منابع آبی کشور پاسخگوی مصارف موجود نیست

به گزارش ایلنا از وزارت نیرو،  "محمد حب‌وطن" گفت: کشور ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک قرار گرفته و متوسط بارندگی کشور 225 میلی‌متر در سال است؛ این رقم نزدیک یک سوم متوسط بارشی است که در کل دنیا به طور میانگین رخ می‌دهد.

وی افزود: از 225 میلی‌متر بارندگی در کشور بخشی تبخیر می‌شود، بر این اساس، حدود 103 میلیارد مترمکعب آب باقی می‌ماند، این در حالی است که این رقم در20 سال گذشته به طور متوسط 130 میلیارد مترمکعب بود.

این کارشناس ارشد حوزه «آب» کاهش میزان منابع آبی را کشور را متاثر از تغییرات اقلیمی، استمرار خشکسالی‌ها و غیره عنوان کرد و افزود: وزارت نیرو به منظور مدیریت بهینه منابع آب در دسترس، اقداماتی را از سالیان گذشته در دستور قرار داده است که از جمله می‌توان به استحصال منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی اشاره کرد.

حب‌وطن با بیان اینکه از 103 میلیارد مترمکعب 59 میلیاردمتر مکعب را آب‌های سطحی تشکیل می‌دهد، ادامه داد: از این میان 44 میلیارد مترمکعب آب وارد آبخوان‌های کشور می‌شود.

احداث 91 سد بزرگ در دست اجراست

رئیس گروه نظارت و توسعه حکمرانی آب در ادامه یادآور شد: وزارت نیرو به منظور استحصال آب‌های سطحی، حدود 195 سد بزرگ احداث کرده است و ساخت 91 سد بزرگ دیگر را در دست اجرا دارد، همچنین اکنون مطالعات فنی برای ساخت حدود 97 سد بزرگ در حال انجام است.

وی تاکید کرد: اگر همه سدهای در دست اجرا و سدهای مطالعاتی احداث شوند و به بهره‌برداری برسند، در مجموع 55 میلیارد مترمکعب آب در اختیار هموطنان قرار خواهد گرفت.

43 میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی در بخش کشاورزی مصرف می‌شود

حب‌وطن با بیان اینکه تا امروز، حدود 2.4 میلیون هکتار شبکه آبیاری برای انتقال آب به بخش کشاورزی ایجاد شده است، افزود: در حوزه آب‌های زیرزمینی حدود 43 میلیارد مترمکعب در بخش کشاورزی، حدود 4.6 میلیارد مترمکعب آب در بخش شرب و حدود یک میلیارد مترمکعب در بخش صنعت مصرف می‌شود.

مصرف منابع آب زیرزمینی بیش از منابع موجود کشور است

رئیس گروه نظارت و توسعه حکمرانی آب در تشریح وضعیت منابع آب زیرزمینی گفت که مصارف بیش از منابع موجود در کشور است، به‌طوری که در دشت‌ها (آبخوان‌ها) سطح آب زیرزمینی افت پیدا کرده و شاهد کاهش آب‌دهی و خشک شدن برخی از چاه‌ها و در ادامه فرونشست زمین به دلیل برداشت بی‌رویه از چاه‌های آب هستیم.

وی با بیان اینکه بیش از 92 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، تاکید کرد: در شرایط فعلی، منابع آب کشور پاسخگوی مصارف کنونی نیست و این تراز دچار مشکل شده است.

حدود 60 درصد آب در بخش کشاورزی هدر می‌رود

به گفته حب‌وطن؛ راندمان آبیاری در مزارع کشاورزی در برخی از مناطق کشور 45 درصد اعلام می‌شود در چنین شرایط، حدود 50 تا 60 درصد با هدررفت آب در بخش کشاورزی مواجه هستیم؛ بخش بزرگی از این هدررفت آب در مزرعه رخ می‌دهد.

وی افزود: براساس شاخص‌های موجود در جهان، چنانچه سرانه آب در دسترس برای هر یک از افراد کمتر از 1000 مترمکعب در سال باشد، شرایط بحرانی است و اگر کمتر از 1700 مترمکعب در سال باشد در مرحله تنش قرار دارد.

سرانه آب در دسترس هر ایرانی سالانه 1200 مترمکعب است

حب وطن در این زمینه تصریح کرد که سرانه آب در دسترس هر ایرانی به صورت سالانه از سال 1387 به بعد حدود 1200 مترمکعب است، بر این اساس کشور در مرحله تنش آبی قرار دارد؛ اما پیش‌بینی می‌شود در حدود سال 1420 اگر روند مصرف آب با همین شیب ادامه یابد ممکن است به مرحله بحران برسیم.

رئیس گروه نظارت و توسعه حکمرانی آب اظهار کرد: وزارت نیرو با علم به این موضوع که منابع آبی کشور محدود است، راه‌کارهایی را پیش‌بینی کرده است که یکی از مهمترین این راه‌کارها استحصال آب دریا و انتقال آب به استان‌های مختلف است. پیش‌بینی شده 50 درصد آب استحصال شده از دریا به استان‌های ساحلی و 50 درصد دیگر به استان‌های فلات مرکزی اختصاص یابد.

وی با بیان اینکه آب‌های زیرزمینی حدود 55 درصد از آب مورد نیاز کشور را تامین می‌کند، افزود: براین اساس این موضوع همواره مورد توجه وزارت نیرو بوده است؛ از 15 سال گذشته طرحی تحت عنوان طرح احیا و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی در دستورکار قرار گرفت؛ این طرح شامل جلوگیری از اضافه برداشت و برداشت‌های غیرمجازی می‌شود که از طریق چاه‌های آب انجام می‌شود.

پروانه‌های بهره‌برداری چهار دهه گذشته از چاه‌های آب کشاورزان به روزرسانی می‌شود

حب‌وطن در این زمینه ادامه داد: بخشی مربوط به نصب کنتور روی چاه‌های آب کشاورزی است تا مصرف آب متناسب با میزان آبی که در پروانه بهره‌برداری کشاورزان درج شده است کنترل شود.همچنین در این طرح آمده است که پروانه‌های بهره‌برداری از چاه‌های آب کشاورزی که حدود 30 تا 40 سال پیش به کشاورزان ارائه شده، متناسب با خشکسالی‌های اخیر تنظیم شود تا وضعیت آبخوان‌ها بهبود یابد.

وی خاطرنشان کرد: راهکار دیگر وزارت نیرو برای مدیریت مصرف آب، استفاده از پساب است، در این طرح بخش قابل توجه و مهمی از مصارف آب در منازل مشترکان از طریق فاضلاب و چاه‌های جذبی به فاضلاب تبدیل و نهایتا تصفیه می‌شود و در مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.