تابستان پرتحرک ارس؛ توسعه اقتصادی، فرهنگی و عمرانی در سه ماه دوم سال
منطقه آزاد ارس در فصل تابستان مجموعه‌ای گسترده از فعالیت‌های اقتصادی، فناورانه، فرهنگی و زیرساختی را اجرا کرد. تصویب طرح‌های دانش‌بنیان، بهره‌برداری از نیروگاه‌های خورشیدی، امضای تفاهم‌نامه‌های کلان و اجرای پروژه‌های عمرانی، چشم‌انداز تازه‌ای از حرکت این منطقه به سوی توسعه پایدار و جذب سرمایه‌گذاری ترسیم ساخت.
به گزارش ایلنا، سه ماه دوم سال برای منطقه آزاد ارس، فصلی پرکار و سرشار از رویدادهای مهم بود. از حمایت از طرح‌های نوآورانه و رونمایی از دستاوردهای فناورانه گرفته تا اجرای پروژه‌های کلان عمرانی و حضور فعال در عرصه سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نشان داد که ارس با برنامه‌ریزی دقیق به‌دنبال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق آزاد کشور است. در این دوره، علاوه بر توسعه زیرساخت‌های اقتصادی و صنعتی، حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و گردشگری نیز مورد توجه ویژه قرار گرفتند؛ موضوعی که رویکرد چندبعدی و آینده‌نگر مدیریت این منطقه را بیش‌ازپیش آشکار می‌سازد.
۹ تیر – حمایت از چهار طرح فناورانه
در شورای فناوری مرکز رشد ارس، از میان شش طرح نوآورانه، چهار طرح کاربردی شامل پوشش رنگی شب‌تاب آبگریز و ضدخوردگی، تجهیزات هوشمند داده‌برداری، پلتفرم تله‌مدیسین بین‌المللی و محصولات بهداشت دهان و دندان تصویب شد. برای تجاری‌سازی این پروژه‌ها ۱۲ میلیارد ریال تسهیلات اختصاص یافت تا مسیر ورود به بازار هموار شود و شبکه فناورانه ارس تقویت گردد.
۱۱ تیر – حمایت از تولیدکنندگان
در نشست مشترک صنعتگران و مدیریت ارس، صفر شدن عوارض گمرکی ماشین‌آلات و مواد اولیه صادراتِ مجدد اعلام شد که هزینه تولید را کاهش داد. بر تکمیل زیرساخت‌ها ازجمله آب شرب و معابر صنعتی تأکید شد و تولیدکنندگان مسائل عملیاتی خود را طرح کردند. در پایان از اعضای انجمن تولیدکنندگان و کارآفرینان ارس قدردانی شد تا هم‌افزایی با بخش خصوصی تثبیت شود.
۱۷ تیر – تدوین سند جامع توسعه فرهنگی
پیش‌نویس سند جامع توسعه فرهنگی ارس تدوین شد تا نقشه‌راه برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی باشد. پیشنهادهای اصلاحی بررسی شد و مقرر گردید قبل از نهایی‌سازی، نظر شورای فرهنگ عمومی جلفا اخذ شود. این رویکرد، نگاه متوازن ارس به توسعه فرهنگی در کنار پروژه‌های عمرانی و اقتصادی را نشان داد.
۲۲ تیر – پیشرفت ۹۰٪ «جاده اوراسیا»
پروژه احداث شریان ایواوغلی–گوردیان با طول ۷/۸ کیلومتر به پیشرفت ۹۰ درصد رسید. این محور به‌عنوان مسیر کلیدی برای کاهش ترافیک و انتقال خودروهای سنگین از بافت جلفا تعریف شد. با تخصیص بیش از ۲۱۵۱ میلیارد ریال، بهره‌برداری مسیر، ایمنی و سرعت جابه‌جایی کالا و مسافر را ارتقاء داد.
۸ مرداد – کلنگ‌زنی نیروگاه خورشیدی ارس
پروژه بزرگ نیروگاه خورشیدی ارس به‌عنوان سرمایه‌گذاری راهبردی در سبد انرژی آغاز شد و فاز نخست آن برای بهره‌برداری تا پایان سال برنامه‌ریزی شد. این طرح بخشی از برنامه ملی توسعه ۵۰۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی در مناطق آزاد بود و وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش داد.
۸ مرداد – رونمایی از پلاک خودروهای ورود موقت و سنگین
با رونمایی نخستین پلاک‌های اختصاصی ارس، واردات خودروهای سنگین با حداکثر پنج سال کارکرد (غیرآمریکایی) تسهیل شد. خودروهای پلاک ارس اجازه تردد در سراسر آذربایجان شرقی و خروج موقت از مرزهای نوردوز و پل‌چوبی را دریافت کردند. پروانه‌های دوساله صادر شد و امکان تمدید تا ۱۰ سال فراهم گردید.
۸ مرداد – بازدید از شرکت «تاو کاغذ ارس»
خطوط تولید «تاو کاغذ ارس» با سرمایه‌گذاری ۷۵۰۰ میلیارد ریالی و تصفیه‌خانه ۶۰۰ میلیارد ریالی مورد بازدید قرار گرفت. این واحد در زمینی ۳ هزار مترمربعی و زیربنای ۱۸ هزار مترمربع، سالانه ۲۳ هزار تن انواع کاغذ و مقوای لاینر، کرافت و فلوتینگ تولید می‌کند و ۱۲۰ شغل مستقیم ایجاد کرده است.
۱۱ مرداد – بهره‌برداری از نیروگاه خورشیدی ۷ مگاواتی
نیروگاه ۷ مگاواتی شرکت «گوزل طبیعت» روی زمینی ۱۲ هکتاری و با سرمایه‌گذاری ۲ میلیون دلار ارزی و ۴۰۰ میلیارد ریال به بهره‌برداری رسید و به شبکه برق متصل شد. این پروژه ظرف دو ماه اجرا شد و ۲۰ شغل مستقیم ایجاد کرد. بهره‌برداری نیروگاه ۴۰ مگاواتی نیز برای اواسط شهریور هدف‌گذاری شد.
۱۲ مرداد – رونمایی از کارت گردشگری هوشمند
نخستین کارت گردشگری هوشمند مناطق آزاد به یک گردشگر خارجی تحویل شد. این کارت انتقال ارز، برداشت نقدی و خرید را در مناطق آزاد ممکن کرد و گامی مهم در دیجیتال‌سازی خدمات گردشگری بود. در همین سفر، پروژه‌های پیشران از آزادراه مرند–جلفا تا نیروگاه خورشیدی ۴۲۰ مگاواتی بازدید و کلنگ‌زنی شدند و ارس رتبه نخست عملکردی مناطق آزاد را کسب کرد.
۱۹ مرداد – ثبت تراز تجاری مثبت
تراز تجاری ارس در هفت‌ماه گذشته به مثبت ۷۹ میلیون دلار رسید. در این دوره ۴۶۲ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری داخلی و ۷۷ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب شد؛ صادرات به ۱۸۲ میلیون دلار رسید و ۶۸۸ شغل ایجاد شد. همچنین ۱۶ طرح به بهره‌برداری رسید تا مسیر تبدیل ارس به قطب خورشیدی کشور تقویت شود.
۲۱ مرداد – آغاز «صبا ۶» برای جوانان
دور تازه برنامه تابستانی «صبا ۶» با هدف غنی‌سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان آغاز شد. بیش از ۲۰ برنامه از نقاشی و خوشنویسی تا سفالگری، بازیگری، آموزش هوش مصنوعی و مدیریت رسانه در پردیس ارس دانشگاه تهران اجرا شد و با استقبال خانواده‌ها همراه بود.
۲۷ مرداد – استقبال سرمایه‌گذاران ترکیه‌ای
گروهی از سرمایه‌گذاران ترکیه‌ای آمادگی خود را برای ورود به صنایع فلزی، گلخانه‌ای و تبدیلی در ارس اعلام کردند. مدیریت منطقه، اولویت‌گذاری روی انرژی‌های پاک و آمادگی کامل برای تسریع مجوزها و واگذاری زمین را اعلام کرد تا پروژه‌ها سریع‌تر به فاز اجرایی برسند.
۸ شهریور – افتتاح‌ها و کلنگ‌زنی‌های هفته دولت
پروژه‌هایی به ارزش ۹.۳ هزار میلیارد تومان ازجمله کریدور شهدای اقتدار، نیروگاه خورشیدی ۴۰ مگاواتی، مجموعه ورزش‌های ساحلی، پاساژ صنعتی خداآفرین و چند واحد تولیدی افتتاح شد و ۷۲۳ فرصت شغلی ایجاد کرد. همزمان، نیروگاه CHP با ۱۲.۵ میلیون دلار، شبکه آب و فاضلاب، تقاطع‌های هم‌سطح، مرکز سلامت و فاز دوم مجتمع ستارخان کلنگ‌زنی شد.
۸ تا ۱۱ شهریور – تفاهم‌نامه‌های توسعه زیرساخت و لجستیک
در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی لجستیک، چند تفاهم‌نامه میان ارس و بخش خصوصی امضاء شد. محورهای توافق شامل کشت‌وصنعت، نیروگاه خورشیدی، تله‌کابین گردشگری، مراکز اقامتی، شهرک‌های مسکونی–تجاری و توسعه لجستیک ریلی و جاده‌ای در جلفا، نوردوز و خداآفرین بود. برای تأمین مالی، ابزارهای نوین مانند اوراق بدهی، صندوق پروژه و تأمین مالی جمعی در نظر گرفته شد.
۱۱ شهریور – پروژه‌های عمرانی روستایی
طرح‌های آسفالت‌ریزی، جدول‌گذاری و تعریض معابر در روستاهای ارس با اعتباری بیش از ۲۵ میلیارد ریال اجرا شد. ۴۰۰ تن آسفالت و ۴۵۰ مترمربع جدول‌کشی انجام شد تا ایمنی و کیفیت تردد ارتقاء یابد و چهره روستاها بهبود پیدا کند؛ اقدامی در راستای مسئولیت اجتماعی و توسعه متوازن.
۱۲ شهریور – آغاز تور رایگان «ارس‌گردی»
از ۱۰ شهریور، تورهای رایگان «ارس‌گردی» با دو اتوبوس دوطبقه آغاز شد و تا پایان ماه ادامه یافت. برنامه روزانه صبح از ایستگاه راه‌آهن جلفا و عصر از میدان ژئوپارک اجرا شد و مقاصدی چون کلیساهای تاریخی، حمام جلفا، آبشار آسیاب، پل آهنی و ژئوسایت‌ها را پوشش داد تا برند گردشگری ارس تقویت شود.
۱۵ شهریور – تصویب پنج پرونده ارزش افزوده
کمیسیون تعیین ارزش افزوده پرونده پنج شرکت شامل سایان الکتریک، آیچین تجارت، فراز بالابر نیرو, پلیمر شیمی و جلفا چوب صنعت را تصویب کرد. این مزیت به واحدها اجازه داد بخشی از محصولات را بدون پرداخت عوارض گمرکی به سرزمین اصلی صادر کنند و نقدشوندگی و رقابت‌پذیری آن‌ها افزایش یابد.
۱۷ شهریور – بسته مشوق برای شرکت‌های دانش‌بنیان
شیوه‌نامه مشوق‌ها برای شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و خلاق تصویب شد: تخفیف ۳۰ درصدی قیمت زمین برای فناورها و ۲۰ درصدی برای نوپاها، دریافت فقط ۱۰ درصد پیش‌پرداخت، اقساط ۳۶ ماهه با یک سال تنفس، ۵۰ درصد تخفیف در اجاره سالن‌ها، دفتر رایگان در مرکز رشد، کمک‌هزینه غرفه نمایشگاهی و تخفیف/معافیت در عوارض ثبت شرکت و واردات تجهیزات. هدف، تبدیل ارس به پیشران اقتصاد دانش‌بنیان بود.
۲۰ شهریور – رسیدگی به چالش‌های صنایع کانی غیرفلزی
در نشست تخصصی صنایع کانی غیرفلزی، موضوعات انرژی و سوخت، مجوزها، استعلامات زیست‌محیطی و امور حقوقی طرح و مقرر شد موارد در کوتاه‌ترین زمان و در حدود اختیارات سازمان پیگیری شود. سیاست خوشه‌بندی ۱۱گانه ارس مبنای گفت‌وگو و ارائه راه‌حل‌های کارشناسی قرار گرفت.
۲۳ شهریور – دو انتصاب مدیریتی
با احکام مدیرعامل ارس، هادی کهندل گرگری به‌عنوان سرپرست مدیریت لجستیک و بخشعلی نجف‌زاده به‌عنوان سرپرست مرکز نوردوز منصوب شدند. سوابق فنی و مدیریتی این دو، تکمیل‌کننده چینش منابع انسانی برای چابک‌سازی فرآیندها و ارتقای خدمات بود.
رویکرد چند بعدی ارس در مسیر توسعه زیرساختی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در سه ماه دوم سال
عملکرد سه ماهه دوم سال منطقه آزاد ارس نشان داد که این منطقه با رویکردی چندبعدی، در مسیر توسعه همه‌جانبه گام برداشته است. در حوزه اقتصادی، ثبت تراز تجاری مثبت، جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و بهره‌برداری از چندین نیروگاه خورشیدی دستاورد مهمی بود. در حوزه عمرانی، اجرای پروژه‌های زیرساختی همچون جاده اوراسیا و افتتاح پروژه‌های هفته دولت، مسیر توسعه پایدار را هموار کرد.
از نظر فرهنگی و اجتماعی، طرح‌هایی مانند «صبا ۶» و تور «ارس‌گردی» جایگاه ویژه‌ای یافتند. همچنین امضای تفاهم‌نامه‌های کلان و تصویب مشوق‌های ویژه برای شرکت‌های دانش‌بنیان، چشم‌اندازی روشن برای تبدیل ارس به قطب اقتصاد دانش‌بنیان و پایدار کشور ترسیم ساخت.
