«نوع بیان مطالبات» اگر دور از منطق و شأن‌ نخبگی باشد، جامعه آن را پس می‌زند

«مهدی بدیعی» رئیس دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص سبک گفتمان کارآمد در شرایط خاص اجتماعی و وجوه و شاخص‌های چنین گفتمانی توضیح داد: همه می‌دانیم که دانشگاه نماد دانش، تفکر و تعقل است. در روزهای اخیر متاسفانه بستر رسانه‌ای و فضای متاثر از شبکه‌های اجتماعی که با مدیریت کسانی جلو می‌رود که خیرخواه مردم نیستند، باعث ایجاد فضایی به دور از تعقل و وضعیتی سطحی نگرانه شد. 

رئیس دانشگاه صنعتی جندی شاپور تصریح کرد: چنین فضایی اجازه تفکر را از مخاطب خود می‌گیرد و علاوه برجامعه، در دانشگاه شرایطی ایجاد می‌کند که متناسب با ماهیت دانشگاه نیست و شرایط بیشتر به سمت اغتشاش می‌رود. البته شرط ایجاد فضای عقلانی که لازمه دانشگاه است، دور شدن از برخوردهای هیجانی و مخرب است. در دانشگاه بسترهای قانونی از قبل برای بیان مطالبات دیده شده است و از سالهای قبل مورد استفاده قرار گرفته است و هرکسی هر نظری که دارد می‌تواند در این بسترها به بیان آن بپردازد. 

بدیعی در ادامه گفت: این بسترها که همه با آن آشنا هستیم همان کرسی‌های آزاداندیشی، مناظرات وکارگاه‌هایی است که برگزار می‌شود حتی به طور خاص برای اساتید و اعضای هیات علمی جلسات هم اندیشی‌ را داریم که من سال‌ها دبیر هم اندیشی ها بودم و واقعا از این فضا در شرایط مورد نیاز استفاده مطلوب برده ایم. 

او در ادامه با بیان اینکه این بسترهای موجود قابلیت استفاده در زمان و شرایط مختلف را دارند، یادآوری کرد: اگر اعتراضی وجود دارد در این فضاهایی که ذکر کردم، می‌توان به بیان آن پرداخت وگرنه دانشگاه جای تعقل و دانش است و می‌طلبد که اگر مطلب یا اعتراضی وجود دارد، در بستری با چنین شاخصه‌هایی آن را مطرح کرد که هم قانونی است و هم جایگاهی برایش دیده شده است. 

بدیعی در مورد وجود خلاء گفتمانی و برطرف کردن چنین مسئله‌ای، اظهار کرد: مطالبات هرچه که هست از جامعه نخبگان انتظار می‌رود با دیدگاهی عقلانی دست به مطالبه‌گری بزنند و دانشگاه هم جای مناسبی برای بیان عقلانی مطالبات است. دانشگاهیان هم بستر کافی برای مطالبه دارند، هم اینکه اگر مطالبه‌شان به حق باشد، اتفاقا چنین مطالبه‌گری به نفع کل جامعه خواهد بود و ثمربخشی دارد. در واقع دانشگاهیان و جامعه نخبگانی می‌توانند ایده آفرینی کنند و مسئولان را از کمبودها، خلا یا نیازهایی که فکر می‌کنند وجود دارد، آگاه کنند و اصلا به نظر این آگاه‌سازی وظیفه نخبگان دانشگاهی است که اگر کمبودی حس می‌کنند، بیانش کنند. از نخبه و یک فرد دانشگاهی انتظار نخبگی داریم و اتفاقا اگر فکر می‌کنند مطلب به حقی وجود دارد، انتظار داریم که آن را پیگیری کنند. 

او در مورد نیاز به سبک گفتمانی جایگزین در شرایطی که حس می‌شود، وضعیت گفتمانی فعلی پاسخگو نیست، توضیح داد: اگر مطالبه یا نیازی در مسیر منطقی و به دور از اغتشاش جلو برود، خود به خود جامعه آن مطالبه به حق را پشتیبانی خواهد کرد و مردم هم پشت چنین خواسته‌ای می‌ایستند و آن خواسته دیده و شنیده می‌شود و در این حالت مطالبه به حق چون پشتیبانی کل جامعه را به همراه دارد به سرانجام و نتیجه هم خواهد رسید، اما وقتی رفتارها و نوع بیان مطالبات دور از شان نخبگی و منطق باشد، جامعه چنین خواسته‌ای را پس می‌زند و دیگر آن مطلب مورد نظر حتی اگر به حق هم باشد، دیده نمی‌شود. مردم هم از چنین راهی کنار می‌کشند و حمایت نمی‌کنند، ولی اگر بیان خواسته منطقی باشد، مسئولان وقتی مطالبات مردم به حق است، باید آن را بشنوند. 

رئیس دانشگاه صنعتی جندی شاپور در مورد طبقه اجتماعی معترضان توضیح داد: دانشجو روح پاکی دارد و آزادی خواه و عدالت خواه است. دانشجوها به دلیل کرونا از جو عقلانی دانشگاه به دور بودند و زمان لازم است تا دوباره با شرایط دانشگاه آشنا شوند. نمی‌توان گفت شعارهایی که شنیدیم شانیت دانشگاه و دانشجویی داشته‌اند و اصلا هیچ کجای دنیا چنین برخوردهای مورد پسند نیست چه برسد در نظام اسلامی که انتظار دارد اخلاقیات رعایت شود. وضعیت اخیر بیشتر متاثر از فضاهای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی بود. اعتراضات اخیر به دلیل اینکه از دل جامعه بیرون نیامده است، نیاز واقعی جامعه را منعکس نمی‌کند. به نظر من شعارها نشان دهنده آن چیزی که جامعه ما واقعا به آن نیاز دارد نیست. در واقع به نظر می‌رسد آنچه مطرح شد، نیاز کسانی است که در شبکه‌های اجتماعی افکار را مدیریت می‌کنند، نه نیاز جامعه. 

بدیعی در مورد نقش هدایتگری روسای دانشگاه‌ها و استفاده از این نقش در شرایط ناآرام اجتماعی بیان کرد: الگوی دانشجوها، اساتید و هیات علمی هستند. با هدایت اساتید و هیات علمی می‌توان در شرایطی که فضا ناآرام است، بسترها را به سمت تعقل و دانش پیش برد و از سوی دیگر اساتید و هیات علمی‌ها به نوعی نخبگان جامعه هستند و اگر قرار باشد جامعه به کلی به سوی عقلانیت حرکت کند، لازم است اساتید تاثیرگذار باشند و نقش هدایتگری ایفا کنند.