قهرمانپور در گفت‌وگو با ایلنا:
حل اختلافات بر سر غنی‌سازی نیازمند چندین جلسه مذاکره طولانی است/ غیبت اروپا در مذاکرات بیشتر مسئله اروپا و آمریکاست نه ایران
تحلیل‌گر روابط بین‌الملل گفت: با توجه به نیازی که هم ایران و هم آمریکا برای مذاکره دارند، به نظرم مذاکرات باز هم در دورهای بعدی ادامه خواهد یافت؛ چراکه حل اختلافات بر سر غنی‌سازی ممکن است نیازمند چندین جلسه مذاکره طولانی باشد.
رحمان قهرمانپور کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ایلنا، در پاسخ به این پرسش که مذاکرات با وجود پافشاری هر دو طرف ایران و آمریکا بر اصل غنی‌سازی، چگونه پیش خواهد رفت، تصریح کرد: به نظر من، مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد، با توجه به تلاش‌هایی که عمان و اخیراً هم قطر برای میانجی‌گری انجام می‌دهند و با توجه به نیازی که هم ایران و هم آمریکا برای مذاکره دارند، به نظرم مذاکرات در دورهای بعدی هم ادامه خواهد یافت چراکه اختلافات بر سر غنی‌سازی ممکن است نیازمند چندین جلسه مذاکره طولانی باشد.
غنی‌سازی یک بعد نمادین برای هر دو طرف است
وی ادامه داد: موضوعات مختلفی مطرح است، اما مسئله‌ای که بیشترین اختلاف در مورد آن وجود دارد، وجود یا عدم وجود غنی‌سازی در خاک ایران است. بقیه موارد هم مهم هستند، اما به اندازه موضوع غنی‌سازی حساس نیستند. ضمن اینکه غنی‌سازی یک بعد نمادین برای هر دو طرف است. یعنی ترامپ می‌خواهد بگوید که من غنی‌سازی را جمع کرده‌ام، آن کاری که اوباما نتوانسته بود انجام دهد و مجبور شده بود حق غنی‌سازی ایران را به رسمیت بشناسد. از این طرف هم، طبیعتاً برای ایران، تعلیق کامل غنی‌سازی به نوعی از نظر افکار عمومی ممکن است تعلیق برنامه هسته‌ای تلقی شود. لذا با وجود اختلافاتی که در سایر موارد وجود دارد، اصلی‌ترین، حساس‌ترین و عمیق‌ترین اختلافات در مورد مسئله غنی‌سازی، یعنی وجود یا عدم وجود غنی‌سازی در خاک ایران است.
قهرمانپور در رابطه با اهداف فشارهای اخیر کشورهای غربی، احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران که اخیر سی‌ان‌ان خبر آن را منتشر کرده است و تاثیر آن بر جریان مذاکرات، گفت: این خبر جدیدی نیست که یک ماه پیش به نیویورک تایمز درز داده شده بود و اینکه درست بلافاصله بعد از اظهارات مقامات ایرانی در روز گذشته در مورد حفظ غنی‌سازی منتشر شده، نشان می‌دهد که به احتمال زیاد آمریکایی‌ها خواسته‌اند این را به عنوان یک فشار رسانه‌ای مطرح کنند. اما در مورد اینکه آمریکایی‌ها بازی رسانه‌ای می‌کنند، به نظر من جواب منفی است. آنجایی که به قول معروف می‌خواهند بازی رسانه‌ای کنند، تقریباً معلوم می‌شود. در این حالت اظهارات متناقض متعدد وجود دارد.
اختلاف بر سر غنی‌سازی مسئله جدیدی نیست
وی تاکید کرد: به نظر می‌رسد همانطور که عرض کردم، غنی‌سازی مورد اختلاف دو طرف است. شاید در موارد دیگر، مثلاً می‌توانیم بگوییم که این‌ها یک مقدار در رسانه‌ها پیاز داغش را زیاد می‌کنند، اقرار می‌کنند، اما واقعیت این است که اختلاف در مورد غنی‌سازی هم در این روند مذاکراتی جدید و هم در مذاکرات منتهی به برجام جدی بود. یعنی در سال ۹۰، زمانی که مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در عمان آغاز شد و اوباما طی نامه‌ای وجود غنی‌سازی در خاک ایران را پذیرفت، بعد از آن بود که مذاکرات شروع شد. لذا اختلاف بر سر غنی‌سازی مسئله جدیدی نیست و همیشه حساس‌ترین موضوعات در مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا بوده است.
نبودن اروپا در مذاکرات بیشتر مسئله اروپا و آمریکاست نه ایران
این کارشناس ارشد حوزه سیاست خارجی در خصوص نتیجه مذاکرات ایران و تروئیکای اروپایی، عنوان کرد: موضوعات ما با اروپا فعلاً با موضوعاتی که با آمریکا داریم متفاوت است. با اروپا چند مسئله داریم؛ یکی بحث مکانیزم ماشه است. چون آمریکا از برجام خارج شده، از نظر حقوقی فقط تروییکای اروپا یا سه کشور اروپایی می‌توانند این مکانیزم را فعال کنند. مسئله دوم گزارش آژانس است که درخواست شورای حکام از مدیرکل آژانس ارائه گزارش بوده که این خیلی مهم است.
وی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مسائل مرتبط با اروپا، اختلاف ایران و آمریکا در مورد جنگ اوکراین و کمک‌های تسلیحاتی ایران به روسیه است. لذا مسئله این است که اکنون اروپایی‌ها از نبودن در مذاکرات ناراضی هستند، اما این مسئله بیشتر از آنکه مسئله ایران و اروپا باشد، مسئله اروپا و آمریکا است؛ چراکه آمریکا در مذاکرات صلح اوکراین هم اروپا را مشارکت نداد. بنابراین این مسئله خیلی ربطی به ما ندارد. آمریکایی‌ها بارها گفته‌اند و خود اروپایی‌ها هم گفته‌اند که اگر ایران و آمریکا به توافق برسند، طبیعی است که ایران و اروپا هم به تبع آن به توافق می‌رسند.
