مصائب زنان مجرد در آزمون‌های استخدامی؛ تبعیض علیه مجردها

«سیمین کاظمی» پژوهشگر مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره مصائب زنان مجرد در آزمون‌های استخدامی و در نظر گرفتن امتیاز استخدام برای زنان متاهل و داشتن فرزند گفت: در ساختار سیاسی و اجتماعی ایران، خانواده از اهمیت زیادی برخوردار است، چون می‌تواند کارکردهایی مانند کنترل میل جنسی و تولید مثل و بقا داشته باشد. از این رو تأکید زیادی بر خانواده می‌شود. از این منظر افراد مجرد کسانی هستند که از الگوی مطلوب ساختار کنونی تمرّد کرده‌اند و به انتظاری که از آن‌ها می‌رفته، پاسخ مثبت نداده‌اند.

تبعیض علیه افراد مجرد

به گفته وی در این ساختار شخص مجرد، شخصی است که مرتکب کجروی شده، کارکردی برای جامعه ندارد و امکان کنترل بر او کمتر است. به همین دلیل تجرد در ساختار فعلی به عنوان یک برچسب منفی استفاده می‌شود و افراد را از بعضی حقوق، منابع و امتیازات محروم می‌کند. در واقع آنچه اتفاق می‌افتد تبعیض علیه افراد مجرد است که با اتکا به حقانیت خانواده، چنین شکلی از تبعیض عادی جلوه داده می‌شود.

این جامعه‌شناس خاطرنشان کرد: یکی دیگر از کارکردهای خانواده این است که شناسایی یا به رسمیت شناختن افراد و حقوق آن‌ها از مسیر خانواده تعریف شده است و این امر به خصوص درباره زنان صدق می‌کند. برای زنان نقش‌های مادری و همسری بر نقش‌های اجتماعی‌شان اولویت دارند؛ یعنی از زن انتظار می‌رود نقش همسر و مادر را بپذیرد و در واقع آن کارکردهای مورد انتظار از خانواده را عینیت ببخشد.

 زن مجرد به عنوان دشمن نظم اجتماعی شناسایی می‌شود

کاظمی در ادامه گفت: اگر زن چنین نقشی را پذیرفت، نسبت به زنان مجرد می‌تواند از امتیازاتی مثل استخدام برخوردار شود. هر چند که زن متاهل با مرد متاهل برابر نیست و این امتیاز صرفا در قیاس با زنان مجرد است. اگر زن مجرد باشد، به عنوان دشمن نظم اجتماعی شناسایی می‌شود، که با شکستن چارچوب خانواده می‌خواهد وارد جامعه شود. برای همین است که آمار زنان مجرد به عنوان بحران معرفی می‌شود و فضای نگرانی و اکراه از زن مجرد ایجاد می‌شود.

این پژوهشگر حوزه زنان با بیان اینکه یک بخش دیگر این سوگیری جنسیتی در مورد زنان مجرد به عملکرد فیزیولوژیک زنان یعنی سن باروری مربوط می‌شود، گفت: از آنجا که سن باروری زنان محدود به ۱۵-۴۹ سال است، این محدودیت، تجرد زنان را غیرقابل قبول‌تر از مردان می‌کنند که سن عملکرد جنسی‌شان بیشتر است.

 توانمندی‌های افراد مجرد در شرایط سینگلیسم نادیده گرفته می‌شود

کاظمی در پایان تاکید کرد: تبعیض علیه افراد مجرد، نه تنها خلاف اصل برابری انسان‌ها است و حقوق آن‌ها را نقض می‌کند، بلکه منجر به انزوا و سرخوردگی و محرومیت این بخش از جامعه می‌شود. افراد مجرد به خصوص زنان، در معرض فقر، تنهایی، فقدان حمایت اجتماعی و دولتی هستند و به این ترتیب زندگی برای آن دشوارتر می‌شود و در مقابل مشکلات آسیب‌پذیر می‌شوند.

پژوهشگر مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: شایستگی‌ها و توانمندی‌های افراد مجرد در شرایط سینگلیسم نادیده گرفته می‌شود و به زندگی که سزاوارش هستند دست پیدا نمی‌کنند و جامعه هم از توانایی و خدمات این دسته از افراد محروم می‌شود.