سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفتوگو با ایلنا:
افزایش آمار معتادانِ تحت درمان در جامعه کارگری/ ۲۴ درصد کارگران اختلال روانی دارند
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به افزایش آمار معتادانِ تحت درمان در جامعه کارگری گفت: براساس مطالعهای که انجام شده، در بین جامعه کار و تولید یعنی کارگران، اختلالات روانی حدود ۲۴ درصد است، یعنی یک همراهی بسیار زیادی فیمابین شیوع مصرف مواد و اختلالات روانی وجود دارد.
پرویز افشار (سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در رابطه با عدم پذیرش معتادان متجاهر در مراکز درمانی، گفت: پذیرش بیمارانی که علاوه بر مشکل اعتیاد، مشکلات دیگری هم دارند، در دستور کار است، البته این مساله نه تنها فقط برای بیماران بزرگسال بلکه برای کودکانی هم که مشکل اعتیاد دارند، مطرح است. وزارت بهداشت تکلیف قانونی در رابطه با بیمارانی دارد که دارای وضعیت اورژانسی هستند و باید پذیرش شوند و اگر مشکلی وجود داشته که حیات فرد را تحت تاثیر قرار دهد، اقدامات درمانی بر ترک اعتیاد ارجحیت دارد، یعنی زودتر باید رسیدگی شود.
او تصریح کرد: وزارت بهداشت قطعا در مراکز خود این افراد را میپذیرد، اما یک سری از بیماریها الکتیو هستند؛ یعنی فرد مدتها با آن درگیر بوده و اورژانسی نیست. اگر این بیماریها مدنظر باشد، وزارت بهداشت مسئولیت پذیرش ندارد، چون هیچ فوریتی در این خصوص وجود ندارد. برخی از معتادان فاقد هر گونه هویت هستند، اسناد هویتی ندارند و به همین خاطر دفترچه بیمه سلامت به آنها تعلق نمیگیرد. افراد حتی اگر بیمه نباشند با کارت هویتی مشمول بیمه سلامت هستند، اما اگر فاقد هویت باشند، کار پیچیده و سخت میشود.
افشار ادامه داد: اینها جزو عوامل بازدارندهای است که باعث میشود، فرآیند درمان بیماریهای معتادان متجاهر به غیر از درمان اعتیاد که در مراکز ماده ۱۶ است، دچار کندی و وقفه شود، اما این گونه نیست که وزارت بهداشت از پذیرش آنها خودداری کند، بلکه باید برخی فرآیندها طی شود و همین مساله باعث میشود، که کارها به کندی انجام شود.
۶۰ درصد از زندانیان به دلیل مشکلات ناشی از مواد مخدر زندانی هستند
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: ممکن است، یک معتاد متجاهر بیماری حاد عفونی از جمله HIV و هپاتیت داشته و سیستم ایمنی بدنش مختل شده باشد و ترجیح میدهیم، این افراد قبل از اینکه وارد بحث درمان اعتیاد شوند تا حدی درمان شوند. این معتادان به وزارت بهداشت تحویل و به آنها خدمت ارائه میشود.
او در رابطه با حاشیههای اخیر مربوط به زندان فشافویه، گفت: بحث زندان کاملا متفاوت است، ۴۰ درصد از زندانیان پروندههای مستقیم ناشی از مواد مخدر دارند، اما ۶۰ درصد از جمعیت زندانها به دلیل مشکلات ناشی از مواد مخدر به زندان رفتند. یعنی فرد ممکن است؛ زنآزاری، کودکآزاری و اقدام علیه اموال کرده باشد و در پرونده آن نامی از مواد مخدر نباشد، اما علت اصلی بروز جرم او یا تامین مواد و یا اثرات ناشی از مصرف بوده است.
انجام یکی از بهترین سیستمهای درمانی اعتیاد دنیا در زندانهای ایران
او افزود: ادعا توسط افرادی که به زندان میروند و باز میگردند، بسیار زیاد است، اما آنچه که واقعیت است این است که یکی از بهترین سیستمهای درمانی اعتیاد دنیا در زندانهای ایران در حال انجام است و حدود ۵۰ هزار نفر متادون و خدمات درمان نگهدارنده را دریافت میکنند، این رقم بسیار بالایی است و نشاندهنده توجه جدی به حوزه درمان اعتیاد است.
او در رابطه با آمار افزایش مصرف مواد مخدر در محیطهای کار گفت: شیوع مصرف مواد مخدر در محیطهای مختلف متفاوت است، یکی از محیط هایی که اهمیت دارد، محیطهای کاری است که شامل محیطهای صنعتی و کارگاهی میشود. مطالعهای در سال ۱۳۹۳ انجام شد که نشان داد؛ حدود ۲۰ درصد کارگران شاغل در این محیطهای صنعتی به ویژه محیطهایی که سختی کار دارند، مثل پارس جنوبی و عسلویه که افراد کارهای سنگین در آنها انجام میدهند و دور از افراد خانواده هستند، بالا و تست آنها مثبت بوده است.
افشار خاطرنشان کرد: مطالعه دیگری هم در سال ۱۳۹۴ نشان داد که در بین جامعه کار و تولید یعنی کارگران، اختلالات روانی حدود ۲۴ درصد است یعنی یک همراهی بسیار زیادی فیمابین شیوع مصرف مواد و اختلالات روانی وجود دارد با توجه به اینکه این وضعیت پیش آمد، ستاد مبارزه با مواد مخدر، با همکاری وزارت رفاه تصمیم گرفت برنامههای جامعی را برای آنها در راستای ارتقای سلامت راه بیندازد که برنامه همیار کارکنان که به آن کاربست اجتماعی جامعه کار و تولید میگوییم یا همان کاج راهاندازی و برنامه توانمندسازی کارکنان در کارگاههای بین ۵۰ تا ۵۰۰ نفر اجرا شد. در حال حاضر نیز این برنامه برای حدود ۱۵۰۰ کارگاه بین ۵۰ تا ۵۰۰ نفر اجرا شده است.
او با اشاره به اینکه هدف از انجام این کار افزایش دانش و نگرش کارگران، کارفرمایان و متولیان برای پیشگیری از اعتیاد است، گفت: تعداد کارگران معتاد تحت درمان افزایش داشته، همچنین افزایش میزان رضایتمندی کارکنان و کارگران از خدمات این برنامه است. با این کار به نظر میرسد، مقداری جلوی رشد فزاینده اعتیاد در محیطهای صنعتی گرفته شود.
مواد جدید صنعتی بیش از ۷۰۰ نوع است
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اینکه مواد جدید صنعتی بیش از ۷۰۰ نوع است، گفت: خوشبختانه بر اساس کارهایی که در کشور انجام شده و آمار و اطلاعات به دست آمده هر گونه مواد جدیدی که MPS نام دارند و مواد محرک صنایع جدید هستند، وارد کشور نشده است. این مواد یک سری مواد محرک جدید هستند که با آمفتامین و متامفتامین شیشه متفاوت و قدرت تخریب مغزی آنها بسیار بالا است، اما خوشبختانه در کشور ما وارد نشده است.
او افزود: در چند سال اخیر مصرف گل افزایش یافته است. در سال ۱۳۹۰ حدود ۲۶ درصد از کل معتادان کشور شیشه مصرف میکردند و شیشه بعد از تریاک مقام دوم مصرف را داشت، در سال ۱۳۹۴ شیشه مقام دوم خود را به گل داد. مصرف گل که در سنوات قبل از سال ۱۳۹۰ بسیار کمرنگ بود، افزایش پیدا کرد و به دومین ماده مصرفی در کشور تبدیل شد.
سن مصرف در مورد ماده مخدر گُل پایین آمده است
افشار گفت: چند علت برای توسعه مصرف گل وجود دارد، اول اینکه معتادان دائما در حال تغییر الگوی مصرف هستند و تبلیغات اغوا کننده و گمراه کنندهای اتفاق افتاده مبنی بر اینکه گل یک ماده معجزهگر است که قدرت تخریب ندارد. سومین علت این است که پیشسازهای تولید شیشه آمفتامین و متامفتامین به شدت در کشور کنترل شد. افزایش قیمت شیشه و عدم دسترسی موجب شد که بسیاری از معتادان از شیشه به سمت گل سوق پیدا کنند.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در رابطه با سن اعتیاد و قاچاق مواد مخدر در کشور گفت: در رابطه با سن قاچاقچیان مواد مخدر چون اطلاعات ندارم، اظهار نظر نمیکنم، اما در رابطه با سن اعتیاد باید بگویم که سن اعتیاد اصلا پایین نیامده و چند مولفه در این رابطه وجود دارد، اول اینکه سن شروع مصرف مطرح است که هر شروع مصرفی اعتیاد تلقی نمیشود. سن شروع مصرف در رابطه با گل در سنین پایین اتفاق میافتد، اما همه کسانی که گل مصرف میکنند به دام اعتیاد نمیافتند که بگوییم سن اعتیاد پایین آمده است. سن اعتیاد در سال ۱۳۹۰ بین ۲۱ تا ۲۴ سال و در سال ۹۴ و ۹۵ هم بین ۲۱ تا ۲۴ سال بوده است، بنابراین سن اعتیاد به معنای وابستگی کامل فرد به مواد مخدر تغییر نکرده، اما سن مصرف در مورد مواد مخدری مثل گُل پایین آمده است.