دانشنامه فلسفه استنفورد؛
مجالی برای آشنایی عمومی با فلسفه
انتشارات ققنوس کتاب‌های فلسفی «هانا آرت»، «زیبایی شناسی اگزیستانسیالیستیی»، «آگاهی» و «دوستی»، از مجموعه مقالات دانشنامه فلسفه استانفورد را منتشر کرد.
بسیاری از کسانی که در ایران به نحوی کار فلسفی می‌کنند و با فضای مجازی اینترنت نیز بیگانه نیستند؛ نام دانشنامه فلسفه استنفورد را شنیده‌اند و چه بسا از این مجموعه کم‌نظیر بهره نیز برده باشند.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ چند کتاب تازه از مجموعه مقالات دانشنامه فلسفه استانفورد به چاپ رسید. «دوستی، آگاهی، زیبایی‌شناسی اگزانسیالیستی و هانا آرنت» چهار جلد کتابی است که توسط انتشارات ققنوس در قطع پالتویی و شمارگان ۱۶۵۰ جلد و به قیمت پشت جلد ۵هزار تومان منتشر شده است.
این کتاب‌ها که با همت و دبیری «مسعود علیا» گردآوری شده‌اند، حاصل طرحی برای ترجمه و انتشار گزیده‌ای از مدخل‌های این دانشنامه است با هدف گستردن تاثیر آن و فراهم کردن امکان دسترسی هرچه بیشتر خوانندگان فارسی زبان به مقالات راهگشایی که در این مجموعه آمده است.
باتوجه به ویژگی‌های دانشنامه فلسفه استانفورد شاید بیراه نباشد؛ بگوییم برای کسی که می‌خواهد اولین بار با مسئله یا مبحثی در فلسفه آشنا شود یا شناخت بهتری از آن حاصل کند، یکی از گزینه‌های مناسب این است که کار را با خواندن مدخل یا مدخل‌های مربوط به آن در این دانشنامه آغاز کند.
«هانا آرنت»
کتاب «هانا آرنت» به معرفی یکی از تاثیرگذار‌ترین فیلسوفان سیاسی قرن بیستم پرداخته است. هانا آرنت(۱۹۰۶ – ۱۹۷۵) از متفکران سیاسی پیشرو در قرن بیستم بود. او آلمانی و الاصل و یهودی بود که پس از قدرت گرفتن هیتلر به فرانسه رفت و شش سالی را در آنجا سکونت یافت و پس از آن به امریکا مهاجرت کرد.
آرنت در زمینه سیاسی و اجتماعی بسیار فعال بود. این کتاب در ۶ فصل زندگی نامه و شرح چگونه زیستن هانا آرنت را به رشته تحریر درآورده است.
هانا آرنت نوشته «ماوریتسیو دنتروس» و برگردان مریم خدادادی در ۹۵ صفحه منتشر شده است.
«زیبایی‌شناسی اگزنسیالیستی»
بسیاری از فلاسفه‌ای که عموما «اگزنسیالیست» خوانده می‌شوند سهم تعیین کننده و اصیلی در تفکر زیبایی‌شناختی داشته‌اند. در بسیاری از موارد، اشتغالی اساسی به پیشه‌ای هنری «در مقام رمان نویس، نمایشنامه نویس یا موسیقی‌دان» تفکر آن‌ها را در باب تجربه زیبایی‌شناختی می‌پروراند. این موضوع از پیش در مورد آن دو فیلسوف اصلی که الهام بخش اگزیستانسیالیسم قرن بیستم بودند صادق است: سورن کی یر کگور و فردریش نیچه.
هرچند به دلیل تنگی مجال این مدخل به متفکران قرن بیست و یکمی محدود است که در مقطعی لقب «اگزیستانسیالیست» را به عنوان توصیفی درست از تفکرشان پذیرفته‌اند، و مهم‌ترین مشارکت‌ها را در زیبایی‌شناسی داشته‌اند: آلبر کامو، سیمون دوبووار، گابریل مارسل، موریس مورلو - پونتی و ژان پل سار‌تر.
کتاب زیبایی‌شناسی اگزانسیالیستی اثری از «ژان - فیلیپ درانتی» و برگردان «هدی ندایی فر» بوده و در ۱۰ بخش و ۹۶ صفحه به معرفی زیبایی‌شناسی اگزیستانسیالیستی پرداخته است.(بیان متافیزیکی زیبایی‌شناسی اگزیستانسیالیستی، هسته پدیدار‌شناسانه زیبایی‌شناسی اگزیستانسیالیستی، هنر به مثابه آشکارسازی جهان، هنر به مثابه بیان اختیار انسان، هنر و پوچی، هستی‌شناسی اثر هنری، نظریه بیان، هنرمند، مخاطب و «نظام هنر‌ها» از منظری اگزیستانسیالیستی) نام بخش‌های مختلف این مجموعه است.
«آگاهی»
شاید هیچ جنبه‌ای از ذهن آشنا‌تر یا سردرگم‌تر از آگاهی و تجربه آگاهانه ما از خود و جهان نباشد. مساله آگاهی مسلما موضوع محوری در نظریه‌پردازی کنونی ما درباره ذهن است. با وجود اینکه هیچ نظریه مورد اتفاقی درباره آگاهی وجود ندارد، اجماعی گسترده، هرچند نه کاملا فراگیر، درباره این رای وجود دارد که تبین بسنده‌ای از ذهن مستلزم فهم روشنی از آگاهی و جایگاه آن در طبیعت است. هم باید بفهمیم که آگاهی چیست و هم باید دریابیم که باسایر جنبه‌های واقعیت - جنبه‌های ناآگاهانه - چه رابطه‌ای دارد.
کتاب «آگاهی» نوشته «رابرت ون گولیک» و برگردان «یاسر پوراسماعیل» در ۱۰ بخش و ۱۳۲ صفحه و قیمت پشت جلد ۷ هزارتومان منتشر شده است.
این کتاب ترجمه‌ای است از: Consciousness. این مجموعه با کسب اجازه از گردانندگان دانشنامه فلسفه استنفورد منتشر می‌شود.
«دوستی»
دوستی را رابطه‌ای مشخصاً فردی درنظر می‌گیریم که مبتنی بر دلبستگی دو دوست به خیر و سعادت یکدیگر. به خاطر خود دوست، و مشتمل بر میزانی از صمیمیت است. تردیدی نیست که دوستی، به این معنا، قشی محوری در زندگی ما دارد. این امر تا اندازه‌ای بدین جهت است که دلبستگی ویژه ما به دوستانمان قاعدتاً در مجموعه گسترده‌تری از دلبستگی‌ها. ازجمله دلبستگی‌های اخلاقی، جای گرفته و تا اندازه‌ای هم بدین سبب است که دوستانمان می‌توانند در شکل‌گیری منش شخصی ما تأثیر بگذارند. با نظر به این جایگاه محوری، مسائل مهمی رخ می‌نمایند در باب توجیه دوستی و در همین باب، روا بودن یا نبودن «تعویض دوست با فردی بهتر از او» در مواقعی که با شخص جدیدی روبه رو می‌شویم؛ همین‌طور در باب امکان سازگاری میان مقتضیات دوستی و مقتضیات اخلاق در مواردی که این دو ظاهراً با هم در تعارضند.
این کتاب دارای سه فصل است با عنوان‌های: «ماهیت دوستی»، «ارزش و توجیه دوستی»، «دوستی و نظریه اخلاقی».
کتاب «آگاهی» نوشته بنت هلم و برگردان راضیه سلیم‌زاده با۱۶۵۰ نسخه در ۸۴ صفحه با قیمت ۵هزار تومان منتشر شد.
