۱۲ مهر ۱۳۴۸؛ آغاز سفرهای اختصاصی با نخستین آژانس تلفنی در تهران

۱۲ مهر ۱۳۴۸ نقطه عطفی در تاریخ حمل و نقل شهری ایران بود؛ روزی که نخستین تاکسی تلفنی، معروف به «آژانس»، در تهران آغاز به کار کرد و فصل تازهای در جابهجایی شهروندان گشود.
تولد آژانس؛ انقلابی در حملونقل شهری
در دهه ۴۰ خورشیدی، تهران با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، نیازمند تحول در سیستم حمل و نقل بود. تا آن زمان، جابهجایی مردم عمدتاً با اتوبوس، تاکسیهای خطی یا وسایل شخصی انجام میشد. اما در ۱۲ مهر ۱۳۴۸، برای نخستینبار، ایدهای نو وارد زندگی شهری شد:
تاکسی تلفنی یا همان «آژانس»، سرویسی که با یک تماس، خودرویی اختصاصی را به درِ خانه یا محل کار میفرستاد.
چرا «آژانس»؟
نام «آژانس» از واژه فرانسوی agence بهمعنای «دفتر خدمات» گرفته شده و در ایران بهعنوان نماد تاکسی تلفنی جا افتاد. این سرویس:
با شمارهگیری تلفن ثابت، خودرو را به محل مشتری اعزام میکرد
برخلاف تاکسیهای خطی، مسیر اختصاصی داشت
اغلب خودروهای تمیز، رانندگان خوشبرخورد و خدمات شبانهروزی ارائه میداد
تهران در دهه ۴۰؛ زمینهساز تحول
تهران در آن سالها با رشد سریع جمعیت، ساختوساز گسترده و افزایش تقاضا برای حملونقل خصوصی روبهرو بود. آژانسها با پاسخگویی به نیازهای جدید، بهویژه برای خانوادهها، بانوان و کارمندان، بهسرعت محبوب شدند.
ویژگیهای آژانسهای اولیه
خودروهایی مانند پیکان، ژیان، و بعدها رنو و پژو
رانندگان با لباس مرتب و رفتار حرفهای
دفترهای کوچک با تلفنچی هایی که تماسها را ثبت و خودروها را اعزام میکردند
تعرفههای ثابت و قابل پیشبینی
از آژانس تا اپلیکیشن
با گذر زمان، آژانسها به بخشی جداییناپذیر از زندگی شهری تبدیل شدند. اما در دهه ۱۳۹۰، با ظهور اپلیکیشنهایی مانند اسنپ و تپسی، مدل سنتی آژانس دگرگون شد:
تماس تلفنی جای خود را به اپلیکیشن داد
موقعیتیابی لحظهای، پرداخت آنلاین و امتیازدهی به رانندگان رایج شد
اما هنوز هم بسیاری از مردم، بهویژه سالمندان، از آژانسهای سنتی استفاده میکنند