نسخههای خطی ادبیات فارسی و عربی در نعت محمد مصطفی(ص) در موزه ملك
در جشن میلاد «آخرین پیامآور آسمانی»، نمایشگاه نسخههای خطی ادبیات فارسی و عربیدر نعت محمد مصطفی(ص) در کتابخانه و موزه ملی ملک گشایش مییابد.
ایلنا: همزمان با جشن بزرگ میلاد پیامبر اسلام محمد مصطفی صلیالله و علیه و آله در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، نسخه نفیس خطی «برده بوصیری» برای سه ماه به نمایش درخواهد آمد، دو نمایشگاه از نسخههای منحصربهفرد خطی منثور و منظوم در نعت حضرت محمد (ص) برگزار خواهد شد و غلامعلی حداد عادل(رییس فرهنگستان زبان و ادب) در منقبت آخرین پیامآور آسمانی سخنرانی خواهد کرد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، جشن میلاد آخرین پیامآور نور و رحمت پروردگار، از آیینهای هفتگانه وقفنامهای موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک است که به سفارش مرحوم حاج حسین آقا ملک در وقفنامهاش برگزار میشود.
آیین گرامیداشت میلاد پیامبر اکرم صلیالله و علیه و آله، امسال در روز دوشنبه ۹ بهمن ۱۳۹۱ خورشیدی از ساعت ۱۰ تا ۱۲ در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار خواهد شد. برنامههایی گوناگون برای این جشن در نظر گرفته شده است که از جمله آنها میتوان به سخنرانی «دکتر غلامعلی حداد عادل» رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره جایگاه والای پیامبر اسلام، نمایش کلیپ زیبای معرفی «برده بوصیری» و گشایش دو نمایشگاه از نسخههای خطی مرتبط با موضوع پیامبر اسلام (ص) اشاره کرد. در این آیین همچنین جایزههای برگزیدگان دومین مسابقه راهنمایان موزه که آغاز هفته جاری برگزار شده بود، اهدا خواهد شد.
لازم به ذكر است؛ نسخه نفیس خطی «برده بوصیری» به خط «علاءالدین تبریزی» همزمان با برگزاری جشن میلاد پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی صلیالله و علیه و آله، در روز دوشنبه ۹ بهمن ۱۳۹۱ خورشیدی، در «سالن تک اثر» موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک برای سه ماه به نمایش درمیآید.
«برده بوصیری» یا «قصیده ستارهها» اثر جاودانه منظوم «شرفالدین محمدبن سعید بوصیری» شاعر مصری سده هفتم هجری در نعت حضرت پیامبر صلیالله علیه و آله است. برده، قصیدهای استوار، روان و خیالانگیز است که با کمال زیبایی، متانت و حسن به کارگیری فنون ممتاز ادبی سروده شده است. این قصیده ۱۱۶ بیتی در نعت و ستایش پیامبر، از شاهکارهای قصاید سروده شده در نعت پیامبر صلیالله و علیه و آله است که تا این روزگار به زبانهای هندی، فارسی، ترکی، آلمانی، فرانسوی و انگلیسی ترجمه شده است.
دو سال پیش، نسخهای دیگر از قصیده «برده بوصیری» باز هم به خط علاءالدین تبریزی، همزمان با جشن مبعث رسول اکرم صلیالله و علیه و آله در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک چاپ و رونمایی شده بود. «برده» کنونی، نسخهای دیگر و زیباتر، از این قصیده آسمانی است که به خط ثلث و نسخ علاءالدین تبریزی با طلا و مرکب مشکی کتابت شده است و جلد لاکی دوره صفوی دارد. همه برگهای این نسخه به صنعت متن و حاشیهسازی کاغذ آراسته شده است و تذهیب و تجلیدی برازنده چنین اثری دارد. برده بوصیری به شماره ۱۰۳ در گنجینه نفایس موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک ثبت شده است.
رویای سحرگهان
یکی از برنامههای آیین گرامیداشت میلاد آخرین فرستاده پروردگار، نمایش کلیپی با نام «رویای سحرگهان» است که به معرفی «برده بوصیری» در نعت و منقبت حضرت محمد مصطفی (ص) میپردازد. در این کلیپ زیبای ۷ دقیقهای، تصویرهایی جذاب از این نسخه نفیس خطی به نمایش درمیآید و به شکلی خیالانگیز، مساله چگونگی آفرینش قصیده ستارهها (برده بوصیری) روایت میشود؛ اینکه «بوصیری» که بود، چه گذشت که قصیده ستارهها بر او الهام شد و نسخه نفیس کنونی از این قصیده، چه ویژگیهایی دارد.
«وصف دوست»، نام نمایشگاهی است که به مناسبت آیین گرامیداشت میلاد آخرین پیامآور کائنات محمد مصطفی صلیالله و علیه و آله که در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک گشایش مییابد. در این نمایشگاه، ۳۰ عنوان منتخب نسخههای خطی در نعت و منقبت پیامبر اکرم محمد مصطفی صلیالله و علیه و آله در دو بخش نظم و نثر از فرهنگ و ادبیات ایرانی و عربی به نمایش درمیآید.
این نمایشگاه نسخههای خطی موجود در مخزن کتابخانه ملی ملک را در دو بخش نظم و نثر با موضوع حضرت محمد (ص) دربرمیگیرد. بخش نثر این نمایشگاه در موضوعات سرگذشتنامه، احادیث، مدایح و مناقب است. قدیمیترین اثر موجود در این حوزه به سده ۷ هجری بازمیگردد؛ کتابی با عنوان «مسند فردوس الاخبار بماثورالخطابالمخرج علی کتابالشهاب (یا) فردوسالبارین». دیگر اثر برجسته این بخش، نسخه خطی «بحارالانوار الجامعه لدررالاخبار» است که شامل مسودههای اصل مولف «محمدباقربن محمدتقی مجلسی» است که در سده ۱۱ هجری کتابت شده است. بخش نظم نمایشگاه «وصف دوست» نیز آثار شاعران فارسیزبانی را دربرمیگیرد که به نعت پیامبر اسلام (ص) پرداختهاند. از جمله اینها «دیوان خاقانی» است که بخش زیادی از آن در نعت و ستایش پیامبر است. قدیمترین اثر این بخش، «خسمه» نظامی است که به سال ۸۳۲ قمری کتابت شده و در آن معراج نبی (ص) به نظم کشیده شده است. در این بخش همچنین نسخه شماره ۶۰۳۱ که رساله دوم آن «خمسه نظامی» ثبت شده در فهرست میراث غیر ملموس جهانی است، به چشم میخورد. از دیگر آثار برجسته بخش منظوم نمایشگاه «وصف دوست» میتوان به مرقع «معراج نبی» اشاره کرد که به سال ۹۸۴یا ۹۸۵ قمری به تصویر کشیده شده است.