همایش «همسان‌گزینی در ازدواج؛ انتخاب آگاهانه، ازدواج عاشقانه» برگزار شد
همایش تخصصی «همسان‌گزینی در ازدواج» با هدف تبیین ضرورت انتخاب آگاهانه در مسیر تشکیل خانواده، با حضور جمعی از متخصصان برجسته حوزه ازدواج و خانواده برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در این نشست تخصصی، دکتر خیرالله اشکباری به عنوان اولین سخنران، به بیان فلسفه و ضرورت وجود مراکز همسان‌گزینی پرداخت. وی اظهار داشت: «همسان‌گزینی به معنای ایجاد تعادل و همسطح بودن زوجین است. مراکز تخصصی ایجاد شده اند تا با دوری از نگاه سنتیِ صرف، با کمک مشاوران مجرب، فرآیند انتخاب را برای جوانان تسهیل کنند و از صفر تا صد همراه آنان باشند.»
اشکباری آمار جالب توجهی را ارائه داد و گفت: «حدود ۸۰ درصد از مراجعان به این مراکز، نهایتاً از ازدواج با فرد مورد نظر خود منصرف می‌شوند و این یک آمار بسیار مثبت است، زیرا از وقوع یک ازدواج پرآسیب جلوگیری شده است.»
وی تأکید کرد که بیش از ۸۵ درصد مراجعان دارای درجاتی از اختلالات شخصیتی هستند و انجام تست‌های روان‌شناسی برای سنجش آمادگی برای ازدواج را ضروری دانست.
سپس دکتر افشین پور به بیان یافته‌های پژوهش‌ها در زمینه نیازهای زن و مرد پرداخت. بر این اساس، نخستین اولویت زنان، «حمایت مالی» همسر و سپس «ابراز عشق و علاقه‌ی کلامی» است، در حالی که مردان «اخلاق خوش و اهل تفریح بودن» همسر و سپس «آرامش بخش بودن محیط خانه» را مهم می‌دانند.
وی همچنین هشدار داد: «بدترین نوع ازدواج، ازدواج صرفاً عقلی و حسابگرانه است که می‌تواند به شکست بیانجامد.»
در بخش دیگری از این همایش، دکتر گیلان پور، مدیر مؤسسه بنیان طه، به ارائه گزارشی از فعالیت‌های این مؤسسه پرداخت. وی با اشاره به وجود ۲۰۶ مرکز همسان‌گزینی در کشور، گفت: «مؤسسه ما با ایجاد فضایی امن و بهره‌گیری از تست‌های روان‌شناسی معتبر، به شناسایی اختلالات شخصیت کمک می‌کند تا انتخاب افراد نهایتاً آگاهانه باشد.»
وی از راه‌اندازی باشگاه ویژه‌ای برای اعضای «خانه کارگر» خبر داد و افزود: «تمام افرادی که مشمول قانون کار هستند می‌توانند از خدمات این مؤسسه، با هزینه‌ای ۵۰ تا ۶۰ درصد پایین‌تر از نرخ متعارف، بهره‌مند شوند.» دکتر گیلان پور در پایان از زحمات پژوهشگران مجموعه تقدیر کرد.
فاطمه زواری، مشاور حقوقی خانواده، دیگر سخنران این مرکز بود که به تبیین جایگاه مشاوره حقوقی پیش از ازدواج پرداخت. وی با اشاره به ریشه‌های فقهی قوانین ایران گفت: «به دلیل پیچیدگی‌های ازدواج در عصر حاضر، آگاهی از حقوق می‌تواند بسیار راهگشا باشد. معمولاً زمانی به سراغ قانون می‌رویم که با مشکل مواجه شده‌ایم.»
زواری در پاسخ به پرسش رایج درباره مهریه توضیح داد: «با توجه به اینکه حق طلاق در اختیار مرد است، هیچ‌گاه به یک خانم توصیه نمی‌کنم بدون مهریه ازدواج کند، اما تعیین مهریه‌های سنگین نیز خود می‌تواند عاملی برای ایجاد مشکل باشد. هیچ فرمول واحد و خاصی برای همه وجود ندارد.»
وی راهکار را استفاده از «شروط ضمن عقد» و همچنین مشاوره حقوقی پیش از ازدواج دانست و خاطرنشان کرد: «قانون حداقل‌های رابطه را تعیین می‌کند و آگاهی از آن می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات آینده جلوگیری کند.»
بخش دوم نشست با پرسش و پاسخ حاضران ادامه یافت و متخصصان حاضر به بیان نکات کلیدی و پاسخگویی به سؤالات پرداختند.
دکتر گیلان پور در پاسخ به سؤالی درباره فرآیند همسان‌گزینی در مؤسسه بنیان طاها توضیح داد: «متقاضیان در سایت ما ثبت‌نام می‌کنند. به هر فرد سه مورد معرفی می‌شود. سپس افراد به مرکز مراجعه کرده و پس از مشاهده مشخصات، فرآیند مشاوره آغاز می‌شود.»
دکتر زلفی، دیگر کارشناس حاضر در پنل، به تشریح مراحل ازدواج پرداخت و گفت: «در فرمول ازدواج مراحلی داریم. مرحله اول، آمادگی برای ازدواج و مرحله دوم، پسند اولیه است. اگر مرحله دوم محقق نشود، ادامه رابطه به صلاح نیست و نمی‌توان به مراحل بعدی رفت.»
وی در ادامه به موضوع حساس زمان‌بندی صمیمیت جنسی اشاره کرد و افزود: «یکی از آموزش‌های مشاوره پیش از ازدواج، تعیین زمان مناسب برای آغاز صمیمیت جنسی است. با توجه به فیزیولوژی مردان که ممکن است تمایل به برقراری این رابطه داشته باشند، توصیه می‌کنیم در شروع آشنایی، وارد این حیطه نشوند.»
فاطمه زواری، مشاور حقوقی، در تکمیل بحث قبلی خود درباره شروط ضمن عقد اظهار داشت: «شرایط ضمن عقد می‌تواند با توجه به ویژگی‌ها و موقعیت افراد متفاوت باشد. به عنوان مثال، اگر بانویی به دلیل ورزشکاری یا ادامه تحصیل، قصد سفرهای خارج از کشور دارد، باید این موضوع را در قالب شروط مطرح کند.»
وی با بیان اینکه «بهترین ازدواج، آن است که کمترین شروط ضمن عقد را داشته باشد» بر توانمندسازی زنان تأکید کرد: «بانوان باید روی توانمندسازی خود کار کنند تا حتی در صورت نبود همسر نیز بتوانند زندگی خود را اداره نمایند.»
زواری همچنین به رویکرد جهانی در زمینه کاهش آسیب‌های طلاق اشاره کرد: «سازمان‌های جهانی حقوق بشر تأکید دارند که باید از همان ابتدا ذهن زوجین را برای شرایط پس از طلاق، به ویژه حضانت و کاهش آسیب به فرزندان، آماده ساخت.»
دکتر داودی‌منش با ارائه نگاهی روان‌شناختی به حاضران توصیه کرد: «به جای تمرکز صرف بر معیارهای بیرونی، به درون خود بنگرید و ببینید چگونه ارتباط برقرار می‌کنید و چه چیزی برای شما مهم است. هر رابطه‌ای چالش‌های خاص خود را دارد و باید دید کدام چالش برای شما قابل‌تحمل‌تر است.»
وی با رد وجود دستورالعمل کلی افزود: «ارتباط یک مهارت است. هیچ دو نفری نمی‌توانند ادعا کنند که رابطه‌شان همیشه خوب است. برای برخی، ظاهر آنقدر مهم است که نبود آن مانع از ایجاد رابطه می‌شود و نمی‌توان به آن فرد گفت که زیبایی ظاهر مهم نیست.»
دکتر تقوی بر اهمیت مشاهده‌گری و درون‌نگری در فرآیند آشنایی تأکید کرد: «هنگام برقراری رابطه، باید بیننده و مشاهده‌گر خوبی باشید. دقت کنید طرف مقابل با دیگران چگونه رفتار می‌کند. مهربانیِ صرف با شما کافی نیست اگر با دیگران رفتار پرمهر و محبت‌آمیزی نداشته باشد.»
وی همچنین نحوه حل مشکلات توسط فرد را نشانه‌ای مهم خواند: «اگر طرف مقابل در تصمیم‌گیری‌هایش سردرگم و فاقد توانایی لازم است، هنوز به بلوغ لازم برای ازدواج نرسیده است.»
دکتر تقوی با تشبیه ملاک‌های ازدواج به یک هرم، قاعده آن را «سلامت روان و عدم اختلال شخصیتی» عنوان کرد و گفت: «شناخت سلامت روان کار آسانی نیست و حتماً باید از مشاوران کمک گرفت. میانه هرم، بلوغ روانی و مسئولیت‌پذیری است و اگر فردی فاقد این ویژگی‌ها باشد، شاید در آینده به بلوغ برسد، اما اکنون برای ازدواج آماده نیست. در رأس هرم نیز «تناسب روانی» قرار دارد؛ یعنی ممکن است دو نفر شرایط خوبی داشته باشند، اما برای یکدیگر مناسب نباشند.»
وی در پایان با تأکید بر اعتماد به حس درونی (بدون تصمیم‌گیری صرفاً هیجانی) و ضرورت درون‌نگری گفت: «ازدواج آسان است، اما ازدواج مناسب سخت به دست می‌آید. گاهی بهترین تصمیم برای یک فرد، ازدواج نکردن است. ازدواج لباسی نیست که در تن همه بایستد.»
دکتر افشین پور سه سؤال اساسی را برای ازدواج موفق ضروری دانست: «در بحث ازدواج باید سه سوال کلیدی را بپرسیم: چقدر دوستش داری، چقدر قبولش داری و چقدر می‌شناسیش.»
وی همچنین به تفاوت‌های ریشه‌ای روان‌شناختی بین مرد و زن اشاره کرد: «مردان از نظر عاطفی «حمایت‌شونده» هستند. پسران از کودکی به سمت اسباب‌بازی‌هایی مانند شمشیر و تفنگ گرایش پیدا می‌کنند، زیرا این ابزار از آنها حمایت می‌کند. در مقابل، دختران به سمت عروسک می‌روند و از آن حمایت به عمل می‌آورند.»
در پایان، دکتر اشکباری با جمع‌بندی مطالب، روی امیدبخش و آموزشی تأکید کرد: «بسیاری از مهارت‌های لازم برای ازدواج، ژنتیکی نیستند و اکتسابی هستند و در فرآیند مشاوره قابل یادگیری و بهبود هستند.»
