در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
تغییر از درون جامعه آغاز میشود/ دوران پساجنگ؛ فرصتی برای نزدیکتر شدن دوباره مردم و حاکمیت/ چالش واقعی «نابرابری درآمدی» است

استاد علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت: مردم به حق انتظار دارند که مسئولان صرف نظر از موقعیت و جایگاهشان، به طور عادلانه و شفاف رفتار کنند. البته باید به یاد داشته باشیم که تغییر از درون جامعه آغاز میشود.
«غلامرضا جمشیدیها» استاد علوم اجتماعی دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره رویکرد مردم و حاکمیت نسبت به یکدیگر پس از گذار از دوران جنگ گفت: تجربه ما در دوران انقلاب و جنگ، وحدت و مقاومت مردم ایران را به نمایش گذاشت. اما اکنون به باور بسیاری از مردم، اگر مسئولان جامعه به درستی عمل میکردند میتوانستیم زودتر به اهداف خود برسیم. از طرفی امروزه، هویت و یکپارچگی سرزمینی، اعتقادی و ایمانی ایران، با چالشهایی روبرو است. حفظ وحدت ملی در این شرایط حساس، از اهمیت بالایی برخوردار است. اکثر مردم در ابتدا باور نداشتند، اما با گذشت زمان، جمعیت زیادی به میدان آمدند.
وی افزود: من فکر میکنم اگر مدیریت کشور همواره به گونهای باشد که منافع ملی در اولویت گیرد، مردم با شور و شوق بیشتری همراهی خواهند کرد. در این شرایط، حفظ وحدت و صبر، از اصول مهم است. همانطور که در آیهی ۲۰ سورهی عالم (آل عمران) آمده است: «ای کسانی که ایمان آوردهاید، صبور باشید و استقامت کنید و از خدا بترسید تا رستگار شوید.»
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: واقعیت این است که پایداری و مقاومت در طول زمان، نیازمند تلاش و همراهی مردم است. تجربه نشان میدهد که اگر مردم بتوانند به طور چشمگیری با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به حرفهای یکدیگر گوش دهند، میتوانند در برابر مشکلات و چالشها ایستادگی کنند.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی، با توجه به اعلام آتشبس و احتمال پایان جنگ، مردم باید نسبت به یکدیگر و حاکمیت رویکردی مثبت و همدلانه داشته باشند. این زمان حساسی است که نیازمند هوشیاری و آگاهی همهجانبه است. حضرت امام علی (ع) در نامهای به مالک اشتر، نکتهای مهم را می فرمایند: «وقتی که شما نزدیک پیروزی هستید، دشمن به شما ضربه خواهد زد. پس هوشیار باشید و اجازه ندهید که خود را فریب دهند.» این یادآوری، اهمیت لحظههای پایانی هر مبارزه را نشان میدهد. در دوران انقلاب، بسیاری از افراد با گوش دادن به دیگران و درک نیازهای جامعه، نقش مهمی داشتند. این درس ارزشمندی است که میتواند در شرایط فعلی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
جمشیدیها در ادامه گفت: در دوران انقلاب، من شاهد بودم که مردم به سخنان من و دیگران گوش میدادند و به طور فعال در صحنههای مختلف حضور داشتند. اما امروزه، مردم به عمل و نتایج آن نگاه میکنند. این تغییر نگرش نشاندهندهی اهمیت عمل و تحول واقعی در جامعه است. در دوران انقلاب و جنگ، مردم با انگیزه و اشتیاق برای تغییر، به مبارزه پرداختند. اما اکنون، انتظار دارند که تغییرات مثبت و پایدار در زندگی روزمرهشان منعکس شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه دولتها باید با در نظر گرفتن شرایط فعلی و آینده برنامهریزی کنند، افزود: در دوران انقلاب و جنگ، برنامهریزی بر اساس شرایط خاص آن زمان بود. اما امروزه، باید برنامههایی با رویکردی سازنده و با توجه به نیازهای جامعه طراحی شود. سازندگی و پیشرفت کشور، هدفی والا است، اما باید با توجه به واقعیتهای موجود و امکانات موجود، برنامهریزی و اقدام شود. بدون شک، این دوره میتواند فرصتی برای نزدیکتر شدن مجدد مردم و حاکمیت باشد.
این جامعهشناس در ادامه با تاکید بر اینکه نابرابری درآمدی در جامعه یک چالش واقعی است که باید به آن توجه شود، گفت: مردم انتظار دارند که حاکمیت با عدالت و انصاف با همه شهروندان رفتار کند. تخلفات و سوءاستفاده از قدرت، به ویژه از سوی کسانی که در موقعیتهای مسئولیتی قرار دارند، میتواند باعث نارضایتی عمومی شود.
وی خاطرنشان کرد: برای بازسازی اعتماد مردم و ایجاد وحدت، باید حاکمیت اقداماتی را انجام دهد، از جمله ایجاد عدالت و برابریهای اجتماعی و اقتصادی، اقدام قاطعانه در برابر هرگونه تخلف و فساد به ویژه در میان کسانی که قدرت و نفوذ دارند، گوش دادن به مردم، ایجاد کانالهای ارتباطی موثر برای شنیدن نظرات و دغدغههای مردم و در نظر گرفتن آنها در تصمیمگیریها. این اقدامات میتواند به بازسازی اعتماد مردم و ایجاد یک ارتباط سازنده بین مردم و حاکمیت کمک کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران اظهار داشت: مردم به حق انتظار دارند که همه مسئولان، صرف نظر از موقعیت و جایگاهشان، به طور عادلانه و شفاف رفتار کنند. همچنین، باید به یاد داشته باشیم که تغییر از درون جامعه آغاز میشود. اگر ما به عنوان شهروندان، سبک زندگی و رفتار خود را با ارزشهایی که ادعا میکنیم موافق آن هستیم، هماهنگ کنیم، میتوانیم تاثیری مثبت بر دیگران داشته باشیم. در نهایت، اجرای این تغییرات نیازمند تلاش جمعی و پایدار است.
وی با تاکید براینکه مردم باید در کنار هم باشند، افزود: در جامعهای با تنوع جغرافیایی و فرهنگی مانند ایران، درک و احترام متقابل، کلید حل مشکلات و ایجاد وحدت است. هر شهر ویژگیهای خاص خود را دارد. تهران به عنوان پایتخت، با چالشهای خاص خود مواجه است، از جمله جمعیت زیاد و مسائل مرتبط با آن. درک و توجه به نیازهای خاص هر شهر و منطقه، گام مهمی در جهت بهبود زندگی مردم و ایجاد یک جامعهی پویا و متحد است.
جمشیدیها در پایان گفت: ثبات و پیشرفت جامعه به تلاش جمعی بستگی دارد. مردم عادی، با توجه به شرایط اقتصادی فعلی، باید هوشیار و آگاه باشند. در عین حال، مهم است که به جای تمرکز بر مشکلات، بر راهحلها و اقدامات مثبت تمرکز کنیم. در نهایت، امیدوارم که شرایط به گونهای پیش برود که همه مردم بتوانند زندگی راضیکنندهای داشته باشند.