کیفیت سوخت دوم واحدهای صنعتی استان تهران باید تا سطح یورو۴ ارتقا یابد

«زهره عبادتی»، معاون محیط‌زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با تاکید بر این که افزایش غلظت آلاینده‌های جوی در روزهای گذشته، نشان می‌دهد که در ایام سرد امسال نیز مانند سال‌های گذشته شاهد تشدید آلودگی هوای پایتخت خواهیم بود و به نظر نمی‌رسد که کیفیت هوای تهران در پاییز و زمستان ۱۴۰۲ تغییر خاصی نسبت به سال‌های گذشته داشته باشد، اظهار داشت: آلودگی هوای تهران تابعی از شرایط توپوگرافی و اقلیمی پایتخت، بروز پدیده وارنگی دما در فصول سرد سال و همچنین انتشار آلاینده‌های جوی از منابع ساکن و متحرک است و با توجه به این که هیچ‌کدام از این شرایط در سال جاری تفاوت محسوسی نسبت به سال‌های قبل نکرده است، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که وضعیت آلودگی هوای پایتخت و تعداد روزهای آلوده در سال جاری نسبت به سنوات گذشته چندان متفاوت باشد. 

وی افزود: آنچه می‌تواند وضعیت آلودگی هوای تهران و سایر کلانشهرها را بخصوص در فصول سرد سال تغییر دهد، اجرای کامل تکالیف روی‌زمین‌مانده‌ای است که در قانون هوای پاک و سایر قوانین و مقررات مشابه برای دستگاه‌های گوناگون کشور تعیین شده است. البته با پیگیری‌های جدی که در دولت سیزدهم برای مقابله با ترک‌فعل‌های صورت‌گرفته در دولت‌های پیشین برای اجرای قانون هوای پاک انجام شده است، در حال حاضر اغلب دستگاه‌ها، وضعیت بهتری در عمل به وظایف قانونی خود در مقابله با آلودگی هوا نسبت به سال‌های قبل دارند، ولی نتیجه اقداماتی که در زمینه کاهش انتشار آلاینده‌های جوی در پایتخت و دیگر کلانشهرها در حال اجرا است، در بلندمدت قابل مشاهده خواهد بود و نباید انتظار داشت که با اقدامات محدود انجام‌شده، در کوتاه‌مدت شاهد کاهش آلودگی هوای تهران و دیگر شهرهای بزرگ باشیم. 

به نتیجه رسیدن اقدامات شهرداری برای نوسازی حمل‌ونقل عمومی زمان‌بر است

عبادتی با بیان این که اقدامات اخیر شهرداری تهران برای توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت، از جمله اقداماتی است که نتیجه آن در بلندمدت قابل مشاهده خواهد بود، گفت: با توجه به سهم قابل توجه منابع متحرک در انتشار آلاینده‌ها در آسمان تهران و با توجه به این که شاهد افزایش استفاده شهروندان از خودروهای شخصی در سال‌های اخیر بوده‌ایم، قطعا توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت بخصوص مترو و اتوبوسرانی می‌تواند نقش مهمی در کاهش آلودگی هوای تهران داشته باشد. شهرداری نیز از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا کنون، اقدامات قابل توجهی را در این زمینه انجام داده است، اما هنوز نتیجه این اقدامات از جمله ورود اتوبوس‌ها یا واگن‌های جدید مترو به ناوگان پایتخت چندان ملموس نیست و چند سال طول می‌کشد تا برنامه‌هایی که شهرداری تهران در این زمینه اعلام کرده است، به ثمر بنشیند. 

معاون محیط‌زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران ادامه داد: یکی از مهمترین معضلات موجود که در تشدید آلودگی هوای پایتخت نقش مهمی دارد، کُند شدن روند اسقاط وسایل نقلیه فرسوده در سال‌های اخیر و تردد بیش از حد این وسایل در سطح شهر تهران است. البته در سال ۱۴۰۱، قانون ساماندهی صنعت خودرو در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. در ماده ۱۰ این قانون به موضوع از رده خارج کردن خودروهای فرسوده پرداخته شده که آیین‌نامه اجرایی این ماده نیز در روزهای پایانی سال گذشته، تدوین و ابلاغ شد که براساس آن، از رده خارج کردن این خودروها برعهده وزارت صمت قرار داده شده است. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که اقدامات لازم در این زمینه توسط وزارت صمت آغاز شده است، ولی نتیجه‌بخش بودن این اقدامات قطعا زمان می‌برد. 

وی در ادامه اظهار داشت: وزارت صمت صندوقی را تشکیل داده که در آن، قرار است از محل مبالغ دریافتی مربوط به پلاک‌گذاری خودروها، به مالکان خودروهای فرسوده تسهیلات داده شود تا این افراد بتوانند خودروهای خود را از رده خارج کنند. خوشبختانه این موضوعات در حال پیگیری است و برخلاف سال‌های گذشته که روند اسقاط خودروهای فرسوده کاملا بلاتکلیف مانده بود، در حال حاضر چارچوب مشخصی برای این کار تعریف شده است و در دست اجرا قرار دارد، ولی این اقدامات هنوز منتج به نتیجه مشخصی که بتواند روی کاهش آلودگی هوا تاثیر قابل توجهی بگذارد، نشده است؛ البته امید داریم که در ماه‌های آتی شاهد افزایش سرعت از رده خارج کردن خودروهای فرسوده باشیم. 

در سال‌های اخیر، هیچ‌گونه مازوت‌سوزی در سطح استان تهران انجام نشده است

عبادتی با تاکید بر این که در سال‌های اخیر، هیچ‌گونه مازوت‌سوزی در سطح استان تهران انجام نشده است، گفت: خوشبختانه هماهنگی مناسبی بین اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی وجود دارد تا به هیچ وجه به نیروگاه‌ها و صنایعی که در سطح استان فعال هستند، سوخت مازوت داده نشود و در سال ۱۴۰۲ نیز تا امروز هیچ گزارشی از مازوت‌سوزی در استان تهران نداشته‌ایم. البته برخی واحدهای صنعتی، به‌جز مازوت بعضا اقدام به مصرف سوخت‌های غیراستاندارد دیگری می‌کنند که این مساله می‌تواند در تشدید آلودگی هوای تهران تاثیرگذار باشد، ولی اداره‌کل محیط‌زیست استان و ادارات شهرستانی تلاش می‌کنند که از هرگونه مصرف سوخت غیراستاندارد در واحدهای صنعتی کوچک و بزرگ جلوگیری کنند و طبق قانون و با هماهنگی مراجع قضایی، با واحدهای متخلف و آلاینده برخورد کنند. 

این مقام مسئول در اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران خاطرنشان کرد: با توجه به گزارش‌های دریافت‌شده مبنی بر اجاره کاتالیست یا دیگر قطعات مربوط به کنترل آلایندگی خودروها پیش از انجام آزمون معاینه فنی و همچنین صدور برگه‌های معاینه فنی خلاف واقع در برخی مراکز در سال‌های گذشته، اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران با همکاری استانداری و شهرداری، از ابتدای امسال به صورت جدی تشدید نظارت بر مراکز معاینه فنی پایتخت و سایر شهرستان‌های استان را در دستور کار قرار داده است، به نحوی که بازدیدهای سرزده کارشناسان ما از این مراکز به صورت مستمر انجام می‌شود و هر زمان که متوجه تخلف یک مرکز شویم، از طریق سامانه «سیمفا»، جلوگیری فعالیت آن مرکز را تا رفع کامل نواقص مربوطه خواهیم گرفت. همچنین اگر تخلف یک مرکز معاینه فنی تداوم داشته باشد، مسئولان آن را به مراجع قضایی معرفی می‌کنیم. 

نیاز جدی به اسقاط خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی

عبادتی با اشاره به سهم بالای منابع متحرک در تشدید آلودگی هوای تهران عنوان کرد: سال‌هاست که گفته می‌شود منابع متحرک نقش اصلی را در تشدید آلودگی هوای پایتخت دارند و بر همین اساس، می‌توان از رده خارج کردن خودروهای فرسوده را از جمله اقدامات بسیار ضروری برای کاهش انتشار آلاینده‌ها در آسمان تهران دانست. البته فراهم کردن اعتبارات مورد نیاز برای ارائه تسهیلات به مالکان خودروهای فرسوده به‌ویژه در حوزه ناوگان حمل‌ونقل سنگین و خودروهای دیزلی زمان‌بر است و با توجه به این که فقط حدود ۶ ماه از اجرای ساز و کار جدید تعریف‌شده برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده می‌گذرد، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که تا پایان امسال، آمار اسقاط این خودروها تفاوت محسوسی با سال‌های گذشته داشته باشد، ولی امیدواریم با حمایت‌های مضاعف دولت، در سال آینده شرایط از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به شکل ملموسی تغییر کند. 

معاون محیط‌زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران ادامه داد: با توجه به بالا بودن حجم ترافیک و بارگذاری بیش از حد وسایل نقلیه در شهر تهران و با توجه به این که متاسفانه در یک دهه گذشته روند توسعه و نوسازی وسایل نقلیه عمومی در پایتخت به‌شدت کُند شده است، در حال حاضر کمبود شدیدی در ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران احساس می‌شود. البته شهرداری تهران برنامه‌ریزی‌های مناسبی را برای جبران این کمبود انجام داده است و قراردادهایی را هم با تولیدکنندگان داخلی و خارجی واگن‌های مترو و اتوبوس‌های دیزلی و برقی منعقد کرده یا در دست انعقاد دارد، ولی حتما به ثمر نشستن این برنامه‌ها و ورود اتوبوس‌ها و قطارهای جدید به ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت زمان‌بر خواهد بود. 

وی در پایان تصریح کرد: ارتقای کیفیت سوخت تولیدی و توزیعی در سطح استان تهران می‌تواند به کاهش آلودگی هوای پایتخت و سایر شهرستان‌های استان کمک کند. البته در حال حاضر سوخت با کیفیت یورو۴ در جایگاه‌های عرضه سوخت در سطح شهر تهران توزیع می‌شود، ولی ما انتظار داریم کیفیت سوخت دوم یا همان گازوئیلی که در اختیار واحدهای صنعتی استان قرار می‌گیرد نیز تا سطح یورو۴ ارتقا پیدا کند تا کمتر شاهد انتشار آلاینده‌های جوی بر اثر مصرف سوخت‌های غیراستاندارد در منابع ساکن استان تهران باشیم.