در نشست خبری اعلام شد:
افسردگی و اضطراب شایع‌ترین اختلالات روانی در کشور/ میزان واقعی مصرف الکل در جامعه شاید بیشتر از آمار رسمی باشد
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: در حال حاضر حدود ۳۲۰۰ روان‌شناس در شبکه سلامت کشور فعالیت دارند. از میان آن‌ها، ۱۲۰۰ نفر به‌صورت فعال در حوزه‌های مربوطه حضور دارند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، صبح شنبه (۱۹ مهر ماه) در نشست خبری هفته سلامت روان اظهار کرد: هفته سلامت روان با شعار «دسترسی به خدمات در بحران‌ها و شرایط اضطراری» به عنوان یک اولویت همگانی تعیین شده است. این هفته تا ۲۵ مهر ماه ادامه دارد و برای هر روز آن نام‌گذاری‌های متفاوتی انجام شده است.
وی ادامه داد: سلامت روان اکنون به موضوعی تبدیل شده که به دلیل تغییراتی که در سبک زندگی مردم دنیا ایجاد شده، باید بسیار متفاوت‌تر از گذشته به آن پرداخته شود. دنیای دیجیتال می‌تواند هم به عنوان فرصتی برای سلامت روان باشد و هم از جنبه اجتماعی که پدید آمده، گاه آسیب‌زا عمل کند. از طرفی می‌تواند موجب تسهیل دسترسی به خدمات سلامت روان شود، حتی در مناطق دور دست شود. امروزه از طریق فضاهای مجازی، تلفن، اینترنت و حتی پیام‌رسان‌ها، اگر جایی مشکلی وجود داشته باشد، ممکن است یک مشاور آگاه بدون نیاز به مراجعه حضوری، بتواند فرد را با گفت‌وگو و راهنمایی خود نجات دهد.
او اضافه کرد: اما خود فضای مجازی نیز می‌تواند آسیب‌رسان باشد، زیرا امروزه با هجوم انواع اخبار و اطلاعات گوناگون که از طریق چشم و گوش از بسترهای مختلفی چون اینستاگرام تا سایر شبکه‌ها به مغز انسان منتقل می‌شود، ممکن است آسیب‌زا باشد، به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان از طرفی، اطلاعات نادرست و گمراه‌کننده‌ای که در قالب راهکار ارائه می‌شوند و گاهی کاملاً خطرناک هستند، می‌توانند آسیب‌های روانی جدی ایجاد کنند. بنابراین، لازم به توجه است که از یک سو می‌توان از فضای مجازی به عنوان ابزاری قدرتمند برای بهبود سلامت روان استفاده کرد، و از سوی دیگر ممکن است همین فضا بسیار آسیب‌زا باشد.
رئیسی یادآور شد: یکی از موضوعاتی که در نشست اخیر با وزرای بهداشت در حوزه سلامت روان در کشور قطر، مطرح کردیم این بود که اگر بخواهیم در منطقه سلامت روان پایدار داشته باشیم، باید جنگ، بحران و بی‌عدالتی‌هایی که در منطقه رخ می‌دهد متوقف شود. این در حالی است که خودِ منطقه در بسیاری از این بحران‌ها دخیل نیست، بلکه فشارها و بی‌ثباتی‌ها از بیرون وارد می‌شود و سلامت مردم را هدف قرار می‌دهد.
او اشاره کرد: موضوع بعدی که نگران آن هستم، افرادی هستند که در حوزه مشاوره فعالیت می‌کنند. باید در نظر داشت که این افراد علاوه بر مدرک دانشگاهی دارای مجوز کار نیز باشند. البته بسیاری از این مشاوران واقعاً مشاوران خوبی هستند، اما در دنیای مشاوره باید بدانیم که تجربه شخصی به‌تنهایی کافی نیست؛ فرد باید دانش علمی بالایی داشته باشد.
معاون بهداشت در خصوص شیوع اختلالات روانی در کشور، گفت: بر اساس آخرین پیمایشی که در سطح کشور انجام شده است، شیوع اختلالات روانی حدود ۲۵ درصد ذکر شده است. در این میان اختلالات افسردگی و اضطرابی از شایع‌ترین اختلالات در سطح کشور گزارش شده‌اند. بنابراین درجاتی از اختلالات اضطرابی و درجاتی از اختلالات افسردگی در حدود ۲۵ درصد از افراد مشاهده می‌شود.
او متذکر شد: ما شاید تنها کشور منطقه باشیم که موضوع سلامت روان را در نظام شبکه بهداشتی خود ادغام کرده‌ایم. در حال حاضر، حدود ۳۲۰۰ روان‌شناس در شبکه سلامت کشور فعالیت دارند. از میان آن‌ها، ۱۲۰۰ نفر به‌صورت فعال در حوزه‌های مربوطه حضور دارند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از کارهای برجسته ما مراکز «سراج» هستند که به عنوان «مراکز سلامت روانی-اجتماعی جامعه‌محور» شناخته می‌شوند. تفاوت این مراکز با سایر مراکز این است که تنها روان‌شناس حضور ندارد؛ بلکه روان‌پزشک و از همه مهم‌تر مددکار اجتماعی نیز حضور دارند. زمانی که حادثه یا فاجعه‌ای رخ می‌دهد، ارائه یک مشاوره کوتاه‌مدت کافی نیست و باید ادامه‌دار باشد.
او تصریح کرد: یکی از مشکلات موجود در سراسر دنیا، موضوع «انگ‌زدایی» یا همان نگاه منفی به مراجعه‌کنندگان به روان‌شناس و روان‌پزشک است. این موضوع باید از بین برود، زیرا این مسأله جهانی است و منحصر به کشور ما نیست. باید بپذیریم که سیستم عصبی و روانی انسان مانند دیگر بافت‌های بدن است و می‌تواند بیمار شود؛ بنابراین باید درمان شود، همان‌گونه که سایر بیماری‌ها درمان می‌شوند.
رئیسی با اشاره به آمار مراکز سراج در کشور گفت: تاکنون تعداد مراکز سراج به حدود ۱۰۳ مورد رسیده که در ۲۸ استان کشور فعال هستند. برنامه آینده نیز گسترش این مراکز در تمامی استان‌ها است. پس از گذشت شش سال از این طرح، حدود ۶۲ درصد از بیماران شدید روان‌پزشکی در روند درمان خود تداوم داشته‌اند و حدود ۷۰ درصد نیز در زمینه پیشگیری از عود اختلالات بهبود یافته‌اند. این ارقام در حوزه سلامت روان، دستاوردی ارزشمند محسوب می‌شود. اجرای این طرح می‌تواند بخش زیادی از کمبود تخت‌های بیمارستانی را جبران کند و در این زمینه کمک‌کننده باشد.
معاون بهداشت با اشاره به مصرف مواد دخانی در آثار نمایش خانگی، هشدار داد: متأسفانه در برخی از آثار نمایش خانگی، شاهد افراط در نمایش صحنه‌های مصرف سیگار، الکل و رفتارهای ناصحیح هستیم. گویی برای جذاب‌تر نشان دادن داستان، از چنین مواردی استفاده می‌شود که اصلا درست نیست. برخی معتقدند باید واقعیت را نشان داد، زیرا جوانان واقع‌گرا هستند، اما باید توجه کرد که آن‌ها از بازیگران محبوب خود الگو می‌گیرند. این صحنه‌ها می‌تواند ذهن نوجوانان و جوانان ما را تحت تأثیر قرار دهد و رفتارهای پرخطر را در جامعه عادی جلوه دهد.
وی در ادامه با اشاره به آمار مسمومیت‌های ناشی از مصرف الکل، گفت: بر اساس آمار مراکز اورژانس مسمومیت‌های ناشی از الکل در کشور به گونه‌ای نیست که بتوان گفت تعداد آن‌ها کم است. از طرفی افرادی به مراکز اورژانس مراجعه می‌کنند که معمولاً در وضعیت وخیمی قرار دارند چرا که بسیاری از افرادی که دچار مسمومیت‌های اولیه با الکل می‌شوند، ممکن است به دلیل ترس به مراکز درمانی مراجعه نکنند. بنابراین، هر فردی که به اورژانس مراجعه می‌کند، می‌تواند نماینده حدود ۱۰ نفر دیگر باشد که یا مصرف‌کننده‌اند یا دچار مسمومیت‌های خفیف‌تر شده‌اند. بنابراین، ممکن است میزان واقعی مصرف الکل در جامعه بیشتر از آمار رسمی باشد. با این حال، خوشبختانه کشور ما جامعه‌ای مسلمان است و مصرف الکل به‌طور کلی بالا نیست.
