وقایع سودان همانند مصر توسط ارتش مصادره شد/ شاهد تغییر شکل دیکتاتوری در خارطوم هستیم

«مجتبی امانی» رئیس دفتر پیشین حافظ منافع ایران در مصر با اشاره به برکناری رئیس جمهور سودان از قدرت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: وقایعی که در سودان و پس از آن در الجزایر و لیبی در حال رخ دادن است، دقیقاً نمایی از بهار عربی سال ۲۰۱۱ را به نمایش می‌گذارد. در آن سال انقلاب‌ها و خیزش‌های مردمی از تونس آغاز شد و مصر، لیبی، یمن و بسیاری دیگر از کشورها را در بر گرفت. در این بین کشورهایی مانند عمان، مغرب، سودان، الجزایر، بحرین و اردن هم آبستن این خیزش‌ها شدند و تظاهراتی در آنجا شروع شد که به هر ترتیب نتوانست همانند کشورهای دسته اول به مقصود خود برسند؛ به عبارتی دیگر حاکمیت شش کشور مذکور توانستند به هر ترتیب که شده موضوع را به صورتی هدایت کنند تا منجر به سقوط حکومتشان نشود. این در حالیست که تمام انقلاب‌هایی که در سال ۲۰۱۱ به وقوع پیوست، دچار سرنوشت‌های گوناگونی شدند.

وی ادامه داد: اگر نگاهی به تحولات سودان و الجزایر کنیم به وضوح می‌بینیم که همین روند مجدداً در هر دو کشور در حال رخ دادن است؛ سودان و شخص «عمر البشیر» از یک نظام سیاسی وابسته تبعیت نمی‌کردند و به نظرم یکی از دلایلی که عمر البشیر توانست از سال ۲۰۱۱ تاکنون خود را در چارچوب قدرت نگه دارد، عدم وابستگی آن به کشورهای عربی و غربی. این روند تا حد زیادی طی سال‌های اخیر تغییر کرد و او رسماً به سوی عربستان و برخی از کشورهای غربی متمایل شد؛ تا جایی که شاهد اعزام بسیاری از نیروهای نظامی سودان به یمن بودیم و همین موضوع نشان داد که عمر البشیر تا چه حد به سیاست‌های عربستان نزدیک است. تمامی این روند و مسائل معیشتی و اقتصادی موجب شد تا اعتراض‌ها گوناگون در این کشور به وقوع بپیوندد و نهایتاً شاهد آن بودیم که ارتش سودان قدرت را به دست گرفت و عمر البشیر را به حبس خانگی فرستاد. این به معنای آن است که در وضعیت کنونی شورای نظامی سودان، دولت پنهان این کشور به حساب می‌آید.

این کارشناس مسائل آفریقا با مقایسه مدل انقلاب مصر و برکناری عمرالبشیر توسط ارتش سودان، عنوان کرد: اگر تحولات و اقدام ارتش سودان را به صورت موشکافانه مورد بررسی قرار دهیم به خوبی می‌بینیم که در زمان به وقوع پیوستن انقلاب مصر، عمر سلیمان که در آن زمان نفر اول دستگاه اطلاعاتی مصر به حساب می‌آمد رسماً اعلام کرد که حسنی مبارک به دنبال آن است تا اختیارات خود را به ارتش واگذار کند و نهایتاً شورای نظامی قاهره زمام امور را به دست گرفت. در آن زمان ارتش مصر و شورای نظامی وعده داد تا با برگزاری انتخابات، دولت بعدی را به روی کار بیاورد اما این موارد هیچکدام محقق نشد و نهایتاً ارتش و نظامیان، حکومت را به دست گرفتند. در سودان هم ارتش این کشور پس از کنار گذاشتن عمر البشیر رسماً اعلام کرد که تا دو سال آینده ثبات و امنیت در نوک اقدامات شورای نظامی موقت قرار دارد و این به معنای آن است که مردم حق هیچ‌گونه اعتراض در این خصوص را ندارند. 

وی در پایان خاطرنشان کرد: اینکه شورای نظامی سودان رسماً بازه زمانی مشخصی برای روی کار آمدن دولت موقت اعلام نکرده دقیقاً نشان می‌دهد که آنها با شمشیر نظامی به دنبال آن هستند تا تمام جوانب را بسنجند و شورای ۱۲ نفره اوضاع را به نفع خود مدیریت و سازماندهی کنند. اوضاع به صورتی است که به نظر می‌رسد حاکمیت سودان به دست نظامی‌ها خواهد افتاد؛ چراکه آمریکا، روسیه و عربستان هیچ واکنشی نشان ندادند و حتی معترض این حرکت هستند. در این بین بسیاری معتقدند که با کنار زدن عمر البشیر فضا برای رشد جریان‌های اسلامی همانند اخوان‌المسلمین فراهم خواهد شد اما باید متوجه باشیم که ارتش مصر و سودان کاملاً دارای تفکر اسلام‌ستیز هستند؛ تا جایی که آنها اجازه حاکمیت به اسلامگرایان را نمی‌دهند و حتی قدرت را با آنها به اشتراک نخواهند گذاشت. به عنوان مثال در زمان «انور سادات» او با گروه‌های سوسیالیست روبه‌رو بود و برای مقابله با آنها سعی کرد تا اسلامگرایان را با خود همراه کند که موفق به این کار شد اما سادات پس از امضاء کمپ دیوید از اسلامگرایان هم فاصله گرفت. بدون تردید ارتش سودان اجازه قوت گرفتن اسلامگرایان را پس از سقوط عمر البشیر نخواهند داد و از این منظر شاهد حکومتِ نظامیان در سودان هستیم و حتی ممکن است این وضعیت باعث پایان یافتن اعتراض‌های مردمی در این کشور شود.