نشست خبری ششمین همایش «عُرس بیدل» برگزار شد/ ایجاد اتحاد بین مفاخر فارسیزبان جهان
نشست خبری ششمین همایش بینالمللی «عُرس» بیدل صبح امروز دوشنبه هشتم دیماه در بنیاد بیدل دهلوی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری ششمین همایش بینالمللی «عُرس بیدل» صبح امروز، دوشنبه هشتم دیماه، در بنیاد بیدل دهلوی برگزار شد. در این نشست، صداقتگو دبیر اجرایی همایش و کیاسری حضور داشتند.
کیاسری (دبیر بنیاد بیدل دهلوی) و مرتضی صداقتپور (دبیر اجرایی کنگره) در این رویداد حضور داشتند و درباره روند برگزاری ششمین همایش «عُرس بیدل» به ارائه توضیحاتی پرداختند.
در ابتدای این نشست، کیاسری با اشاره به پیشینه تاریخی همایش بیدل گفت: همایش بیدل شاید برای برخی مخاطبان هنوز تا حدی ناشناخته باشد، در حالی که حدود بیست سال از برگزاری آن میگذرد.
«عُرس» گردهمایی و یادبود برای شعرا و عارفان است
او افزود: «عُرس» اصطلاحی است که برای مجالس یادبود شاعران و عارفان اهل معرفت به کار میرود. در گذشته، پس از درگذشت یک حکیم یا شاعر، شاگردان و مریدان او بر مزارش گرد هم میآمدند و با خواندن سرودهها و آثارش، اندیشههای او را زنده نگه میداشتند.
او ادامه داد: این سنت هم در ایران و هم در هند رواج داشته و درباره بیدل دهلوی نیز چنین بوده است؛ به این معنا که آثار و افکار او بازخوانی میشد تا نسل به نسل و دایره به دایره به مخاطبان بعدی منتقل شود.
نگاهی به سرگذشت «عُرس»
کیاسری با بیان اینکه «عُرس بیدل» در گذشته همواره برگزار میشده است، افزود: روایتهای پرشور و تأثیرگذاری از این عُرسها در منابع مختلف نقل شده است. با این حال، در دورههایی به دلیل آشفتگیهای سیاسی و اجتماعی در هند، این سنت بهتدریج رو به افول رفت. تضعیف حکومت مرکزی نیز شرایط را برای برگزاری عرس دشوار کرد و در نتیجه، این آیین بهندرت برگزار شد. تنها برای برخی چهرهها، از جمله امیرخسرو، این سنت تا حدودی حفظ شد.
وی با اشاره به برگزاریهای پراکنده عرس بیدل در دهههای اخیر گفت: پس از یک وقفه طولانی، عرس بیدل در سال ۱۳۸۲ در شهر پتنا برگزار شد. این مراسم بهدلیل برگزار نشدن بر مزار بیدل، ماهیتی سنتی نداشت و بیشتر جنبه آکادمیک پیدا کرده بود. در اوایل دهه ۹۰ میلادی نیز عرس بیدل در دهلی، بهصورت کاملاً دانشگاهی و پژوهشی ادامه یافت. در ایران، ما در سال ۱۳۸۳ عرس بیدل را با رویکردی تلفیقی، یعنی ترکیبی از سنت و نگاه علمی، برگزار کردیم که میتوان آن را نوعی کنفرانس ترویجی دانست. از سال ۱۳۸۵ نیز با محوریت بیدل، توجه خود را به میراث فرامرزی زبان فارسی معطوف کردیم.
تمرکز رویداد بر میراث فرا مرزی است
کیاسری در ادامه تصریح کرد: بخش عمدهای از میراث فرهنگی و ادبی ما در گستره جهانی زبان فارسی شکل گرفته است و به همین دلیل، تمرکز ما بر این میراث فرامرزی بوده و امسال نیز مانند دورههای پیشین، همایش بر دو محور اصلی استوار است.
او گفت: ما به عنوان فارسیزبانان، یکی از غنیترین میراثهای زبانی و ادبی جهان را در اختیار داریم. این میراث متعلق به همه اقوام و ملتهایی است که به زبان فارسی سخن گفتهاند و در شکلگیری و گسترش آن نقش داشتهاند.
کیاسری در بخش دیگری از ضحبتهایش، گفت: فاصلهای که میان دورهها ایجاد میشود، به دلیل محدودیت امکانات است. ما تلاش میکنیم این رویداد به شکل معتبر و در شأن نام بیدل برگزار شود، اما فراهم بودن شرایط اهمیت زیادی دارد.
با اساتید و پژوهشگران جهان ارتباط میگیریم
وی گفت: بسیاری از آثار درخشان ما در شبهقاره، هند و بنگلادش وجود دارد و میراث فرهنگی ما در سراسر جهان پراکنده است. وظیفه ما برقراری ارتباط با استادان و پژوهشگران این حوزه است، اما تأمین بودجه برای این حجم از فعالیت و حضور مهمانان متعدد کار سادهای نیست.
او افزود: امسال در شهر لاهه فستیوالی با محوریت بیدل برگزار شد که ما نیز تلاش کردیم از آن حمایت کنیم و این رویداد از کیفیت مطلوبی برخوردار بود. اخیراً در ترکیه نیز برنامهای مشابه برگزار شده است.
کیاسری با اشاره به جزئیات اجرایی ششمین عرس بیدل گفت: این همایش از بیستویکم دیماه آغاز میشود و میزبان ۲۴ مهمان از کشورهای مختلف خواهد بود. البته ممکن است برخی مهمانان به دلیل تعطیلات ژانویه نتوانند حضور داشته باشند. در مجموع ۳۸ استاد و پژوهشگر برجسته در این دوره مشارکت دارند. عرس بیدل به مدت سه روز برگزار میشود که یک روز آن به بخش سنتی اختصاص دارد و با عنوان «قول و غزل» نامگذاری شده است؛ گردهماییای که در گذشته نیز جایگاه معتبری داشته است.
برگزاری شب شعر؛ قول و غزل
وی ادامه داد: در شب «قول و غزل» میزبان استادان و شاعران برجسته خواهیم بود که در واقع شب شعر این رویداد محسوب میشود. روز سوم نیز به برگزاری پنلهای علمی اختصاص دارد. این همایش در عمارت بلدیه واقع در میدان امام خمینی (ره) برگزار میشود.
فهرستنگاریها انجام میشود
کیاسری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در بخش جهانی همایش، به فهرستنگاری آثار میپردازیم. طی ۲۰ سال گذشته بسیاری از آثار در خانههای شخصی باقی مانده و ناشناخته ماندهاند. به همین دلیل، چه در ایران و چه در خارج از کشور تلاش کردهایم این آثار را شناسایی و معرفی کنیم تا امکان احصا و عرضه آنها فراهم شود. این روند در طول سال و در کشورهای مختلف دنبال میشود.
نماد به جای لوگو
او درباره نماد بنیاد بیدل توضیح داد: نماد بنیاد بهجای لوگوی قبلی طراحی شده است؛ طراحی این نماد از استاد عجمی و خوشنویسی نام آن از استاد امیرخانی است. این نماد الهامگرفته از امضای بیدل و همچنین نماد طاووس است که در آثار بیدل به آن اشاره شده است. از بیدل تصویر دقیقی در دست نیست تا بتوان سردیسی دقیق از او ساخت؛ تنها یک تصویر از او وجود داشته که خود بیدل اجازه نداده باقی بماند و همان تصویر نیز بهصورت نقلشده در دسترس است. با این حال، سردیسی از بیدل ساخته شده که در این دوره رونمایی میشود و امیدواریم شهرداری در آینده تندیس اصلی را بسازد.
کیاسری در پایان خاطرنشان کرد: در این دوره نیز شاعران ارزشمندی بهعنوان مهمان حضور دارند که جوایز جهانی معتبری را در کارنامه خود دارند.
او در پایان صحبتهایش، تأکید کرد: گسترش زبان فارسی یکی از اهداف اصلی ما در برگزاری این همایش است.
«عُرس» ششم در راستای پنج دوره قبل است
در ادامه، صداقتگو (دبیر اجرایی رویداد) گفتههای کیاسری را اینگونه کامل کرد؛ این عُرس در امتداد پنج دوره پیشین برگزار میشود. هسته اولیه مخاطبان همچنان با ما همراه هستند و با موضوعات آشنایی دارند، اما هر دوره ویژگیهای تازه و مهمانان جدیدی دارد که باعث میشود با دیدگاههای متنوعتری از استادان آشنا شویم.
وی افزود: امسال به دلیل وقفه چندسالهای که میان پنجمین و ششمین دوره ایجاد شد، برگزاری همایش با اندکی تأخیر همراه بود، اما به لطف همراهی کیاسری و دوستان، این رویداد دوباره به شکلی خوشیمن از سر گرفته شد. در این دوره تلاش کردهایم با رویکردی تازه به بیدل بپردازیم و برای جهانیسازی زبان فارسی گام برداریم.
دشواریهای برگزاری یک رویداد خصوصی
دبیر اجرایی همایش با اشاره به استقبال صورتگرفته تصریح کرد: اصل بنای این رویداد خصوصی است و طبیعتاً با محدودیتها و مشکلاتی روبهرو هستیم، هرچند همراهی برخی سازمانها را داشتهایم. امسال برخی کشورها برای نخستین بار در همایش شرکت میکنند و استادان طراز اولی حضور دارند. مقالات نیز با نهایت وسواس مورد بررسی قرار گرفتهاند.
در ادامه، صداقتگو گفت: برخی از مهمانان اهل افغانستان هستند اما در کشورهای دیگر سکونت دارند. ترکیه، روسیه، عراق، هند، قزاقستان، ارمنستان، ازبکستان، پاکستان، مراکش، عمان، اردن، کویت، کانادا، مصر و اسپانیا از جمله کشورهای شرکتکننده در این دوره هستند.
نگاهی به آمار شرکتکنندگان
او ادامه داد: بیش از ۱۶۰ مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده که ۱۴۰ مقاله مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت ۴۰ مقاله داخلی و ۳۹ مقاله خارجی پذیرفته شدهاند. چکیده مقالات چاپ و همزمان با برگزاری همایش ارائه میشود و متن کامل مقالات نیز در آینده منتشر خواهد شد.
