طوفان بخش دیگری از جاده ادویه فهرج را نمایان کرد/ ۷۰ درصد شهرستان فهرج کرمان محوطه باستانی است

به گزارش خبرنگار ایلنا، طوفان بخش تازه‌ای از جاده ادویه فهرج، جاده‌ای قدیمی‌تر و مهمتر از جاده ابریشم را در کرمان نمایان کرد. 

جاده ادویه، از نخستین مسیرهای باستانی ایران برای تجارت ادویه به نقاط مختلف جهان بود که به جاده ابریشم متصل می‌شد و بخش‌هایی از آن در پایان دهه ۹۰ به دلیل طوفان شدید نمایان شد و برخی باستان شناس‌ها حتی قدمت این جاده سنگفرش شده را به دوره هخامنشی منتسب می‌دانند. 

اهمیت پدیدار شدن جاده ادویه در شهرستان فهرج به اندازه‌ای بود که پرفسور شهریار عدل، باستان‌شناس مشهور ایرانی را راهی این منطقه کرد و او در بازدید خود از محوطه‌های باستانی فهرج اعلام کرد که فهرج دانشگاه بکر باستان‌شناسی در ایران است و آثار متعدد باستانی حتی آثار متعلق به دوران دیرینه سنگی و پارینه سنگی نیز در این شهرستان مشاهده شده است. 

حمید وحیدزاده، سرپرست میراث فرهنگی شهرستان فهرج در استان کرمان به ایلنا گفته است که بخش تازه‌ای از جاده ادویه در نزدیکی میل نادری فهرج که قدمتی نزدیک به هزار سال دارد به دلیل طوفان‌های شدید دوباره نمایان شده است. 

طوفان پربرکت فهرج برای میراث‌فرهنگی

وحید زاده با اعلام این که شهرستان فهرج کرمان ۳۵۸ اثر و محوطه تاریخی و باستانی دارد اعلام کرد: مهمترین اثر در میان آثار تاریخی موجود در شهرستان فهرج جاده ادویه است که همچون کشف اولیه، در طوفان اخیر بخش‌های تازه‌ای از این جاده در باستانی اطراف میل نادری نمایان شد. 

او افزود: سال‌های زیادی بود که بسیاری از کارشناسان و باستان‌شناس‌ها در جستجوی جاده ادویه در ایران بودند و طوفان‌های شدید فهرج باعث شد این اثر رونمایی شود و در اولین مرحله که طوفان بخشی از این جاده را نمایان کرد جاده ادویه به ثبت ملی رسید و مطالعات باستان‌شناسی آن شروع شد. 

به گفته وحیدزاده، از آنجا که جاده اولیه کشف شده پیش از کشف بخش جدید جاده ادویه برای مرمت نیازمند تکمیل مطالعات باستان شنختی است، گفت: قرار است اعتباراتی برای مرمت و تابلوگذاری این اثر که برخی باستان‌شناس‌ها آن را جاده‌ای هخامنشی می‌دانند، تخصیص داده شود. 

او با اعلام این که بخش جدید جاده ادویه در کنار میل نادری فهرج و بر اثر طوفان‌های شدید به تازگی کشف شده است، افزود: میل نادری فهرج تنها فانوس کویری ایران است که به ثبت ملی رسیده و مرمت و بازسازی شده است. 

جاده ادویه در شهرستان فهرج اواخر دهه ۹۰ شمسی با وقوع یک طوفان شدید از زیر شن‌های کویری بیرون آمد و حالا ۴۰ کیلومتر از آن شناسایی شده است. در یکماه اخیر نیز بخش دیگری از جاده باستانی ادویه فهرج باز هم به دلیل طوفان از زیر خاک بیرون آمد و آنطور که حمید وحیدزاده، سرپرست میراث فرهنگی شهرستان فهرج به ایلنا گفته است، ۷۰ درصد آثار تاریخی این شهرستان شامل محوطه‌های باستانی و بناهای تاریخی تنها به دلیل وقوع طوفان‌های شدید از زیر شن‌ها کویر بیرون آمده و شناسایی شده اند. 

بودجه زیر یک میلیارد تومان است 

وحید زاده می‌گوید: از آنجا که شهرستان فهرج تازه تاسیس است و آمار جمعیتی آن به گونه‌ای نیست که این منطقه تبدیل به شهر شود، اعتبارات کمی نیز به آن اختصاص می‌یابد که برای بخش میراث فرهنگی برغم دارا بودن بیش از ۳۰۰ اثر تاریخی زیر یک میلیارد تومان است و با این مبلغ نمی‌دانیم باید به بخش گردشگری برسیم یا به مرمت آثار تاریخی بپردازیم؟ در حالی که باید به نقاطی همچون شهرستان فهرج با غنای میراثی توجه ویژه در تخصیص اعتبارات شود. 

او با اعلام این که مرمت برخی آثار تاریخی این شهرستان نه فقط با بودجه زیر یک میلیارد تومان میراث فرهنگی فهرج که با کمک گرفتن از دیگر دستگاه‌ها ممکن شده است، افزود: فهرج ۳۸۵ اثر تاریخی و طبیعی دارد در حالی که اداره میراث فرهنگی ندارد و ما نیز در سرپرستی میراث فرهنگی این منطقه تنها دو نفر هستیم و این مشکلات موجب شده است که در بحث شناساندن ظرفیت‌های گردشگری و مرمت و بازسازی آثار تاریخی و حتی حفاظت از آن‌ها قادر به انجام فعالیت بیشتر نباشیم. 

سرپرست میراث فرهنگی شهرستان فهرج اعلام کرد: تنها کاری که کمک حال آثار تاریخی فهرج بود، تلاش اداره میراث فرهنگی استان کرمان برای ثبت ملی آثار تاریخی شناسایی شده این شهرستان با هزینه خود اداره کل بود که توانست بخش زیادی از این آثار را به دلیل ثبت ملی از خطر تخریب و خسارت در امان نگاه دارد. 

ساختار متفاوت جاده ادویه ایران با راه ابریشم

وحیدزاده همچنین با اشاره به ورود گردشگران خارجی به فهرج پس از انتشار نخستین خبرهای مرتبط با یافتن جاده ادویه در این شهرستان تاکید کرد: پس از انتشار خبرهای مرتبط با یافتن جاده ادویه در رسانه‌های داخلی و خارجی اولین گردشگرانی که به فهرج آمدند و از این اثر تاریخی بازدید کردند، گردشگران ایتالیایی بودند که یکی از آن‌ها تاجر بود و برای دیدن جاده ادویه به فهرج سفر کرده بود. چون جاده ادویه شاهراه راه‌های باستانی ایران است که به جاده ابریشم متصل می‌شد و برای توریست‌های خارجی که به فهرج آمده بودند بازدید از مسیرهای باستانی اهمیت زیادی داشت و همانجا اعلام کردند که جاده ادویه مهمتر از راه ابریشم است و ساختار معماری آن با مسیر ابریشم نیز بسیار متفاوت است. 

سرپرست میراث فرهنگی شهرستان فهرج اعلام کرد: تفاوت جاده ادویه ایران با جاده ابریشم تنها در یک مورد در تعبیه پارکینگ‌های کنار جاده‌ای برای تردد امن سواران و کالسکه‌هایی است که در این جاده باریک سنگفرش شده تردد می‌کردند. علاوه بر آن این پارکینگ‌ها یا استراحتگاه‌ها درست در هر ۲۵۰ متر تعبیه شده‌اند که همین موضوع جذابیت زیادی به ساختار راهسازی جاده ادویه در دوره باستان بخشیده است. تفاوتی که در مسیر جاده ابریشم وجود ندارد.