با حضور اعضای شورای سیاست گذاری؛
سیاستهای سی و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر تشریح شد
فضای تئاتر کشور فضای زندهای است، اگرچه خیلی فاصله داریم تا سرانه استاندارد تئاتر به سطح معقولی برسد. ما با مردم اروپا و سایر نقاط در میزان استفاده از تئاتر بسیار متفاوتیم، ولی بالاخره در سراسر کشور چهارهزار عنوان تئاتر در سال اجرا میشود که هر یک به طور متوسط ۱۰ اجرا دارد و حدود ۶۰ هزار اجرا در کشور صورت میگیرد.
ایلنا: نشست شورای سیاستگذاری سی و دومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، با حضور حمید شاه آبادی، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی، اسماعیل عالی زاد دبیر سی و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر و جمعی دیگر از مسئولان برگزار شد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی مرکز هنرهای نمایشی، حمید شاه آبادی در این نشست بیان کرد: سه دوره توفیق برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر فجر را در بین اصحاب فرهنگ و هنر داشتیم و با یک نگاه به سه سال گذشته بدون مبالغه و با آمار و ارقام میتوان تفاوتهای هر یک از این سه دوره را احساس و استناد کرد که در هر یک از بخشها و حوزهها چه پیشرفتهایی داشتهایم. هیچ تردیدی نداریم که جشنواره سال ۸۹ از سال ۸۸ بهتر بوده و به دلایل مختلف و با شاخصههای معین میتوان این ادعا را داشت. البته هر یک در درون خودشان ضعفها، بحرانها و گرفتاریهای کاری خودشان را نیز داشتهاند. اکنون خوشحالم که در ابتدای دولت یازدهم تجربیات گذشته به خدمت گرفته شود و ذیل یک برنامه چهارساله این حرکت انجام بگیرد. همواره در این سالها تاکید کردهایم که شورای سیاست گذاری جشنواره بین المللی تئاتر فجر یک شورای حقوقی و مداوم است و تقریبا تمام اعضای آن طی این چند سال حضور داشتهاند. تردیدی نیست که جشنواره تئاتر فجر ما بزرگترین رویداد تئاتری منطقه است و در دنیا جزء مهمترین، فنیترین و تخصصیترین جشنواره هاست. ما در دنیا کمتر جشنوارهای را سراغ داریم که در آن ۱۴۰ یا ۱۵۰ اثر بتواند از بین هزار اثر با نظام پیچیده فنی و دقیق به این مرحله برسد.
وی افزود: تقریبا در هر سه سال بحث دستاوردهای انقلاب اسلامی مطرح میشود و بحث دیگر این است که بالاخره این رویداد بزرگ قرار است میزان تاثیرگذاریاش در جریان هنری و فرهنگی کشور چه چیزی باشد. به نحو انتزاعی رویدادهای مختلفی را در سراسر کشور در حوزه تئاتر داریم و فضای تئاتر کشورمان نیز فضای زندهای است، اگرچه خیلی فاصله داریم تا سرانه استاندارد تئاتر به سطح معقولی برسد. ما با مردم اروپا و سایر نقاط در میزان استفاده از تئاتر بسیار متفاوتیم، ولی بالاخره در سراسر کشور چهارهزار عنوان تئاتر در سال اجرا میشود که هر یک به طور متوسط ۱۰ اجرا دارد و حدود ۶۰ هزار اجرا در کشور صورت میگیرد و قرار است جشنواره فجر تمام این اجراها را در مجموعهای قرار دهد که در فرآیند هنری کشور تاثیرگذار باشد.
وی همچنین تصریح کرد: اگر شما از تئاتر تقویت روابط اجتماعی، فرهنگ شهرنشینی، آداب فرهنگی و شاخصههای فرهنگی را انتظار دارید در واقع جشنواره فجر است که میتواند این انتظار را برآورده کند و شورای سیاست گذاری است که با هر تغییراتی این مسیر را دنبال میکند. ما قرار است در آغاز یک دوره چهار ساله یک هم افزایی ایجاد کنیم تا اتفاقاتی که در کل کشور رخ میدهد به واسطه جشنواره فجر نهادینه شود و حرکت جدی و اصولی پیدا کند. بنابراین اساسنامه جشنواره فجر یا رویدادهایی از این دست دغدغههایی است که امسال باید نهادینه شود.
شاه آبادی گفت: من برای جشنواره فجر روی دو نکته خیلی تاکید کردم و خوشحالم از اینکه آقای قادر آشنا طی یک سال و اندی که خدمتشان هستیم به این نکات توجه داشتهاند و خودشان نیز شخص صاحب نظری هستند و در این حوزهها تلاش مجدانهای داشتهاند. بحث دو مرحلهای بودن جشنواره بسیار مهم است که در این جشنواره نیز به آن اشاره شده اما هنوز کم رنگ است. ما از بین چند صد تقاضا چند اثر را انتخاب میکنیم. باید بین کارهایی که در مرحله اول و دوم انتخاب میشوند، بازه زمانی دو سه ماهه وجود داشته باشد و یک مشاور هنری نیز در صورت تمایل این اثر را کمک کند تا کار از آب و گل دربیاید و کیفیت بالا برود وگرنه ما به یک متن اجازه حضور میدهیم و آن را دی ماه بازبینی میکنیم و دیگر همه ما مهمان این کار هستیم.
شاه آبادی ادامه داد: از سال ۸۹ تاکنون تاکید شده که ما انتظار داریم جشنواره فجر نماد فرهنگ و ارزشهای انقلاب اسلامی باشد. میان فضایی که بر ما حاکم است و جریانی که در بیرون اتفاق میافتد، حلقه اتصالی وجود ندارد، زیرا ما بر چشم انداز تئاتر ایران در سال ۹۲ و پنج محور آن تاکید داشتهایم و طبیعتا در این فضا هر کسی براساس آن چیزی که آموخته، اثری را ارائه میدهد و ما نیز اول و دوم را معرفی میکنیم. اگر بخواهیم در این فضا اتفاقی رخ دهد، برنامه میخواهیم و راه عملیاتی آن، دو مرحلهای کردن جشنواره است، مرحلهای که آثار انتخاب میشود که شما در برخی بخشها این حوزه را مثل حوزه نسل نو کاملا مشهود میبینید؛ حوزهای که در آن همه هنرمندان کارشان را انجام میدهند و بعد از یک بازه زمانی دیگر آن تعداد مورد نظر مرحله دوم از بین سایر آثار انتخاب میشوند، اما حالا انتخاب شدههای مرحله اول در بازه زمانی مشخص پس از تمرینهای مداوم در معرض انتخاب نهایی قرار میگیرند. این شیوه هم برای هنرمندان و هم حوزه مدیریت جشنواره منطقیتر و معقولتر است.
شاه آبادی گفت: نکته دیگر تحول در نظام داوری است که آقای قادر آشنا و در دوره گذشته سعید کشن فلاح آن را شروع کردهاند. ما برای اینکه از فضای سلیقهای فاصله بگیریم نیازمند این هستیم که معیارهای شفافی برای داوری داشته باشیم و در بین اینجامعه تحصیلکرده دانشگاهی و طبقهای که فرصت ظهور پیدا نکرده نسل نو داوری را به خدمت بگیریم. اتفاق دیگری باید در فضای داوری جشنواره رقم بخورد تا این جریان هم به فضای عمومی سرتاسر کشور به ویژه شهرستانها امید دهد که احساس نکنند که در حلقه تنگ و بستهای قرار دارند. سال ۸۹ آقای وزیر به یک جمله اشاره کرد که ما باید به طرف متون ایرانی برویم. درصد زیادی از متون ما ترجمهای بود. در حالی که در جشنواره سال گذشته فقط ۱۶ اثر ترجمه بود و بقیه متنها ایرانی بودند. این فضا آنقدر به خودباوری جامعه تئاتری کمک کرد که سرانجام بچههای تئاتر توانستند چه ضعیف و چه قوی خودشان بنویسند و این اتفاق کمی نیست.
معاون هنری وزیر با تاکید بر حوزه شهرستان و توجه به آن اضافه کرد: همچنین بحث ارزشها و شاخصهای انقلاب ضرورت دارد. جشنواره تئاتر بین المللی تهران نیز یکی از جدیترین ماموریتهایی است که باید در دوره یازدهم دنبال شود و خودم نیز به دنبال آن بودهام که به صورت آزمایشی سه اثر خارجی را برای اجرای عمومی در شهریورماه و مهرماه به تهران بیاوریم تا زمینه مطالعاتی و آزمایشی اولیه جشنواره تئاتر تهران را بررسی کنیم. شاید امسال هم بتوانیم این کار را انجام دهیم.
در ادامه این نشست، قادر آشنا با اشاره به آغاز به موقع فعالیتهای جشنواره بین المللی تئاتر فجر امسال اظهار کرد: بلافاصله پس از پایان اختتامیه سی و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر، دبیر این جشنواره انتخاب شد و فعالیتهای خود را آغاز کرد. گرچه گاهی با این مشکل رو به رو بودیم که دبیرخانه در چند ماه آخر سال فعالیتهای خود را آغاز میکرد، اما بدون اغراق میتوان گفت در ایام نوروز دکتر اسماعیل عالی زاد، دبیر سی و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر، فعالیت خود را از سر گرفته و تاکنون همچنان به آنها ادامه میدهد.
وی درباره فراخوان جشنواره امسال تشریح کرد: فراخوان جشنواره امسال را در ابتدای اردیبهشت ماه اعلام کردیم تا هنرمندانی که قصد دارند اثری را ارائه دهند، فرصت کافی داشته باشند و طی این مدت فرآیندی را طی کردیم که طبق جدول پیش رود. تلاش بر این بود که اساسنامه جشنواره بین المللی تئاتر فجر نوشته و تقدیم دکتر شاه آبادی شود. اکنون پس از پرداختن به آن در شورای برنامه ریزی، نهایی شده و به زودی منتشر خواهد شد.
آشنا در ادامه افزود: برای تهیه اساسنامه از نظر فرهیختگان عرصه تئاتر و دانشگاه بهره بردیم و تلاش کردیم یک کار کاملا علمی و مبتنی بر اصول و آرمانهای انقلاب اسلامی انجام دهیم که شامل سند فجر و افق چهار ساله باشد.
در ادامه، دکتر اسماعیل عالی زاد با بیان اینکه گزارش ارائه شده دارای دو وجه ستادی است، خاطرنشان کرد: این گزارش ناظر بر اموری است که جشنواره تاکنون دنبال کرده است در بخش ستادی جشنواره امسال باید بگویم کاملا از نیروهای موجود، یعنی افرادی که تاکنون در بخش جشنواره فعال بودهاند، استفاده کردهایم و در این دبیرخانه هیچ نیروی انسانی به مجموعه تزریق نشده است، زیرا کارآمدی این نیروها از قبل ثابت شده و تجربهای که داشتهاند آنقدر مغتنم بوده که بنده به عنوان دبیر جشنواره بتوانم اتکای کامل به این مجموعه داشته باشم. نکته دیگر اینکه دبیرخانه را با حداقل نیروی اداری اداره میکنیم و این با توجه به رفتار مقتصدانهای است که برای این دوره در نظر گرفته شده است.
وی در ادامه افزود: بد نیست بدانید که به لحاظ پرسنل اداری ما با دو نفر دبیرخانه را اداره میکنیم؛ کسی که مدیر هماهنگی مجموعه است و فردی که امور دفتری و ثبت و ضبط را انجام میدهد و پاسخگوی مکالمات و ارتباطات است. اما از سوی دیگر، هر قدر در بحث اداری با افراد کم کار را دنبال کنیم، در حوزه کارشناسی بالعکس این قلمرو، عمل میکنیم. در واقع با کارشناسان و خبرنگاران این عرصه که صاحب نظران و صاحب اثران حوزه تئاتر و افراد صاحب نام دانشگاهی که مرتبط با عرصه هنر، فرهنگ و به ویژه تئاتر هستند، با یک قلمرو فوق العاده گسترده کار را پوشش میدهیم.
عالی زاد با اشاره به تبدیل دبیرخانه جشنواره تئاتر فجر به پایگاه تعاملات اجتماعی و فرهنگی، که میتواند مقوم حوزه تئاتر باشد، تشریح کرد: خوشبختانه امروزه خیلی از بزرگان و خبرنگاران را میبینم که مشتاقانه آرای خود را به دبیرخانه عرضه کرده و در مجالس کارشناسانهای که ترتیب داده میشود، شرکت میکنند و حتی نکته جالب این است که بیش از اینکه ما بخواهیم پیگیر باشیم، خودشان پیگیر نتایج و ادامه مسیرند.
دبیر سی و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر، تصریح کرد: همان طور که اشاره شد از ۳۰ بهمن ماه دبیرخانه جشنواره تئاتر فجر فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کرد و در بازه زمانی کوتاه و فشرده توانستیم حوزه کارشناسی وسیعی را پوشش دهیم و افکار و آرای کارشناسان را جمع آوری کنیم. ما میراث دار سی و یک دوره پیشین این جشنواره هستیم و قرار نیست که بنیادی نو درافکنیم. با توجه به تجربیات دورههای گذشته و این حوزه کارشناسی توانستیم علیرغم وجود تعطیلات نوروز، فراخوان جشنواره تئاتر فجر را در ابتدای اردیبهشت ماه سال جاری منتشر کنیم. این فراخوان دارای ویژگیهای خاصی است که شاید تا حدی از فراخوانهای پیشین متمایز شود، هر چند که همه آنها ویژگیهای خاص خود را داشتهاند.
وی گفت: اولین گام افق چهار ساله جشنواره تئاتر فجر از این ویژگی برخوردار است که فقط تئاتر را به مثابه یک مقوله هنری نگاه نکرده، بلکه کلیات سیاستهای فرهنگی کشور و اسناد بالادستی رایج در این عرصه و همه گزارهها و ارزشهای موجودی که در این نظام تجلی پیدا کرده را لحاظ کرده و توانسته با رویکردی راهبردی و استراتژیک یک برنامه چهار ساله و در برخی عرصهها برنامه کوتاه مدت وگاه برنامه میان مدت را شکل دهد. پنج محور آغازین فراخوان با توجه به اینکه به نحوی خروجی شعار سال را در خود تداعی میکند، برگرفته از افق ماست، یعنی پنج محوری که در اینجا قید شده محورهای اصلی جشنوارههای آتی را نیز مشخص کرده است. تلاش بر این بوده که محورها جنبه شعاری نداشته و رویکرد جشنواره نیز پایبندی به این محورها باشد. همچنین آثاری که دریافت میکند آثاری باشد که اولویت آنها محورهای در نظر گرفته شدهاند.
عالی زاد با تاکید بر بحث انتخاب و داوری به عنوان یکی از ویژگیهای اجرایی این دوره از جشنواره، بیان کرد: این دوره، دورهای است که شاید برای نخستین بار داوری را در دو مرحله دنبال خواهد کرد، در حالی که در دورههای پیشین به جز بخشی در دوره پیش، همواره یک مرحله داشتیم که معایب خاص خود را نیز داشت. ما برای کاهش معایب دورههای گذشته، علیرغم اینکه روند داوری قدری طولانیتر میشود و هزینههای این دوره را صرفا در این بخش تاحدی افزایش میدهد داوری را در هر مرحله در نظر گرفتیم. از این طریق میتوانیم انتخابهای شایسته تری داشته باشیم. از دیگر مواردی که در این دوره دنبال میکنیم که البته به صورت نوشته وجود ندارد، بلکه به عنوان یک مشی در دبیرخانه دنبال میشود، بحث داوران، انتخاب داوران و شیوه نظارت بر امر داوری است. شاید در خیلی از موارد و موقعیتها با این مسئله رو به رو بودیم که فرآیند نظارت بر کار داوری جدی تلقی نشده است، ولی در این دوره ضوابطی را در امر داوری و کنترل آن داریم تا بتوانیم براساس مسئولیتی که به ما سپرده شده، پاسدار هنر،شان هنرمندان و همچنین پاسخگوی عملکرد خود باشیم.
وی در ادامه با اشاره به اصلاح و تنظیم شاخصهایی در امر داوری از طریق مطالعات و پژوهشهای صورت گرفته، اذعان کرد: از این طریق میتوانیم تا جای ممکن امر سلیقه و ذائقه را تقلیل دهیم و حوزه کارشناسی را تقویت کنیم. بخشهای خیابانی و صحنهای هر کدام شاخصههای خاص خود را داشته و داوران میبایست به این شیوه عمل کرده و پای سندشان را امضاء کنند. برآیند امتیازات، تعیین کننده رتبه آثار خواهد بود و بدین ترتیب آثار انتخاب خواهند شد.
دکتر عالی زاد خاطرنشان کرد: تا این مرحله دو اقدامی را که برای رویداد فرهنگی بزرگی چون جشنواره تئاتر فجر تعریف شده، سپری کردهایم که یکی بخش طرحها و ایدههای تئاتر خیابانی بوده که به پایان رسیده و مرحله داوری آن سپری شده است. در بخش خیابانی هنرمندان میبایست آثارشان را یا مبتنی بر شعار سال یا براساس پنج محوری که در فراخوان آمده است، آماده کنند. از مجموع ۲۲۰ طرحی که به دبیرخانه رسید فقط چند طرح را داشتیم که با این اصول تنظیم نشده بودند. باید بگویم از ۳۳ اثری که انتخاب شدهاند، شش اثر متعلق به تهران و ۲۷ اثر دیگر از اقصی نقاط کشورمان است و این نشان میدهد که هنر والایی چون تئاتر صرفا متمرکز بر شهر تهران نیست، بلکه این قابلیت و ظرفیت در آثار شهرستانی نیز وجود دارد که با صاحبان نام به خوبی رقابت کنند.
وی درباره بخش تئاتر صحنهای تشریح کرد: ما این بخش را به دو قسمت تقسیم کرده بودیم که یکی متعلق به نسل نو و دیگری متعلق به کسانی است که پیش کسوتتر و حرفهای ترند. مهلت ارسال آثار نسل نوییها ۱۵ تیرماه به پایان رسیده و ما از فردا فرآیند داوری را دنبال میکنیم. تا دیروز جلسات داوری و تعیین شاخصها و محورها را دنبال میکردیم و تا ۲۰ روز دیگر نیز نتایج این بخش را اعلام خواهیم کرد. مسئله مهم این است که در تمام جلسات داوری همه آثار را یک بار دیگر با توجه به ضوابط، اصول و معیارهای حاکم و دغدغههایمان به اتفاق داوران مرور میکنیم. ویژگی دیگر این دوره از جشنواره تئاتر فجر این است که تلفیقی بین آثار به اجرا درآمده و آثاری که آفرینش هنری جدیدی برای جشنواره دارند، خواهیم داشت؛ یعنی کسانی که اجراهای عمومی یا جشنوارهای متفاوتی از فجر را داشتهاند و کسانی که برای اولین بار وارد میدان میشوند. در بخش فراخوان بین الملل این جشنواره نیز سعی کردهایم فراخوان با نگاه حرفهایتر و با مطالعه تنظیم شود. ما ۱۴ فراخوان بین الملل جشنوارههای خارجی را بررسی کردهایم. البته این به معنای کپی برداری نیست، بلکه قصد این بود که ببینیم روح حاکم بر آنها چه بوده و متوجه شدهایم که در خیلی از این جشنوارهها محورهایی در نظر گرفته شده است. در این دوره نیز با توجه به رویکرد جمهوری اسلامی ایران در سیاستهای کلان و سیاستهای خارجی به دو وجه اشاره کردهایم که یکی احترام متقابل فرهنگی و دومی مدارای فرهنگی در این عرصه است. البته این فراخوان هنوز منتشر نشده و اگر اجماعی شکل گیرد کاملا آماده است که به فضای مجازی منتقل شود و نزدیک پنج هزار گروه و شرکت تئاتری را که مخاطبان و دریافت کنندگان فراخوان ما هستند، پوشش دهد. در بخش بین الملل، سیاستی که دنبال میکنیم به این مفهوم نیست که جشنواره بین المللی تئاتر فجر فقط زمینه حضور برخی گروههای خارجی را فراهم کند، بلکه دنبال این هستیم که تعامل فرهنگی را رقم بزنیم، بنابراین دبیرخانه این دوره به دنبال این است که زمینههای این تعامل را چه به طریق گفتوگوهای هنری و فرهنگی و چه از طریق کارگاههای آموزشی فراهم کند. خوشبختانه این امر از سوی بسیاری از گروههای خارجی نیز با استقبال مواجه شده و آنها نیز تمایل دارند علاوه بر حضور روی صحنه، زمینهای برایشان مهیا شود تا این تبادل آرا و عقاید شکل گیرد. نکته پایان اینکه بازار تئاتر تجربه خیلی خوبی بود که در سه دوره از جشنواره دنبال شد و ما برای بار چهارم این بازار را به منظور تعامل فرهنگی برگزار خواهیم کرد.
در ادامه این نشست؛ علی منتظری با مطلوب دانستن رویکردهای ارائه شده و استفاده از کسانی که در عرصه تئاتر تجربه دارند، گفت: اینکه ما هر سال بخواهیم عدهای را جایگزین افراد پیشین کنیم، خسارت زیادی را وارد میکند. دکتر شاه آبادی پیش از این قولی داده بودند مبنی بر اینکه جشنوارهای تحت عنوان جشنواره بین المللی تئاتر تهران در کنار جشنواره بین المللی تئاتر فجر داشته باشیم. به این شکل که جشنواره فجر مخصوص انقلاب و گفتمان انقلاب، دستاوردهای انقلاب و تئاتر شهرستان باشد و در واقع به مناسبت جشن انقلاب برگزار شود، ولی ظاهرا به دلیل کمبود بودجه این امر امکان پذیر نشد. ما نیز تقاضایمان این است که جشنواره فجر عمدتا برای هنرمندان شهرستان باشد، زیرا این افراد سرمایه هاییاند که بعدا رادیو، تلویزیون و سینمای ما را تغذیه میکنند. باید مکانی برایشان فراهم شود تا بتوانند کارهای مختلف جشنواره را تماشا کنند. این مسائل دغدغههایی است که ما سالهای قبل نیز داشتیم. من یکی دو سال شنیدم که به دلیل مسائل مالی و یا هزینههایی که در سایر قسمتهای جشنواره صورت میگرفت، امکان حضور کامل این هنرمندان در تهران فراهم نمیشد. انتظار میرود گفتمان انقلاب، گفتمان غالب در جشنواره تئاتر فجر باشد.
پس از صحبتهای علی منتظری، حسین قنادیان رئیس سازمان بسیج هنرمندان، بیان کرد: اگر امکانی برای برپایی نشستهای علمی در حاشیه جشنواره همراه با اجرا فراهم شود تا هنرمندان شهرستان نیز از این نشستها استفاده کنند، باعث رشد نگاه و ذهنیت این هنرمندان میشود. به نظر من ظرفیتهای استانی ما، از نظر استعداد، خلاقیت و تجربیات، واقعا زیاد است و بحث مرکزنشینی باعث شده که پنهان بماند. اگر راه این استعدادها باز شود که در حوزه داوری نیز مشارکت کنند اتفاق خوبی است، زیرا فکر میکنم حلقههای داوری بسته است و در صورت باز کردن این فضا میتوان در هر استان سه یا چهار استعداد یافت که واجد ویژگیهای داوری هم باشند. در این صورت بچههای شهرستانی احساس هویت میکنند و این باعث افزایش نقش آفرینیشان میشود.
قنادیان گفت: در سالهای گذشته معمولا در بخش کارهای مربوط به انقلاب خلاء داشتیم. جشنواره تئاتر فجر که باید بیانگر انقلاب اسلامی باشد، به بحث انقلاب اسلامی کمتر پرداخته است که به نظر میرسد باید به آن رسیدگی شود.
جواد جباری مدیرعامل بنیاد فرهنگی روایت در خصوص آثار بخش بین الملل نیز اظهار کرد: به نظر میآید خیلی وقتها ما به حوزه بین الملل به عنوان مجلس آرا نگاه میکنیم و آثار و افراد مطرحی را به جشنواره میآوریم، زیرا جشنواره ما بین المللی است. در این مورد باید دید تبعات بعدی آن چیست، زیرا بعدها متوجه میشویم که فلان گروه به فلان جا وصل بوده و یا آثارشان آثاری است که چندان با ارزشها و فرهنگ ما سازگاری ندارد. فکر میکنم نگاه به حوزه بین الملل بیشتر نگاه تکنیکال است تا نگاه محتوایی. دغدغهای که همواره در مورد جشنواره وجود دارد، فضای غیرارزشی است که متاسفانه به دلایلی شکل گرفته است. تلاش جشنواره باید این باشد که به سمت ارزشها برود و به مرور این مسیر اصلاح شود.
حسین مسافرآستانه در ادامه این نشست نیز با اشاره به طی کردن راه پر فراز و نشیب جشنواره تئاتر فجر بیان کرد: در سالهای اولیه که دکتر علی منتظری با دغدغههای خود سعی کرد بخش بین الملل را به این جشنواره اضافه کند، تا اکنون مدام شاهد نمودار رشد و فرود جشنواره بودهایم. من امیدوارم که این دوره یکی از دورههای خیلی خوب جشنواره تئاتر فجر باشد. حضور دکتر عالی زاد، گروه همراهشان و نوع تعاملی که ایشان با هنرمندان دارند، گویای این واقعیت است. البته از فعالیت بخش بین الملل خبری ندارم، ولی این بخش بسیار مهم و اساسی است. به نظر من یکی از قوتهای بخش بین الملل جشنواره تئاتر فجر، حضور مدیران در مجامع بین المللی است. امیدوارم ستاد جشنواره این کار درست را تحت الشعاع حواشی قرار ندهد. در دورههای گذشته نیز هر بار چنین اتفاقی افتاده حاصل خوبی به همراه داشته، البته آسیبهایی نیز بوده و گاهی آثاری اجرا شده که مناسب نبوده، گو اینکه قصد برگزارکنندگان آن دوره از جشنواره چنین نبوده، ولی یا کارشناسی درستی به عمل نیامده و یا به هر دلیلی از دستشان خارج شده است. گرچه گاهی نیز نقاط قوت درخشانی را شاهد بودهایم. بخش بین الملل تئاتر فجر جایگاه ایران را نه فقط به لحاظ تئاتری، بلکه به لحاظ کلیت فرهنگی و به ویژه به لحاظ سیاسی در دنیا نشان میدهد. یعنی حضور بسیاری از هنرمندان و مدیرانمان میتواند وجهه بسیار خوبی را برایمان به وجود بیاورد و گاهی حضور چند مهمان و یا حضور آثار ایرانی در سایر نقاط دنیا موجب شده که بسیاری از ذهنیتهای نامناسب در مورد کشورمان اصلاح شود. حضور یک منتقد، گاهی شمارهای از یک نشریه بسیار معتبر جهانی را به گزارش از جشنواره تئاتر فجر اختصاص داده است.
مسافر آستانه با اشاره به اینکه یکی از آفتهای تئاتر ما از آغاز تاکنون آموزشهای تئاتر بوده، تصریح کرد: ما در بحث آموزش تخصصی از منابع غربی همراه با فرهنگ غربی بهره بردهایم، گرچه در حوزه بازیگری، طراحی صحنه و... رشد داشتهایم اما پرورش اندیشهها را نادیده گرفتهایم.
وی خاطرنشان کرد: جشنواره تئاتر فجر همه مشکلات تئاتر را نمیتواند به دوش بکشد یا حل کند و وکیل کلیت تئاتر کشور باشد، اما یک فرصت است و میتوان از این فرصت این استفاده را کرد که در کنار کارگاههای آموزشی که معمولا در جشنوارهها برگزار میشود، یک هم اندیشی صورت گیرد و چگونگی پرورش اندیشهها در آن کارگاههای آموزشی نیز در نظر گرفته شود.
سپس محمدباقر خرمشاد رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با بیان اینکه نوآوریهای سی و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر پس از برگزاری این جشنواره بررسی خواهد شد، گفت: شاید یکی از توفیقاتی که سینما داشته، این بوده که بخشی به نام سینمای انقلاب و سینمای دفاع مقدس داشته و بودجه و امتیازاتی برای آن در نظر گرفته شده و باعث شده که سینماگران از آن بهرهمند شوند و آن فضا رونق بگیرد. ولی در عرصه تئاتر نمیدانم این اتفاق چقدر رخ داده که بتوانیم آن آثار را در اینجا ارائه کنیم و به صورت خاص ببینیم.
وی در ادامه افزود: اگر فردای تئاتر را ببینیم، شاید یکی از انتظاراتی که از جشنوارهها وجود دارد تعاملاتی است که در آن اتفاق میافتد. دوستان به سه سطح شهرستانی، تهرانی و بین المللی اشاره کردند. باید طوری اندیشیده شود که این تعاملات هم به صورت عمودی و هم به صورت افقی اتفاق بیفتد.
در پایان این نشست از پوستر این دوره از جشنواره نیز رونمایی شد. پوستر سی و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر را آرمین فراهانی و عطیه اسدیها طراحی کردهاند.
سی و دومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از ۲۴ دی تا ۱۲ بهمن ماه - همزمان با هفته وحدت و ایام دهه فجر- برگزار خواهد شد.