تنش آبی شدید در شرق هرمزگان؛ به روستاها هر ۵۰ روز یک‌بار آبرسانی می شود

عباس جمال‌الدینی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا با بیان اینکه، در بسیاری از روستاهای این مناطق، آب شرب هر ۵۰ روز یک‌بار و برای مدت کوتاه دو روز،  وارد شبکه لوله‌کشی روستا می‌شود، گفت: مردم در این مدت ناچارند با ذخیره‌سازی آب در مخازن غیراستاندارد نیازهای ماهانه خود را تأمین کنند.

وی افزود: این وضعیت پدیده‌ای جدید نبوده  بلکه نتیجه دهه‌ها بی‌توجهی به زیرساخت‌های آبی شرق هرمزگان است.

جمال الدینی گفت: مردم منطقه سال‌هاست با این بحران دست و پنجه نرم می‌کنند. آبی که هر دو ماه یک بار به روستا می‌رسد، توسط اهالی در هر ظرف و مخزنی که امکانش باشد، ذخیره می‌شود؛ مخازنی که نه تنها استاندارد نیستند بلکه منشأ بسیاری از بیماری‌ها  نظیر بیماری کلیوی شده‌ است.

وی با بیان اینکه، در برخی از روستاها، مردم برای رفع نیاز خود به خرید آب یا استفاده از آبرسانی سقایی روی آورده‌اند، گفت: با این حال، به دلیل فقر اقتصادی و نبود زیرساخت‌های پایدار، این راهکارها هم جوابگوی جمعیت روستایی استان نیست.

جمال‌الدینی خواستار توجه فوری دولت و نهادهای مسئول به وضعیت آب شرق هرمزگان شد و تأکید کرد: آبرسانی به این روستاها دیگر یک خواسته نیست، بلکه یک ضرورت حیاتی است.

نگرانی‌ها از تشدید تنش آبی در شهرستان بشاگرد

رییس شورای اسلامی استان هرمزگان، با اشاره به وضعیت بحرانی تنش آبی در شرق استان هرمزگان، به ویژه شهرستان بشاگرد، هشدار داد و گفت: اگر فکری عاجل برای این موضوع نشود، وضعیت این منطقه از حالت غیر نرمال فعلی هم وخیم‌تر خواهد شد.

وی گفت: اگرچه در مرکز استان «بندرعباس» آب به صورت ظاهری در دسترس مردم است، اما حتی این شهر نیز بدون وجود آب‌شیرین‌کن‌های متعدد در معرض تنش آبی شدید قرار داشت.

جمال الدینی درباره راهکارهای موجود افزود: در شهرستان‌های سیریک، جاسک و میناب و سواحل مکران ظرفیت آب‌شیرین‌کن‌های بخش خصوصی به حدود ۶ هزار متر مکعب در روز رسیده که ۳ هزار متر مکعب آن به صورت خرید تضمینی در اختیار دولت قرار دارد، اما متأسفانه به دلایل مختلف، دولت هنوز به طور کامل این ظرفیت را فعال نکرده است.

وی تأکید کرد: نوار ساحلی هرمزگان، به طول حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ کیلومتر، ظرفیت بسیار بالایی برای تأمین آب شیرین دارد، اما تبعیض در توزیع منابع آب میان مناطق باعث نارضایتی مردم شده است. به عنوان مثال، آب شیرین‌کن‌های بندرعباس و سواحل مکران برای فلات مرکزی منتقل می‌شود، این در حالیست که روستاهای شرق هرمزگان همچنان با کمبود شدید آب مواجه هستند.

جمال الدینی همچنین به سد جگین در شهرستان جاسک اشاره کرد و گفت: این سد با ظرفیت قابل توجهی پر از آب است و بارندگی‌های تابستانی هم به خوبی ذخیره آب را افزایش می‌دهد، اما به دلیل نبود خطوط انتقال کافی، این منابع آب به خوبی به مناطق نیازمند منتقل نمی‌شود.

وی با بیان اینکه دغدغه فعلی کشور خالی بودن سد ها است گفت: هم اکنون ۲ میلیارد متر مکعب آب در پشت سد جگین ذخیره شده است که به دلیل تکمیل نبودن زیر ساخت های انتقال آب نمی توان این آب را جهت استفاده انتقال داد.

وی افزود: موانع اعتباری و کندی اجرای پروژه‌های انتقال آب باعث شده تا مشکلات مردم ادامه داشته باشد.

جمال الدینی گفت: مسئولان آب و فاضلاب استان نیز معتقدند که نبود اعتبارات ملی، اصلی‌ترین دلیل کندی این پروژه‌ها است.

رییس شورای اسلامی هرمزگان، با بیان اینکه مردم شرق هرمزگان ۲۰ تا ۳۰ سال است با تنش آبی دست و پنجه نرم می‌کنند، گفت: لزوم توجه ویژه و توزیع عادلانه منابع و امکانات برای حل این بحران امری حیاتی است، در غیر این صورت مشکلات اجتماعی و بهداشتی بیشتری دامنگیر این مناطق خواهد شد.

کاهش منابع آبی زیرزمینی، باعث ایجاد فروچاله‌ شده است

وی با بیان اینکه شهرستان‌هایی مانند میناب، رودان، جاسک، بشاگرد و سیریک از جمله مناطق فعال در حوزه کشاورزی و باغداری هستند گفت: مردم این شهرستان ها در فصل‌هایی که دیگر نقاط کشور با سرمای هوا مواجه‌اند، به تولید محصولات متنوع مشغول‌اند.

جمال الدینی تصریح کرد: در شهرستان میناب، که یکی از دشت‌های مهم کشاورزی استان است، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی تا عمق ۴۰ متر گزارش شده و پدیده فروچاله‌ها نگرانی‌های جدی در سطح منطقه ایجاد کرده است.

وی افزود: یکی از مهم‌ترین منابع آبی میناب، سد استقلال است که پیش از انقلاب به بهره‌برداری رسیده و تأمین‌کننده آب بخشی از شهر بندرعباس و شهرستان میناب است. با این حال، به دلیل برداشت بی‌رویه، روش‌های سنتی آبیاری مانند غرقابی، و استفاده گسترده از چاه‌های غیرمجاز، وضعیت منابع آبی در این منطقه به مرحله بحرانی رسیده است.

رییس شورای شهر سیریک گفت: در شهرستان بشاگرد، شرکت «ماهان» اخیراً با سرمایه‌گذاری قابل توجه، حدود ۳ هزار هکتار نخل مجول کاشته و برای تأمین آب مورد نیاز این اراضی، از منابع سد جگین و همچنین ساخت سدهای کوچک بهره گرفته است.

وی گفت: از دیگر طرح‌های مهم کشاورزی می‌توان به توسعه دشت جدید در جاسک اشاره کرد که پتانسیل بالایی برای توسعه کشاورزی دارد.

رییس شورای شهر سیریک بیان کرد: در سالهای گذشته که  ابتکار به هرمزگان و شهرستان میناب سفر کرده بودند موضوع فرونشست زمین و فرو چاله ها را متذکر شده و گفتند: اگر مشکل فروچاله ها حل نشود خطر جدی به همراه خواهد داشت.

جمال الدینی خاطر نشان کرد: در شرایطی که صنایع بزرگ مستقر در مرکز کشور با احداث آب‌شیرین‌کن‌ها و خط انتقال‌های طولانی (تا هزار کیلومتر)، در حال برداشت آب از خلیج فارس و دریای عمان هستند، مردم استان هرمزگان خواستار تخصیص سهم عادلانه‌ای از آب‌شیرین‌کن‌ها هستند.

۱۲ شهرستان هرمزگان درگیر تنش آبی شدید

وی گفت: در جریان سفر اخیر رئیس‌جمهور به استان هرمزگان، گزارشی رسمی از سوی معاون اجرایی ریاست‌جمهوری، قائم‌پناه، ارائه شد که بر اساس آن، ۱۲ شهرستان از ۱۳ شهرستان استان هرمزگان با مشکل تنش آبی مواجه هستند.

رئیس شورای اسلامی استان هرمزگان بیان کرد:در شهرستان سیریک مردم با وضعیتی مواجه‌ هستند که  بیش از ۵۰ روز بدون دسترسی به آب پایدار زندگی می‌کنند. در حالی که برخی مناطق از نبود آب برای یک هفته گلایه دارند، شرایط در شرق استان به مراتب بحرانی‌تر است.

ارائه سه راهکار برای مدیریت تنش آبی در هرمزگان 

جمال‌الدینی، با اشاره به چالش‌های جدی تنش آبی در استان، سه راهکار اصلی برای مدیریت و کاهش این بحران را تشریح کرد.

وی نخستین راهکار را اختصاص سهم مشخصی از پروژه‌های انتقال آب از آب‌شیرین‌کن‌ها به استان عنوان کرد و افزود: در حال حاضر آب‌شیرین‌کن‌هایی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حال انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به مناطق مرکزی کشور هستند و مردم هرمزگان انتظار دارند بخشی از این آب برای مصارف شرب و کشاورزی استان تخصیص یابد.

جمال‌الدینی دومین راهکار را اجرای طرح خرید تضمینی آب دانست و گفت: هزینه تولید هر متر مکعب آب شیرین‌شده حدود یک یورو برآورد شده است. دولت می‌تواند با پرداخت مابه‌التفاوت قیمت به سرمایه‌گذاران، این آب را با نرخ متعارف در اختیار خانوارهای استان قرار دهد.

وی در ادامه با اشاره به نیاز مناطق شرقی استان به منابع پایدار آب، توسعه خط انتقال آب به شرق استان را سومین راهکار عنوان کرد و افزود: انتقال آب از سدها به مناطقی مانند سیریک، جاسک و بشاگرد، به‌عنوان یکی از طرح‌های بلندمدت، نقش مهمی در تأمین پایدار آب و کاهش نارضایتی‌های عمومی خواهد داشت.

رییس شورای شهر سیریک گفت: در جلسه شورای برنامه‌ریزی استان، قائم‌پناه معاون اجرایی رییس جمهور، ضمن اشاره به پایین بودن شاخص‌های توسعه‌ای در هرمزگان نسبت به میانگین کشور، اظهار داشت: یکی از دلایل سفر زودهنگام رئیس‌جمهور به این استان، کم‌برخوردار بودن هرمزگان و لزوم توجه ویژه به مطالبات مردم بوده است.

جمال‌الدینی با تاکید بر اینکه، شورای استان به‌عنوان صدای مردم، مطالبات مناطق محروم و اولویت‌های اصلی را به مسئولان منتقل خواهد کرد ابراز امیدواری کرد: دولت، با حمایت از طرح‌های زیرساختی در حوزه آب، گامی مؤثر برای حل مشکلات مردم استان بردارد.