مدیر آبوخاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین گفت: عملیات مرمت و بازسازی 19 رشته قنات در سال جاری در استان در حال اجرا و بخشی نیز تکمیل شده است.
ایران در ۵۰ سال اخیر، نزدیک به ۷۰ هزار رشته قنات داشت که در ۵ دهه اخیر، ۳۵ هزار رشته قنات را بهدلیل تغییر اقلیم، حفر چاههای بیرویه و از دست رفتن حرایم قناتها برای همیشه از دستداد. با این وجود، ۳۴ هزار رشته قنات دیگر همچنان باقی مانده است که همین تعداد باقی مانده نیز ایران را هنوز در صدر کشورهای جهان در برخورداری از تعداد قناتها نشانده است. متخصصان قنات در ایران اما زنگ هشدار قناتها را مدتهاست بهصدا درآوردهاند. «محمد برشان» مدیر مرکز قنات استان کرمان معتقد است، قناتهای ایران بیش از آنکه در خطر فرونشست قرار بگیرند، دچار فروچاله شدهاند.
قنات را بدون شک میتوان شاهرگ اقتصادی قرون متوالی و متمادی ایران قدیم دانست شبکه قنوات تمام شهرها و روستاها را گرفته بود و علاوه بر تامین آب کشاورزی آب شرب این سرزمین را تامین میکرد. این سازه کم خرج و بادوام تاب فناوری ناهمساز حفر چاههای عمیق و نیز طاقت توسعه شهرنشینی شتاب زده جدید را نیاورد و دستخوش مصائب و خسارت فراوانی شد. شهرهای رو به رشد نه تنها نتوانست از این منبع سالم، ارزان و بهداشتی که با محیط زیست و توسعه پایدار همسویی دارد استفاه مناسب ببرد بلکه خواسته تا ناخواسته به تخریب آن نیز اقدام کرد. پژوهشهای انجام شده نشان میدهد قنات یا کاریز سازه آبی است که سازنده و تکمیل کننده آن ایرانیان هستند کاریز پس از ایجاد به علت کارایی مطلوب و مناسب به دیگر مناطق کره زمین گسترش یافته و آب زیرزمینی را در دسترس استفاده کنندگان قرار داده است.
مدیر پایگاه جهانی قناتهای ایران با اشاره به پرچالشترین قناتهای ثبت جهانی شده ایران گفت: برای مدیریت این قناتها با کمبود نیروی متخصص در استانها روبه رو هستیم. ضمن آنکه هنوز مدیران ما شناخت کافی درخصوص قنات ندارند.
دفتر مرکزی پایگاه باغهای جهانی، بیابان لوت و قنات ایرانی در کاخ موزه گلستان با حضور مدیر امور پایگاه، مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان و کارشناسان پایگاهها راهاندازی شد.
