کارشناس ارشد سیاست خارجی ایران گفت: روابط ایران با امارات یا عربستان تحت تأثیر روابط ایران با آمریکا خواهد بود. اگر مذاکرات به نتیجه برسد، بهبود روابط ما با کشورهای منطقه نیز مثبت خواهد بود و اگر به بنبست برسد، قطعاً تأثیر منفی بر روابط ما با امارات و عربستان خواهد داشت.
حسن بهشتیپور تحلیلگر مسائل بینالملل در گفتوگو با ایلنا، در رابطه با ارزیابی خود از دور چهارم مذاکرات و استمرار این گفتوگوها با وجود اظهارات ضد و نقیض مقامات آمریکایی، تصریح کرد: همیشه آنچه در رسانهها مطرح میشود با آنچه در مذاکرات وجود دارد، منطبق نیست. اینها میتوانند در رسانهها برای فضاسازی و ایجاد فشار بر مذاکرهکنندگان یک سری حرفها را مطرح کنند. برخی از اظهارات در رسانهها ممکن است تنها برای امتیاز بیشتر باشد، اما واقعیت آن است که در مذاکرات موضوعات اصلی مطرح میشود و این موارد میتواند ملاکی برای تحلیل باشد. در رسانهها ادعاهای زیادی مطرح میشود و همواره تناقضاتی وجود دارد. به عنوان مثال، امروز یک چیز گفته میشود و فردا چیزی کاملاً متفاوت بیان میشود. برداشت من این است که این مسائل جنبههای تبلیغاتی و رسانهای دارند. قطعاً اگر در مذاکرات گفته میشد که باید ایران کل صنعت هستهای را تعطیل کند، مطمئناً مذاکرات به بنبست میرسید و اصولاً ادامه پیدا نمیکرد. ادامه مذاکرات نشان میدهد که چنین مواردی مطرح نشده است.
روابط آمریکا و اسرائیل در بالاترین سطح روابط قرار دارد
وی در پاسخ به این سوال که آیا شکاف در اهداف آمریکا و اسرائیل مانع حمایتهای ایالات متحده از اسرائیل در مسائل منطقهای خواهد شد، اظهار کرد: برای من حداقل مسلم است که آمریکا و اسرائیل متحد استراتژیک هستند و این نوع اتحاد عالیترین نوع روابط بین دو کشور است. شخص نتانیاهو با ترامپ، بایدن و قبل از آنها با اوباما مشکلاتی داشته است. نتانیاهو آدم توسعهطلب و جنگطلبی است و موضعگیرهای او نشان میدهد که مستقل عمل میکند و گفته است که ما اقمار آمریکا نیستیم و خودمان تصمیم میگیریم. اتحاد آمریکا و اسرائیل استراتژیک و بلند مدت است لذا مطمئن باشید فرق نمیکند نتانیاهو نخست وزیر باشد یا هر کس دیگری، ترامپ رییسجمهور آمریکا باشد یا نه فرقی نمیکند، روابطشان استراتژیک است البته ممکن است در مقاطع زمانی بین نخستوزیر اسرائیل و رئیسجمهور آمریکا اختلافاتی وجود داشته باشد، الان هم از این موارد است اما فکر نمیکنم که آمریکا به خاطر ایران از اسرائیل حمایت نکند.
بعید است آمریکا و اسرائیل به اختلافات جدی برسند
بهشتیپور عنوان کرد: به عنوان مثال، آمریکا با یمن توافق آتشبس امضا کرد بدون اینکه اسرائیل راضی باشد. آمریکاییها گفتند به کشتیهای آمریکایی حمله نشود، اما در عوض ما هم به یمن حلمه نمیکنیم ولی درگیری با اسرائیل را خودتان حل کنید. در مورد مسائل مربوط به آتشبس در غزه، اکنون آمریکاییها در حال تبادل اسیر هستند و این مبادلهای است که آمریکاییها با حماس داشتند. مواردی وجود دارد که ممکن است با آمریکا و حماس توافقاتی صورت گیرد. اما به نظر میرسد که این موارد نمیتواند ملاک قرار گیرد که آمریکا و اسرائیل به طور کلی با هم اختلاف دارند. من این موضوع را بعید می دانم.
یکی از اهداف سفرهای عراقچی تبیین سیاستهای ایران در ارتباط با مذاکرات با آمریکا
این کارشناس حوزه سیاست خارجی در خصوص تاثیر رایزنیهای منطقهای و فرامنطقهای رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان، گفت: واقعیت این است که اکنون دیپلماسی ایران در چند محور دنبال می شود. یکی از آنها مذاکرات با آمریکا و اتحادیه اروپا و دیگری مذاکرات با روسیه و چین است. همچنین مذاکراتی هم با آژانس بینالملل اتمی و کشورهای منطقه وجود دارد. سفرهای اخیر به عربستان و قطر پیش از مرحله چهارم روند مسقط و الان هم سفر به امارات در راستای تبیین سیاستهای ایران در ارتباط با مذاکرات با آمریکا انجام میشود. ایران میخواهد با طرف عربی شورای همکاری خلیج فارس اتمام حجت کند و هم بگوید که سیاست ایران چیست، چه اهدافی دارد و به چه سمتی حرکت میکند.
توافق ایران با آمریکا به هیچ وجه ضد کشورهای عربی نیست
وی افزود: ایران هشدارهای لازم را خواهد داد که اگر کشورها به اسرائیل اجازه دهند تا به ایران حمله کند، عواقب آن را خواهند دید. این اقدامات به نظر من تبیین سیاستهای ایران است و در عین حال پیام دوستی است که ایران به دنبال همکاری با عربستان، قطر و امارات است و توافقاتش با آمریکا به هیچ وجه ضد کشورهای عربی نیست. اصولاً ایران به دنبال همکاریهای منطقهای است و نه دامن زدن به بیثباتی و ناامنی که رسانههای غربی مرتباً علیه ایران مطرح میکنند.
اگر مذاکرات به نتیجه برسد بهبود روابط ما با کشورهای منطقه هم مثبت خواهد بود
بهشتیپور درباره امکان پیشرفت روابط ایران و امارات همسو با عربستان، خاطرنشان کرد: ما عادیسازی روابط را با امارات آغاز کردهایم، یعنی قبل از اینکه روابط ایران با عربستان از سر گرفته شود، با امارات این کار را شروع کردیم. به نظرم اکنون نسبت به سه سال پیش وضعیت بسیار بهتری داریم. طبیعتاً روابط ایران با امارات یا عربستان تحت تأثیر روابط ایران با آمریکا خواهد بود. اگر مذاکرات به نتیجه برسد، بهبود روابط ما با کشورهای منطقه هم مثبت خواهد بود و اگر به بنبست برسد، قطعاً تأثیر منفی بر روابط ما با امارات و عربستان خواهد داشت.