایران و جهان

این پزشک درباره اختلاف قیمت جراحی‌های زیبایی گفت: در اروپا عمل بینی ۷ هزار یوروست، در آمریکا حداقل ۱۷ هزار دلار. در ترکیه ۵ تا ۷ هزار یورو. اما در ایران قیمت‌ها از ۲۰ میلیون تومان شروع می‌شود و بسته به تخصص و مهارت پزشک بالاتر می‌رود.

او ادامه داد: بیمه‌ها در هیچ جای دنیا هزینه جراحی زیبایی را پوشش نمی‌دهند. حتی در ایران هم بخش زیادی از مبلغی که بیمار پرداخت می‌کند صرف اتاق عمل و تیم جراحی می‌شود.

بیماران باید پزشک را بشناسند، نه تبلیغات را

دکتر بختیاری تأکید کرد: انتخاب پزشک باید براساس تخصص، تجربه، مهارت و اخلاق حرفه‌ای باشد. تبلیغات فضای مجازی، مخصوصاً صفحاتی که روزانه ده‌ها عمل معرفی می‌کنند، قابل اعتماد نیستند. مردم باید مستقیماً با پزشک مشورت کنند، نه با ادمین یک صفحه.

او در پایان گفت: زیبایی امروزه تبدیل به سبد مصرفی خانواده‌ها شده است اما باید مراقب بود؛ چون یک انتخاب اشتباه، ممکن است تا آخر عمر قابل جبران نباشد.