محاصره چندجانبه؛ چرا فشارهای آمریکا نتوانسته مادورو را وادار به کناره‌گیری کند؟
به‌رغم فشارهای بی‌سابقه نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی آمریکا، رئیس‌جمهور ونزوئلا همچنان بر ماندن در قدرت پافشاری می‌کند؛ موضوعی که تحلیلگران آن را حاصل مجموعه‌ای از موانع داخلی و خارجی می‌دانند؛ از ترس گسترده حلقه حاکم از پیگردهای جنایی گرفته تا وفاداری ارتش، نبود گزینه امن برای تبعید و نگرانی از انتقام اپوزیسیون.
به گزارش ایلنا، روزنامه وال‌استریت ژورنال در گزارشی به مهم‌ترین موانع داخلی و خارجی اشاره کرده که ممکن است طرح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برای کنار زدن نظام نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا را با مشکل مواجه کند.
این روزنامه نوشت مادورو ۶۳ ساله با فشارهای نظامی و دیپلماتیک بی‌سابقه واشنگتن برای کناره‌گیری و خروج آرام از کشور روبه‌روست، اما بعید به نظر می‌رسد او این پیشنهاد را بپذیرد.
تحلیلگران می‌گویند شانس مادورو برای دریافت عفو دائمی بسیار کم است، زیرا او تنها در کنار حلقه کوچک فرماندهان نظامی وفادارش- که طی ده سال گذشته آنها را پیرامون خود نگه داشته- احساس امنیت می‌کند.
این روزنامه به نقل از فردی که ارتباط نزدیکی با مقامات ارشد دولت ونزوئلا دارد گزارش داد مادورو و بیشتر متحدانش تهدیدهای نظامی آمریکا را «یک حقه» می‌دانند.
به گفته این فرد، مادورو معتقد است تنها راه سرنگونی او از سوی آمریکا اعزام نیروهای نظامی به کاراکاس است.
ترامپ نیز احتمال ورود کشورش به جنگ با ونزوئلا را رد کرده و تمرکز خود را بر وادار کردن مادورو به کناره‌گیری گذاشته است. او اخیرا حتی از آمادگی برای گفت‌وگو با رهبر ونزوئلا سخن گفته است.
موئیسس نعیم، تحلیلگر مؤسسه کارنگی برای صلح بین‌المللی در واشنگتن، گفت: «از نگاه مادورو، ماندن در ونزوئلا امن‌ترین راه برای حفاظت از خود، اموال و خانواده‌اش است.»
مادورو نیز با تاکید بر اینکه قصد رفتن ندارد، گفته است: «هر چه کنند، هر طور انجام دهند و هر کجا که بروند، هرگز نخواهند توانست ونزوئلا را شکست دهند.»
به گفته تحلیلگران، نخستین مانع پیش‌روی مادورو و حلقه نزدیک به او، مسئله مسئولیت جنایی آنها است.
ایالات متحده مادورو و شماری از مقامات بلندپایه دولتش را به قاچاق چندین تن کوکائین و ارسال سلاح برای شورشیان کلمبیا متهم کرده است؛ اتهاماتی که همگی آنها را رد کرده‌اند.
در داخل کشور نیز احتمال دارد فرماندهان ارشد ارتش در صورت روی کار آمدن دولتی جدید، با پرونده‌هایی از جمله قاچاق مواد مخدر، دریافت رشوه در صنایع انرژی و آلومینیوم، و همچنین فساد در واردات مواد غذایی مواجه شوند؛ این در حالی است که ونزوئلا تحت رهبری مادورو شاهد یکی از بزرگ‌ترین فروپاشی‌های اقتصادی جهان در تاریخ معاصر بوده است.
دیوان کیفری بین‌المللی مستقر در لاهه نیز از سال ۲۰۱۸ در حال بررسی پرونده ونزوئلا درباره اتهام ارتکاب جنایت علیه بشریت است.
این اتهامات شامل آزار سیاسی، شکنجه و تجاوز و مربوط به سرکوب خشونت‌بار اعتراضات سال ۲۰۱۷ است؛ اعتراضاتی که طی آن دست‌کم ۵۰۰۰ نفر بازداشت خودسرانه شدند و بیش از ۱۲۵ نفر در درگیری با پلیس جان باختند.
جان بولگا هیسیموویچ، کارشناس امور ونزوئلا در آکادمی نیروی دریایی آمریکا، می‌گوید نیروهای مسلح ونزوئلا به واحدهای کارآزموده ضدجاسوسی کوبایی مجهز هستند و همین موضوع برنامه‌ریزی برای کودتا را تقریبا ناممکن می‌کند.
مقاصد محدود برای فرار
این روزنامه به مشکل دیگری برای مادورو اشاره می‌کند: تعداد اندک کشورهایی که او می‌تواند به آنها پناه ببرد؛ از جمله روسیه، همان‌طور که بشار اسد، رئیس‌جمهور سابق سوریه، پس از سقوط حکومتش در دسامبر گذشته به آنجا گریخت.
کوبا نیز یکی از گزینه‌های احتمالی مادوروست؛ جایی که او در جوانی برای تبدیل شدن به یک سازمان‌دهنده کارگری آموزش دیده بود. اما چشم‌انداز این کشور کمونیستی تیره است، اقتصاد آن در حال فروپاشی قرار دارد و حتی برای تأمین برق نیز با مشکل روبه‌روست.
طبق گزارش روزنامه، اقامت در تبعید در شهری اروپایی مانند مادرید نیز برای مادورو دشوار خواهد بود؛ زیرا این شهر میزبان ده‌ها هزار ونزوئلایی تبعیدی است که بسیاری از آنان نسبت به او نفرت شدیدی دارند.
از سوی دیگر، ارتش مادورو نسبت به هرگونه دولت مخالف که در صورت کناره‌گیری او قدرت را در دست بگیرد، بی‌اعتماد است؛ به‌ویژه اینکه ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون، امسال برنده جایزه نوبل صلح شد و یکی از سرسخت‌ترین منتقدان نظام و ارتش به شمار می‌رود.
دولت مادورو نگران است که ماچادو در صورت رسیدن به قدرت به دنبال انتقام باشد، به‌ویژه اینکه او اخیرا در «بیانیه آزادی» خود اعلام کرده باید «نظام جنایتکار مادورو» پاسخگو باشد و وعده داده ارتش و پلیس کشور را اصلاح خواهد کرد.
ترامپ پیشتر مجوز آغاز عملیات مخفیانه سیا در ونزوئلا را صادر کرده و دستور داده بود بزرگ‌ترین استقرار نیروهای آمریکایی در منطقه کارائیب طی دهه‌های اخیر انجام شود؛ هم‌اکنون نیز جدیدترین ناو هواپیمابر آمریکا به همراه ناوگان جنگی و یک واحد تفنگداران دریایی در منطقه حضور دارد.
