آیا نیمار میتواند خود را به آخرین جام جهانی با برزیل برساند؟
گاهی یک دوره بد، میتواند نشانهای امیدوارکننده باشد. این باوری قدیمی است که برزیلیها در روزهای سخت تیم ملیشان به آن چنگ میزنند؛ یادآوری اینکه در کنار ثبات و برنامهریزی منطقی، موفقیت بارها از دل آشوب و بیثباتی متولد شده است.
به گزارش ایلنا به نقل از اتلتیک، برای یافتن نمونههای این مثال، کافی است به تاریخ جامهای جهانی برزیل رجوع کنیم. در سال ۱۹۷۰، ژائو سالدانیا، سرمربی تیم، درست پیش از آغاز مسابقات اخراج شد و یک ملت با نگرانی وضعیت جسمانی توستائو، مهاجم اصلی تیم، را دنبال میکرد. در سال ۱۹۹۴ نیز برزیل برای صعود به جام جهانی، به دو گل دیرهنگام برابر اروگوئه نیاز داشت تا در آخرین لحظه جواز حضور را بگیرد.
و بعد نوبت به مسیر پرالتهاب منتهی به جام جهانی ۲۰۰۲ رسید؛ مسیری که در ماههای اخیر بار دیگر، با بسامدی بیشتر و البته با امیدی رمانتیک، به آن ارجاع داده میشود. شباهتها با شرایط فعلی، قابل چشمپوشی نیست.
برزیل در آن چرخه، چهار سرمربی را تجربه کرد؛ در این چرخه هم به سرمربی چهارم رسیده است. در سال ۱۹۹۳، سلسائو در مرحله یکچهارم نهایی کوپا آمهریکا حذف شد؛ اتفاقی که در نسخه ۲۰۲۴ این رقابتها نیز تکرار شد. برزیل در آستانه جام جهانی ۲۰۰۲ بهسختی و لب مرز صعود کرد؛ اینبار هم اوضاع فقط اندکی کمتنشتر بود.
برای باورمندان واقعی، همین شباهتها بهاندازه کافی قانعکننده است. اما در هفتههای اخیر، عنصر دیگری هم به این معادله اضافه شده است.
داستانی انسانی؛ از روماریو تا نیمار
پس از صعود برزیل به جام جهانی ۲۰۰۲، تمرکز رسانهها بهسمت یک روایت انسانی رفت؛ داستانی که حول محور روماریو، ستاره جنجالی و محبوب مردم برزیل، و تلاش او برای رسیدن به آخرین جام جهانی شکل گرفت. یک کارزار رسانهای گسترده در حمایت از او به راه افتاد؛ حتی رئیسجمهور وقت برزیل، فرناندو انریکه کاردوسو، نیز وارد ماجرا شد.
وقتی لوئیز فلیپه اسکولاری، سرمربی تیم، این درخواستها را نادیده گرفت و روماریو را به فهرست نهایی دعوت نکرد، با خشم هواداران در ریودوژانیرو روبهرو شد. خود روماریو کنفرانس خبری برگزار کرد و در مقابل دوربینها گریست. دو ماه بعد، برزیل آلمان را شکست داد و پنجمین قهرمانی جهان را جشن گرفت.
احتمالاً حالا مسیر این روایت برایتان روشن شده است؛ بله، زمان آن رسیده که شخصیت اصلی جدید وارد صحنه شود. شاهزاده لوس ۲۰۲۶؛ بازیکنی که فرم، آمادگی بدنی، وضعیت روحی و حتی مدل مویش قرار است در شش ماه آینده به یک روایت عظیم و پیوسته تبدیل شود.
به همه خوشآمد میگوییم به: نیمار؛ همهپرسی ملی.
(لطفاً جلیقه ضدحریق زیر صندلیتان را فراموش نکنید!)
نیمار امروز؛ واقعیت بدون فیلتر
برای آنهایی که در یکی دو سال گذشته از «نیمارورس» فاصله گرفتهاند، مرور کوتاهی از وضعیت فعلی ضروری است. نیمار در آگوست ۲۰۲۳ پاریسنژرمن را ترک کرد و به الهلال عربستان پیوست، اما دو ماه بعد دچار آسیبدیدگی شدید زانو شد و دیگر برای این تیم به میدان نرفت. او در ژانویه به برزیل بازگشت و با باشگاه دوران کودکیاش، سانتوس، قرارداد بست.
او در فصل ۲۰۲۵ فوتبال برزیل، ۲۹ بازی انجام داد، ۱۱ گل زد و چهار پاس گل داد، اما به دلیل مصدومیت، ۱۷ مسابقه را از دست داد. نیمار در ماه فوریه ۳۴ ساله خواهد شد.
در نگاه اول، این آمار چندان امیدوارکننده نیست. (برای مقایسه، روماریو در ۳۶ سالگی، در سال ۲۰۰۱، ۴۰ گل برای واسکو زد؛ آن هم پس از فصلی که ۶۶ گل به ثمر رسانده بود.) بررسی جزئیات هم چندان به نفع نیمار نیست؛ برای مثال، شش مورد از ۱۵ مشارکت گل او، در بازیهای کماهمیت مرحله گروهی رقابتهای ایالتی سائوپائولو ثبت شد.
درخششهای کوتاه، افتهای مداوم
این البته به معنای نبود لحظات درخشان نیست. گهگاه جرقههایی از نیمار قدیم دیده شد؛ گرفتن یک پنالتی با مهارتی تماشایی برابر آگوا سانتا در فوریه، یا گل مستقیم از روی کرنر چند هفته بعد. در هفتههای پایانی سری A برزیل، او تقریباً بهتنهایی سانتوس را از سقوط نجات داد؛ آن هم در حالی که با مصدومیت مینیسک دستوپنجه نرم میکرد.
با این حال، افتها بهمراتب بیشتر از اوجها بود. مصدومیتهای مکرر همسترینگ، ریتم او و تیمش را بههم زد. حتی زمانی که آماده شروع بازی بود، شبیه بازیکنی به نظر میرسید که بیش از یک سال از فوتبال دور بوده است؛ پیامدی قابل انتظار پس از آن آسیبدیدگی شدید زانو و همچنین نشانهای از کند شدن کلی، محو شدن سالهای طلایی و انعطافپذیر گذشته در مه خاطرهها.
حاشیهها؛ بخش جدانشدنی نیمار
و البته، چون صحبت از نیمار است، حاشیه و درام هم کم نبود. او در جریان شکست ۳ بر صفر برابر میراسول، هواداران حریف را تحریک کرد. در باخت ۳-۲ مقابل فلامنگو در ماه نوامبر، مدام به همتیمیها و داور اعتراض داشت و پس از تعویض، با عصبانیت تونل ورزشگاه را ترک کرد؛ آن هم در حالی که از کنار خوان پابلو ویوودا، سرمربی تیم، عبور میکرد.
وندلئی لوکزامبورگو، سرمربی پیشین تیم ملی برزیل، پس از آن نمایش گفت:«او اسم بزرگی است، اما الگو بودن اهمیت دارد. فوتبال یک بازی تیمی است. رهبران واقعی با نگرش درست، تیمشان را جلو میبرند.»
این نظر با دیدگاه امرسون لئائو، دیگر سرمربی سابق سلسائو، همراستا بود. او اوایل فصل به CNN Brasil گفت:«او برای هیچکس الگو نیست. من نمیبینم نیمار مشکل ما را حل کند. ما از او عبور کردهایم.»
پایان نیمار؟ یا هنوز نه؟
لئائو درباره تیم ملی صحبت میکرد و بسیاری در برزیل با او همنظرند. اما نکته جالب این است که تعداد مخالفان این دیدگاه هم کم نیست.
با توجه به سن و سابقه مصدومیتها، ممکن است تصور شود که برزیل وارد دوران پس از نیمار شده است. آخرین بازی ملی او به اکتبر ۲۰۲۳ برمیگردد و از آن زمان، ۲۸ بازیکن نخستین بازی ملیشان را انجام دادهاند؛ نسلی جدید در راه است.
اما نیمار، درست مانند روماریو در گذشته، بازیکنی است که برزیل نمیتواند بهسادگی از او دل بکند. کارلو آنچلوتی، از زمان قبول هدایت تیم ملی، تقریباً در هر نشست خبری درباره او سؤال شنیده است. این هفته نیز خبر جراحی مینیسک نیمار، موجی از گزارشها درباره رقابت او با زمان برای رسیدن به آمادگی تا تابستان آینده به راه انداخت.
در همین حال، بزرگان فوتبال برزیل همچنان با احترام از او یاد میکنند.
روماریو در مصاحبهای با SporTV در ماه سپتامبر گفت:«برزیل فقط در صورتی شانس قهرمانی در جام جهانی را دارد که او آنجا باشد.»
رونالدو، اسطوره خط حمله برزیل، هم نظر مشابهی داشت:«او بازیکنی تعیینکننده برای تیم ملی است. ما بازیکن دیگری مثل او نداریم.»
تصمیم نهایی با آنچلوتی است
آنچلوتی در خط حمله گزینه کم ندارد؛ وینیسیوس جونیور، رافینیا، رودریگو، استوائو، ماتئوس کنیا، ژوائو پدرو، لوئیس هنریکه، ریچارلیسون و گابریل مارتینلی همگی برای حضور در فهرست جام جهانی رقابت میکنند. با این حال، حرف رونالدو بیراه نیست: نیمار همیشه متفاوت بوده است.
در ۱۵ سال گذشته، هیچ بازیکنی بهاندازه او برای برزیل تأثیرگذار نبوده؛ هیچکس به خلاقیت او نمیرسد و صادقانه باید گفت، هیچکس به مانند او نمیتواند ستاره باشد. اگر به اوج بازگردد، کنار گذاشتنش بسیار دشوار خواهد بود.
اما همین «اگر»، پر از تردید است. یک سؤال این است که آیا میتواند از مصدومیتها عبور کند و به توالی بازی برسد؛ سؤال دیگر اینکه سطح نهایی او چه خواهد بود؟ سقف تواناییاش تا سال ۲۰۲۳ پایین آمده بود؛ در سال ۲۰۲۶ کجا خواهد ایستاد؟
آنچلوتی موضع ثابتی دارد. او بارها گفته فقط بازیکنان کاملاً آماده را انتخاب میکند. در عین تحسین نیمار، در پاسخ به پرسشی که برای چندمین بار پس از قرعهکشی جام جهانی از او پرسیده شد، رگهای از خستگی به چشم میآمد:«اگر نیمار شایسته حضور باشد، اگر آماده باشد و بهتر از دیگران بازی کند، در جام جهانی بازی خواهد کرد. من به کسی بدهکار نیستم.»
پایان باز؛ مثل همیشه با نیمار
درِ تیم ملی باز است، اما این بار نیمار باید خودش آن را باز کند. و این ما را دوباره به روماریو میرساند و تنها قطعیت این داستان: شش ماه آینده، به هر شکلی که پیش برود، تماشایی خواهد بود.
