چرا والیبال ایران در مسابقات جهانی شکست خورد
ضعف‌هایی برای یک ناکامی بزرگ (گزارش ویژه)
تیم ملی والیبال که با عملکرد و نتیجه قابل قبولی در مرحله اول، راهی مرحله دوم رقابت‌های قهرمانی جهان شده بود، با دو بازی ضعیف در مرحله دوم، شانس صعود به جمع شش تیم برتر را از دست داد.
به گزارش ایلنا، باخت ساده به بلغارستان میزبان و شکست 3 بر 2 برابر کانادایی که شانسی برای صعود نداشت، کافی بود تا کار تیم ایران تمام شود و دیگر شانسی برای صعود نداشته باشد. در حالی که اگر در این دو مسابقه به پیروزی می‌رسید، جواز حضور در مرحله بعد را با توجه به نتایج دیگر تیم‌ها به دست می‌آورد، آن هم با دو گروه نسبتا آسانی که در دو مرحله نصیبش شد. تیم ایران البته این بار به لطف همین قرعه خوب، بر خلاف اکثر مواقع شروع خوبی در جام داشت و به چهار پیروزی در مرحله اول رسید اما در مرحله دوم به یکباره دچار افت محسوسی شد و برابر تیم‌های نه چندان قدرتمند بلغارستان و کانادا بازنده شد تا شانس صعود را از دست بدهد. نوسان زیاد تیم ایران در این مسابقات یکی از مشکلاتی بود که در نهایت منجر به ناکامی و عدم کسب نتیجه مورد نظر شد.
یکی از نکات بارز و برجسته در نقاط ضعف تیمی که کولاکوویچ ساخته بود، مشکل اساسی در سرویس بود. تیم ایران در این مسابقات نه توانست به خوبی از سرویس‌های خودش استفاده کند و نه در مقابل سرویس‌های پرشی حریفان دریافت خوبی داشته باشد. در بخش‌های مختلف دفاعی هم نواقص قابل توجهی دیده شد که همگی دست به دست هم داد تا تیم ایران در این مسابقه بازنده شود.
مصطفی کارخانه، مربی و کارشناس با سابقه والیبال ایران درباره این نقاط ضعف می‌گوید: «والیبال روز دنیا به سمتی رفته که بیشتر روی پاشنه سیستم‌های دفاعی می‌چرخد. در ایران اما انگار همه بازیکنان اشتیاق اسپک دارند و به جز برخی استثناها مانند معروف و یکی، دو بازیکن دیگر، شرایط خوبی در دریافت نداریم. به طور کلی سیستم دفاعی ما در این مسابقات شرایط خوبی نداشت، چه در دریافت، چه دفاع عقب زمین و چه توپ‌های برگشتی. در بخش سرویس هم همه دیدند که ما به تیم‌هایی باختیم که خوب سرویس زدند.»
او ادامه می‌دهد: «ما در این بخش ضعف داریم. دلیلش هم این است که تمرینات خوبی در این زمینه نداریم و به بازیکنان اجازه نمی‌دهیم در زمان تمرین با ریسک بالا سرویس بزنند و خطاهایشان را در آن زمان انجام دهند. همین هم می‌شود که بازیکن در زمین مسابقه دست و دلش برای سرویس زدن می‌لرزد. در نتیجه سرویس‌های ساده زده می‌شود که دست حریف را در حمله باز می‌گذارد و سیستم دفاعی ما از همان دفاع روی تور به هم می‌ریزد.»
نیاز به خون تازه و بازنگری
سرمربی سابق تیم سرمایه معتقد است والیبال ایران دچار یک چرخه تکراری و معیوب شده است: «به نظر من پس از سال‌ها تلاش و صرف هزینه هنگفت، حالا وقت نتیجه‌گیری است و دیگر نمی‌توانیم به کسب تجربه اکتفا کنیم. من معتقدم والیبال ایران دچار یک چرخه تکراری شده و نیازمند خون تازه و یک بازنگری اساسی است. ما نیاز به کسی داریم که خلاقیت و نوآوری داشته باشد تا بتواند شرایط جدیدی را بر تیم‌مان حاکم کند. تیم ما پس از چهار سال که با تجربه‌تر شده و جوان‌های بسیار خوبی را هم به‌عنوان چهره‌های جدید در ترکیب خود می‌بیند، نتایجی به مراتب بدتر گرفته است.»
نباید به عقب برگردیم
کارخانه ادامه می‌دهد: «رقابت‌های جهانی سطح بسیار بالایی دارد و تمام تیم‌ها با هدف و انگیزه بسیاری به آن آمده‌اند. کسی قصد تخریب ندارد اما این طور به نظر می‌رسد که والیبال ما کم کم به عقبگرد عادت کرده. برای همین هم عقیده دارم نیاز به خون تازه داریم تا باز هم رو به جلو حرکت کنیم. ما نباید به عقب برگردیم و در شرایطی که پیشرفت و رشد چشمگیر کشورهای دیگر را می‌بینیم، ساکن باشیم.»
ضعف در تصمیمات کادر فنی؟
یکی از اصلی‌ترین انتقادهایی که این روزها از تیم ملی می‌شود، به تصمیمات کادر فنی در مدیریت بازی برمی‌گردد. کولاکوویچ در بسیاری از ست‌ها و امتیازات حساس، نتوانست آنطور که باید و شاید تیمش را از بحران خارج کند. نقطه اوج آن هم ست پنجم بازی با کانادا بود که آنتیگا دو بار پیاپی زمانی که تیمش شرایط برابری با ایران پیدا کرد، با گرفتن وقت استراحت و تاثیر در روند بازی، تیمش را دو امتیاز پیش انداخت. دو امتیازی که در نهایت امضای حکم برنده شدن آنها در این مسابقه را داشت.
کارخانه به عملکرد کادر فنی نیز اشاره می‌کند: «تیم ما در لحظاتی از بازی که کارش سخت یا عملکرد تیم از روند خودش خارج می‌شود، باید کسی را داشته باشد که هلش بدهد. ما این شخص را نداریم و در لحظات حساس نقص و ایراد اساسی داریم. حالا پس از رقابت‌ها نخستین کاری که باید انجام شود ریشه‌یابی مشکلات تیم است که یکی از اصلی‌ترین بخش‌ها به خود کادر فنی برمی‌گردد.
آنها باید ببینند آیا تعویض‌ها و وقت‌های استراحتشان را به موقع استفاده کرده‌اند یا دیگر تصمیمات‌شان درست بوده یا نه و باقی نقاط ضعف و قوت‌شان را هم بررسی کنند.»
تغییر در نیمکت؟
کارخانه می‌گوید: «همانطور که گفتم نیمکت تیم ایران به یک مربی بزرگ احتیاج دارد که هم بازیکن ایران را مرد شرایط سخت کند و هم خودش در این شرایط بتواند تیم را مدیریت کند. تغییر هم می‌تواند در این بخش رخ دهد اما باز هم معتقدم باید یک مربی بزرگ خارجی بیاوریم. انتخاب مربی ایرانی برای تیم ملی یک اشتباه بزرگ است. هم دیگر مربیان برایش حاشیه ایجاد می‌کنند و هم بازیکنان به جز مربی نامدار خارجی شخص دیگری را در راس تیم ملی نمی‌پذیرند.
تلاش برای رشد 10 درصدی
پر افتخارترین مربی باشگاهی ایران با برطرف شدن تمام نقاط ضعف، رشد 10درصدی را پیش‌بینی می‌کند: «تیم‌های بسیار خوبی در رقابت‌های جهان حاضرند و حقیقت است که تیم ایران توان بردن برخی از آنها را ندارد. با این حال اگر نقاط ضعف را پوشش می‌داد و عملکرد بهتری داشت، حداقل بازی و ست‌های نزدیک و حساس را می‌برد و می‌توانست با توجه به قرعه خوبی که داشت به جمع شش تیم برتر جام برسد. با این حال همه این نواقص می‌توانست شرایط تیم ایران را در مجموع 10 درصد بهتر کند و تغییر خارق العاده در قدرت تیم ایران به وجود نمی‌آید.»
مدت‌هاست می‌گویم پیشگیری بهتر از درمان است
او ادامه می‌دهد: «مدت‌هاست که می‌گویم پیشگیری بهتر از درمان است. حالا هم که رقابت‌های جهانی تمام شده و دیگر صعود به جمع شش تیم را از دست داده‌ایم. پس باید بنشینیم و آسیب‌شناسی کنیم و با برطرف کردن نقاط ضعف تیم بهتری بسازیم تا در آینده دیگر این مشکلات آزارمان ندهد. در این شرایط هرکس در جایگاه خودش مسوول است و باید عملکردش را بهتر کند. هم بازیکنان، هم کادر فنی و هم مدیریت فدراسیون.
افت محسوس نتیجه
تیم ملی والیبال ایران در دوره گذشته رقابت‌های قهرمانی جهان که در لهستان برگزار شده بود، با عملکرد بسیار خوب در مراحل اول و دوم، به‌عنوان یکی از بهترین تیم‌های دوم به جمع شش تیم برتر رسید و در نهایت ششم دنیا شد. نتیجه‌ای که در این دوره هم خیلی‌ها انتظارش را می‌کشیدند و با گذشت چهار سال و قرعه بهتر، توقع رتبه بهتری هم داشتند. نتیجه‌ای که به دست نیامد و حالا شاگردان کولاکوویچ باید تلاش کنند تا شاید بتوانند به رتبه یک رقمی در این رقابت‌ها دست پیدا کنند.
گزارش: محسن آجرلو
